| انگلیسی | پښتو | معنی | نوعیت کلمه | ریشۀ لغت | تلفظ | اسم یا کلمه |
| ؟؟؟ | | کلمۀ اسمیِّ عربی و مذکّر و در معنای "ربّ" و "خدا" و "معبود" است، که مؤنثش "الهه" میشود. "اله" و "الهه" اسمای عامّ اند و برای هر معبودی میتوانند به کار روند؛ چنان، که "الهۀ آفتاب" و "الهۀ عشق" و "الهۀ قهر و غضب " و "الهۀ باران" گفته اند. (اسم مفرد مذکر)
ــ مگر اگر (الف لام تعریف) ــ "ال" ــ را بالای "اله" وارد کنیم، از آن "الله" ساخته میشود ــ با ساقط گردیدن "الف" کلمۀ "اله". پس: ال + اله = الله
بدین وسیله از اسمِ عامّ "اله" اسم خاصّ "الله" به دست می آید، که خاصّ و مخصوص پروردگار عالمیان است و برای هیچ کس دیگری استعمال شده نمیتواند!!! از همین خاطر نوشتن کلمۀ "عبدالله" در هیئت "عبداله"، غلط محض و در حدِّ کفر است!!!
به اهتمام خلیل الله معروفی
| اسم | عربی | /a.la/ | اله |
| Oppression, cruelty, tyranny, to opress, to do injustice to | سپک گڼل، ټيټ گڼل، ظلم، زياتی، تېری
| ستم و جور کردن. خوار داشتن و حقیر شمردن، پست شمردن کسی را. خمیدن بر زمین از گرانی، متمایل شدن بزمین بسبب سنگینی، گرفتن کسی را و گذاشتن بر وی دیگری را تا وی را بقتل برساند | مصدر متعدی | عربی | /el.haad/ | الهاد |
| Afflatus, inspiration, muse, stimulus, a supposed force or influence on poets, artists | آیډیا، بصیرت، پوهه، زیرکي، څرگندون، څرگندونه، څرگندونگ، په ډاگه کېدل، ښودنه، په زړه کې اچول، هغه امر، فعل او یا منع، او یا د خیر او شر پېښه چې خدایتعالی یې د چا معمولاً د پیغمبرانو او اولیاوو په زړه کې واچوي. داسې یوه سکالو یا موضوع چې یو ناڅاپه د چا په زړه کې ولوېږي | اِلهام- کلمۀ عربی، به معنی اندیشه یا مطلبی که خداوند در دل و دماغ انسان قرار دهد - اندر دل افگندن، در دل انداختن، خبر غیب، افکندن خدا در دل کسی امری را که وی را به فعل یا ترک چیزی وادارد. به اصطلاح عوام در دل افتادن - به حیث تخلص نیز استعمال میشود - مرحوم پوهاند رحیم الهام، استاد پوهنحی ادبیات، شاعر و نویسنده وصاحب آثار متعدد (الهام) تخلص میکرد. / هاشمیان | مصدر متعدی - اسم مصدر | عربی | /el.haam/ | الهام |
| inspirational, fascinating, lively, engrossing | الهام بښونکی، په سر کې د یوه فکر پیدا کیدل
| ترکیب عربی و دری، به معنی اندیشه است که در دل قرار گیرد و الهام بخشد | اسم مرکب - صفت | ترکیب دری و عربی | /el.haam.bakhsh/ | الهام بخش |
| ??? | | از کلمات عرفانی است به معنی رسیدن به حقیقت که از غیب نازل میشود و در ذهن و دل فرو مینشیند، در دل افگندن، تلقین شدن، ذهن نشین شدن
| اسم مصدر | ترکیب دری و عربی | /el/haam/ge/ref.tan/ | الهام گرفتن |
| ؟؟؟ | إِلهامات: د عربي ژبې د جمع مونث کلمه ده چې مصدر یې إِلهام دی. د لفظ له مخې، اچول، غورځول او د یو څیز تیرولو ته ویل کیږي، خو په اصطلاح کې، په زړه او ذهن کې د ښه فکر او خیر پیدا کیدل، د یو نیک شعور درلودل، د وحې په شان د الله تعالی له لوري یو غائبانه احساس، مکاشفه، ځانګړی شاعرانه تفکر، په ترږمۍ کې د رڼا احساسول
| إِلهامات، کلمه جمع مونث بوده و مصدر آن إِلهام می باشد. از لحاظ لغت بمعنی آنداختن، چشیدن و نوشیدن چیزی را، ولی در اصطلاح: تفکر خیر اندیشی، احساس غیبی که شبیه به وحې می باشد، مکاشفه، افکندن چیزی خوب در دل یک شخص از جانب الله متعال، شعور خیر که به شکل ناګهانی یک انسان خوب آنرا حساس می کند
| اسم جمع - اسم معنی | عربی | /el.haa.maat/ | الهامات |
| ؟؟؟ | الهامات، د جمع مونث کلمه ده او مفرده یې الهام دی. په زړه کې اچول، په فکر او ذهن کې د یوې ښې خبرې راټوکیدل، د تصوف او اسلامی معارفو په نړۍ کې هغه غیبي احساس ته ویل کیږي چې د یو نیک بنده په زړه کې راڅرګندیږي، د یو تکړه شاعر په ذهن او تصور کې د ناڅاپي ژور احساس یا نظر پیدا کیدل، الهام بلل کیږي
| اِلهامات، کلمه جمع مونث بوده و مفرد آن الهام می باشد:
در دل انداختن، در قلب جای دادن، در دنیای تصوف و معارف اسلامی، القای یک اندیشه خیر در قلب یک بنده خوب از طریق قیض، و الهام شاعر عبارت از مکاشفه ناگهانی در ذهن و دل یک شاعر توانا است
| اسم جمع - اسم معنی | عربی | /el.haa.maat/ | الهامات |
| sibylline, prescient | | ترکیب عربی و دری؛ به معنی الهام شده - تلقین شده | صفت | ترکیب دری و عربی | /el.haa.mee/ | الهامی |
| Goddess, Minerva | | اِلَههَ- کلمۀ عربی، به معنی معبود مؤنث/ "اله" و "الهه" اسمای عامّ اند و برای هر معبودی میتوانند به کار روند؛ چنان، که "الهۀ آفتاب" و "الهۀ عشق" و "الهۀ قهر و غضب" و "الهۀ باران" گفته اند. (اسم مفرد مؤنث)
مگر اگر (الف لام تعریف) ــ "ال" ــ را بالای "اله" وارد کنیم، از آن "الله" ساخته میشود ــ با ساقط گردیدن "الف" کلمۀ "اله". پس: ال + اله = الله.
بدین وسیله از اسمِ عامّ "اله" اسم خاصّ "الله" به دست می آید، که خاصّ و مخصوص پروردگار عالمیان است و برای هیچ کس دیگری استعمال شده نمیتواند!!! از همین خاطر نوشتن کلمۀ "عبدالله" در هیئت "عبداله"، غلط محض و در حدِّ کفر است!!!
به اهتما خلیل الله معروفی
| اسم | عربی | /e.la.ha/ | الهه |
| divine, celestial | خدايي، لکه خدايی توفیق، خدايي حکمت
| ترکیب عربی و دری، به معنی خدایی - ایزدی - یزدانی که در ترکیباتی از قبیل توفیق الهی - حکمت الهی - علم الهی بکار میرود - /الهی/ بقسم ادات ندائیه، بمعنی خدایا/خدای من نیر استعمال میشود. / هاشمیان | صفت - ادات ندائیه | ترکیب دری و عربی | /a.laa.hee/ | الهی |
