| انگلیسی | پښتو | شرح | معنی | نوعیت کلمه | ریشۀ لغت | تلفظ | اسم یا کلمه |
| thought, idea, notion, reflection | سوچ، فکر، فکر کول، خیال کول، ډار، ډاریدل، تشویش | | فکر، گمان، خیال، تفکر، فکر، ترس و اضطراب. اندیشه‌کردن - فکر کردن، خیال‌بردن، احساس ترس و بیم‌کردن، تفکر، فکر، تأمل، ترس و بیم و اضطراب ، تشویش. در ترکیباتی از قبیل اندیشه دار -اندیشه ور استعمال میشود - به حیث تخلص نیز استعمال میشود | اسم معنی | دری | /an.day.sha/ | اندیشه |
| A- thinker, theorist, theoretician, ideologist, philosopher, scholar, intellectual, B- disturbed, confounded, afflicted | الف ــ پوه، متفکر، فکرکونکی ب ــ له اندیښنې سره مل، ډار‌شوی
| که نوشتن "اندیشه مند" به شکل "اندیشمند" غلط است؛ و آن هم غلط محض. زیرا ترکیب "اندیشمند" ظاهراً مرکب از "اندیش" ("ریشۀ فعل امر" از "اندیشیدن") است که هرگز حیثیت "اسم" را ندارد با "مند" گره خورده. /خ. معروفی | الف- صاحب اندیشه، متفکر، فکرمند، بخرد، دانا، فکور - آن که به صورت جدی و استدلالی در مورد موضوع های عام مانند فلسفه، سیاست، یا علم بیندیشد
ب- اندیشناک، مضطرب، نگران
| اسم فاعل - صفت - اسم مرکب | ترکیب دری و دری | /an.day.sha.mand/ | اندیشه مند |
| Intellectuals, thinkers, learned | د /اندیشه مند/ جمع بڼه، پوهان، متفکران، له اندیښنې سره مل، ډارشوي
| | جمعِ اندیشه مند، جمعِ اندیشمند، خردمندان، متفکرین، دانایان، اندیشه ورزا
| اسم جمع - اسم فاعل - اسم مرکب - صفت | ترکیب دری و دری | /an.day.sha.man.daan/ | اندیشه مندان |
| Sagely, inelligently, judiciously, wisely | | | خردمندانه، متفکرانه، اندیشه ورزانه، استادانه، ماهرانه، هوشمندانه، هوشیارانه، توام باتدبیر، چاره گرانه | قید - صفت | ترکیب دری و دری | /an.desh.man.daa.na/ | اندیشه مندانه |
