هموطنان گرامی و گرانقدر سلام بر شما!
مسؤولین قاموس کبیر، آن کلماتی را که در ساخت املائی آن میان زبان شناسان زبان دری شک و تفاوت نظر وجود داشته است، همان معمولترین ساخت املائی کلمه را ترجیح داده اند.
اینجا لیستی را مشاهده می کنید که نشان دهندۀ تلفظ کلمات به حروف لاتین است . روشیکه مرحوم استاد نسیم نگهت از آن در لغتنامۀ خود استفاده نموده است. این شرح مختصر مشمول صوت ها و صدا هایست که از ترکیب دو حرف لاتین صدای یک حرف الفباءِ دری را می کشند.
نوت: استادِ مرحوم نگهت صاحب در تلفظ کلمات به لاتین از حروف لاتین علامه دار مانند(á, ú, é, ό) هم استفاده نموده اند، اما به اساس تحقیق و تدقیق تیم کاری ما اکثریت کلمات قاموس محترم نسیم نگهت را اگر مقایسوی مرور کنیم، استفادۀ حروف علامه دار لاتین طوری که شاید و باید دقیق نبوده و در آن تناقض وجود دارد. در بعضی کلمات این حروف استفاده شده و در بعضی کلمات نه، در حالیکه آواز کلمات متذکره هنگام اداء تلفظ مطلقاً یکی و یکسان می باشد. لهذا برای سهولت بیشتر آوا شناسی حروف لاتین را با مثال های مختلف در لیست ذیل ترتیب داده ایم تا برای شما خاصتاً جوانانیکه بیرون از مرز پرورش یافته و در خواندن زبان دری مشکلات دارند، تفاوت ها هویدا و آشکار باشد.
پنج حرف الفباءِ دری (خ، گ، غ، ژ و ش ) که در لاتین مرکب میشوند از (S, K, G, C, Z) با ضمیمۀ (H) مانند: (sh, Kh, Gh, Ch, Zh) که در ذیل مشاهده می فرمائید.
shaadee, shaah, shab, shoom, sherk, shor, shereen shurb
شُرب، شیرین، شور، شِرک، شوم، شب، شاه، شادی
خیال ، خوراک، خدمت، خلاصه، خراب، خواب
khwaab, kharaab, khulaasa, khedmat, khoraak , khiyaal
غروب غضب، غور، غاز، غیره، غربت، غدار، غم
gham, ghadaar, ghurbat, ghaira, ghaaz, ghor, ghazab, ghuroob
zhaala, muzha, mezhgaan, zharf, zhaandaarm,
ژاندارم، ژرف، مژگان، مژه، ژاله
،چای، چپوله، چپری، چتری، چکک، چاشنی، چوکات، چرک، چملک، چوچه
chaai, chapola, chaparee, chatree, chakak, chaashnee, chawkaat, chirk, chumluk, choocha,
عباس، عبور، عازم، عنبور، عالم، عالم، عکس، شمع، شعاع
shu’aa’, sham’a, ‘aks, ‘aalam, ‘aalem, ‘aazem, ‘uboor, ‘abaas
aab , aan, aaz, aakh, aash, aaraam, aazmood, aafareen, aablah, baaghbaan, الف مد دار
آب، آن، آخ، آش، آرام، آزمون، آفرین، آبله، باغبان
asp, akt, aslam, akbar, aks, ahmasd, astar, az, aber, ablah, abdaal, abadan, anwaár, الف یا همزۀ اول کلمه
nai, wai, kai, shai, khair, ای = نی، وی، شئ، خیر
sayb, jayb, nayst, aawayz, aawayzaan, angayz, baynamaaz, bay سیب، جیب، نیست، آویز، آویزان، انگیز، بینماز، بی
paai, chaai, naai, baraai, numaai, پای، چای، نای، برای، نمای،
gaaw, jaawedaan, daawtalabaana, گاو، جاویدان، داوطلبانه
gil, dil, zikr, iblaagh, ibdaa’, ibdaal, inhedaam, ihaanat, inqelaab, imsaal, imroz, گِل، دِل، ذِکِر، ابداء، ابدال، انهدام، اهانت، انقلاب، امسال، امروز،
baqee, baarbandee, baaree, beenish, eenhama, omeed, naweed, باقی، باربندی، باری، بینش، اینهمه، امید، نوید
aaghosh, dost, koh, khaamosh, bostaan, bolaanee, boseed, bosa, chob, آغوش، دوست، خو، خاموش، بوستان، بوسید، بوسه، چوب
pool, zaroor, choor, ghuroor, mashhoor, majboor, پول، ضرور، چور، غرور، مشهور،
naw, palaw, chalaw, نو، پلو، چلو،
joi, roi, moi, soi, khoi, majoi, bejoi, جوی، روی، موی، خوی، سوی، مجوی، بجوی
joi, roi, moi, soi, khoi, majoi, bejoi, جوی، روی، موی، خوی، سوی، مجوی، بجوی
gul, jul, pul, zuljalaal, pundida, punduk, pushaimaan, durust, hkumaar, jur’a, jur’at, takabur,
گُل، جُل، پُل، زُلجلال، پُندیده، پُندُک، پُشیمان، دُرُست، خُمار، جُرعه، جُرأت، تکبُر
چند مثال برای سهولت کار
