​این ولسوالی یکی از٧ ولسوالی ولایت کندز بمرکزیت شهر مصفای حضرت امام صاحب درشمال افغانستان است . ولسوالی امام صاحب از ولسوالی های درجه اول ولایت قندز بوده، پهناوری آن بیش از ١هزارو ٦صدکیلومتر مربع است که با بیش از ٢٨٨نفر جمعیت دومین ولسوالی پُر جمیعت ولایت قندز می باشد ، همچنین یکی از غنی ترین ولسوالی های افغانستان میباشد ، زمین ها و کشتزارهای حاصلخیز، منابع نفت وگاز، آبدات تاریخی ، تسهیلات صحی وآموزشی بهتر، سرحد با جمهوریت تاجکستان وموجودیت بندر شیرخان، باعث شده است که ولسوالی امام صاحب ثروتمند ترین ولسوالی های افغانستان باشد . ولسوالی امام صاحب ازشمال با تاجکستان ازغرب با ولسوالی قلعۀ زال ، از جنوب شرق با ولسوالی دشت برچی و ازجنوب با ولسوالی قندز محدود میباشد .ولسوالی امام صاحب شامل ٢٠٧قریه است ( ویکی پیدیا ) .
شهرک امام صاحب اساساً یکی از اسکندریه ها درما قبل از اسلام بوده که بواسطۀ اسکندر مقدونی درسال ٣٣٠قبل از م بنا شده است . این شهر در دوران تسلط مسلمانان برتخارستاِن آن عصربنام «آرهنگ» یا آرهن شهرت داشته است و آن ناحیۀ بسیار معروف بوده مردم ازآنجا از دریای آمو عبور میکردند و به ساحل راست آن درحوالی دانۀ « وخشاب » می رفتند ( حدود عالم ) . نام آرهنگ تا زمان سلطان حسین میرزا شاه تیموری هرات معمول بود این سلطان بعد ازعمار مجدد روضۀ حضرت علی کرم الله وجهه درمزارشریف به تعمیر روضۀ شریف پرداخت وازآن تاریخ به بعد این عقیده منتشرشد که سرحضرت امام حسین«رض» درهمین جا مدفون است ،بنابرآن آنجا به آرهنگ حسین معروف گردید و سپس حضرت امام و امام صاحب گفته شد( صدقی- شهرهای آریانا ) .(افغانستان تاریخی – پوهاند یمین ) .
 نام قدیم جغرافیایی امام صاحب به اشکال آرهن ،آرهنگ ، ارهنگ و اهرنگ آمده است . «سمعانی الانساب – حیدرآباد». باید گفت که ارهن وارهت رتبۀ خاص درسلسلۀ مراتب روحانیون بودایی بوده است ،بودا خود قبل از وصول به «نیروانا»
بدین مقام نایل شده بود. « آرهن تکه » به معنی راهبۀ بودایی و آرهن و آرهت درمتون بودایی و چینی درمفهوم تجلیل و تکریم وهمچنان شایسته، لایق وسزاوار آمده است . با درنظرداشت نکات فوق این شهرک درآغاز بانشرآئین بودایی دراین نواحی ممکن محل مقدسی پنداشته میشده وبه نام « ارهنگ» مسمی شده است.
 تعبیر دیگرآنکه دراین ناحیه اسکندریۀ هم بناشده بود وآن شهری بوده که شخصیت های رومی درآن نفوذی داشته اند چون درمتون جغرافیایی وتاریخی نام این شهر اهرنگ آمده است ازانجا که نام یکی از دامادان قیصر روم وباجۀ کشتاسب بلخی نیز اهون بوده است .< برهان قاطع- ابن خلف تبریزی > بنابرآن ممکن این شخص آنگاه از شخصیت های مقتدروصاحب اقتدار درآن شهربوده باشد وبدین گونه شهربنام وی یاد شده است، البته با نزدیکی به  همین نام  بوده که هیوان تسنگ سیاح چینی درسفرنامه خود ازآن به شکل «اولینی» نام برده است .
 نام «امام صاحب» بعد ازنام اولی در دورۀ اسلامی به باور اینکه سر حضرت امام حسین «رض» درآنجا دفن است به آن شهر داده شده است (افغانستان تاریخی – پوهاند یمین )
 روضه ومسجد امام صاحب ، نظر به تاریخ زبان ترکی، نام سابقۀ امام صاحب « ارهنگ» یا گنج درسینۀ خاک میباشد. جهندۀ حضرت امام صاحب همه ساله با اشتراک هزاران تن به شمول فرهنگیان ، مقامات دولتی و مردم ازنقاط مختلف کشوربا شور وهلهله برافراشته میشود. در مورد تاریخچۀ این زیارت گفته شده است : زمانیکه اسلام تازه به افغانستان آمد ومسلمانان با حکومت آن زمان دربلخ جهاد میکردند ، حضرت یحیی سرلشکر مسلمانان شهید شد . سپس مسلمانان تصمیم گرفتند که سر امام را که ازتنش درجنگ جدا شده بود، غرض دفن کردن به بغداد ببرند، اما شخصی که می خواست آنرا به بغداد ببرد درهمین منطقه « ولسوالی حضرت امام صاحب » توسط دشمنان به قتل رسی د، بعداً که مسلمانان آمدند سر حضرت یحیی وجسد شخص شهید را در همین جا دفن کردند که بعداز آن همه ساله ، همین مراسم صورت میگیرد. روایت دیگری هم وجود دارد که نسبتاً نزدیکتر به واقعیت است : زمانیکه سرحضرت امام حسین «رض» نواسۀ حضرت محمد«ص» درکربلای عرق ازتنش جدا شد، غرض دفن کردن به همین منطقه آورده شده است ، بالا حصار وکهنه  قلعه ولسوالی امام صاحب درپنجصد متری مرکز ولسوالی واقع است که حدود پنج جریب زمین را احتوا میکند. در اطراف آن منازل  رهایشی قراردارد و حتی خود رباط  نیز در معرض خطر جدی از ناحیۀ تصرف اشخاص و افراد  نا معلوم جهت نمرات رهایشی می باشد ( ویکی پدیا).