Select/Deselect all list
Click on the keyboard if you do not have the correct keyboard layout.
مجمع اللغات
انگلیسیپښتومعلومات بیشترشرحمعنینوعیت کلمهریشۀ لغتتلفظاسم یا کلمه
The God name

​خدای، خالق، یوازینی معبود 

 

در نام مردانه نیز استعمال میشود، مثلاً عبدالاله

کلمۀ عربی، به معنی نام خداوند یگانه ولایزال - یزدان - معبودیگانه -  خالق - آفریننده - واجب‌الوجود​ نام هر نوع معبود که در آن صورت جمع آن /آلهه/ است - . / هاشمیان

اسم خاص - اسم معنیعربی/a.laah/الله
God, Allah

​د خدای(ج) د ذات نوم، په اسلام کې تر ټولو لوړه مرجع، په نارینه نومونو کې کارول کیږي لکه عبدالله، الله محمد

 

الله در زبان عربی، به معنی خداوند در زبان فارسی است. برای معلومات بیشتر به «مور انفو» مراجعه شود

اسم خاص - اسم معنیعربی/al.laah/الله
'Allah' is a title for All-Mighty God in Islam  

 کلمۀ اللَه نسبت  به دیگر نام های آفریده گار قانع کننده  ترین وبارز ترین نامیست که برای اسم آفریده گار  در عربی برگزیده  شده است. کلمۀ اللَه قبل از تولد حضرت پیامبر اکرم وجود داشت و در نام حضرت عبدالله پدر حضرت پیامبراکرم  دیده می شود. چرا این اسم را اسلام نیز پذیرفت که به آفریده گار منسوب کند ؟در اصل این کلمه اَلْ اِله  بوده است  که سه ریشه دارد.

الف :  اِله  = به همه آفریده هاست که  هست وبود  شانرا از اللَه می گیرند مثل انعکاس تصویریکه اِلۀ  اش ( یعنی آفریده گارش) در برابر آیینه  باشد یعنی وقتی کسی در برابر آیینه نباشد درون آیینه  خالیست.  پس چیزیکه  در آیینه ظاهر میشود مخلوق  اِلۀ  وجودی اوست  که در برابر آیینه  موجود است.  این همان وحدت الوجود است که جزء در کُل وکُل در جزء می باشد.

ــ ب ــ: «اِلۀ»  = مشتق شده از  کلمه « وله » بمعنی  « حیران ماندن»  به اضافه همزه شده است.

  ــ ج  ــ: «اِلۀ» = نقطه اعتماد  و پناهگاه  است که در عربی  مردم در حالت  ترس،  بیم، هراس و فزع بسوی او پناه میبرند،

پس معنی اولی  یعنی دلیل هست وبود جهان  « اللَه »  است و دومی یعنی حیران کنندۀ  جهان  « اللَه »  است   حیرت چیزیست  که وقتی انسان قادر به شناخت آن چیزی شده نمیتواند  یعنی  وقتی در برابر شناخت آن پدیده عاجز می ماند واز درک آن چیزی محروم میگردد  دچارحیرت شده حیرت زده می شود. پس انسان از درک  « اللَه »  و بسیاری از مخلوقات اللَه عاجز است که حیران شده باقی  می ماند.

  این دو توصیف جامع ترین و مکمل ترین توصیفی است که  تا هنوز بشر توانسته است زیر نام « اللَه » به آفریده گاراش نسبت معقول بدهد. به اهتمام مسعود فارانی


اسم خاصعربی/al.lah/الله
GOD is the best knower

خدای ښه پوهيږي، خدای تر ټولو پوه دی

  

​خدا داناتر يا داناترين است، خدا داند، خدا بهتریت دانندگان است

صفت تفضیلیترکیب عربی و عربی/a.laah-o-a'.lam/الله اعلم
مختصات افغانستان
نوع محتواشرحردیفلسانضرب المثل ها، مقولات، کنایات و گفته ها
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​سپرد به خدا کردن، اجرای کاری با استعانت از خدا، خود بخودی، تصادفی

اصطلاح عامیانهدریالله توکلی
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​اللهِ شام تا شامگاهان

اصطلاح عامیانهدریالله شام
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​اللهِ صبح صبح وقت، صبحگاهان، سحرگاهان

اصطلاح عامیانهدریالله صبح
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​خدا حافظ، به امان خدا، خداحافظی از عبدالله افغانی نویس

اصطلاح عامیانهدریالله یار/الله یاری
جغرافیه
معلومات مکملترمعرفی مختصرکتگوریاسم یا کلمه
 

​پلیست روی دریای خان آباد و دریای مذکور از بین شهر خان آباد گذشته و پل مزبور روی دریا در معبر عمومی کندز و خان آباد و بدخشان قریه جاتر گرفته است. (قاموس جغرافیای افغانستان)

پلپل محب الله
 

​قریه ایست که به فاصله ۵،  ۵ کیلومتر در جنوب قلعۀ گدام در علاقه ترین (مربوط ولایت قندهار) واقع و بین خط طول البلد ۶۵ درجه - ۵۴ دقیقه - ۱۲ ثانیه مشرقی و عرض البلد ۳۲ درجه - ۳۷ دقیقه - ۳۵ شمالی موقعیت دارد.(قاموس جغرافیای افغانستان)

قریهقریهٔ الله داد
 

​بسم الله قریه ایست به فاصله ۷۵.۵ کیلومتر در جنوب قریه جلدسك متصل سرك در علاقه ترنگ و جلدك مربوط حكومت كلان قلات ولایت قندهار که بین ۶۶ درجه ۴۵ دقیقه ۵۵ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۱ درجه ۴۴ دقیقه ۱۸ ثانيه عرض البلد شمالی واقعست.(قاموس جغرافیای افغانستان)

قریهقریهٔ بسم الله
تاریخچه قلعه فتح الله شهر کابل
در شهر کابل از قدیم محل پاک و عصری وجود دارد که بنام قلعه فتح اله خان یاد می‌گردد. کنون برای شما می‌نویسم که فتح اله کی بود. فتح اله خان یکی از سرداران سدوزای بود که در زمان تیمور شاه درانی درین همین محل قلعه آباد نمود.
ویکی از سرداران جنگ دیده تیمور شاه بود. تیمور شاه پس از اینکه شاولی خان سردار قوم بارکزی و سردار محمد جان خان پوپل زوی سپه سالار احمدشاه را ازبین برد.
بمرور زمان تعداد زیادی از سرداران پوپل و بارکزائی با تیمور شاه کینه ورزیدند. تیمور شاه ناچار قندهار را ترک کرد و کابل را پایتخت ساخت. تیمور شاه در مدت ۴ ماه در کابل قلعه با هفت دروازه ساخت. پس از اندک زمان شخص بنام عبدالخالق کاکا که یکی از کاکه‌های قندهار بود با ۶۰۰۰۰ سرباز بطرف کابل لشکر کشی نمود. تیمور شاه درین جنگ با خود ۱۰۰۰۰ سپاه را داشت. فتح اله خان درین جنگ با تیمور شاه یکجا علیه عبدالخالق لشکر کشی نمود.
هردو قوا در حوالی ششگاو میان ولایت میدان و غزنی با هم تصادم نمودند. چون عساکر تیمورشاه بقایا لشکر جنگ دیده احمدشاه بابا بود. این جنگ را فتح نموده عبدالخالق اسیر گردید
قلعهقلعه فتح الله
 

​شیخ الاسلام امام ابو عبدالله ابن اسماعیل ابن سلیمان ابن داود ابن احمد ابن ابو هریره،  عبدالرحمن در بلخ متولد گردیده فقیه و محدث و خیلی عالم و مجتهد بزرگیست کتاب بسيط،  محيط الاحاديث اوارث الكبير و وعظ العام ار مؤلفات اوست،  وفات مذکور در سنه ۱۴۰ هجری واقع شده است. (قاموس جغرافیای افغانستان)

مزارمزار اما ابو عبدالله
 

​امام شیخ عبدالله بن نصر بن مروان بن حام بلخی نبیره ابراهیم ادهم می باشد وفات مذکور روزدهم محرم سال ۱۸۹ هجری بوده و زیارت مذکور در قریه استن بلخ وقو دارد. (قاموس جغرافیای افغانستان)

مزارمزار اما شیخ عبدالله
تأریخ
نوع محتوامعلومات مکملترکارکرد هابیوگرافی مختصرتصویرعنوان
رجال سیاسی و شخصیت های تاریخیاعليحضرت امان الله خان غازی، رهبری که 
عاشق ميهن، استقلال و مردمش بود

مهمترین کارنامه اش، حصول استرداد استقلال و حاکمیت ملی درافغانستان در1919بود. و بعد از ده سال تلاش و خدمت در راه تحقق تحولات اجتماعی وفرهنگی دراین کشور، سرانجام بنابر دسایس و توطیه های انگلیس ، از سوی روحانیون اجیر ودشمن ترقی وتحول  سقوط کرد وبجای او یک نفر دزد مشهور به حبیب الله کلکانی قرارگرفت که از دست او رهزنان همراهش « از ناموس  داری نشانی نماند»، کشور را برای پنجاه سال از کاروان مدنیت به عقب انداخت.

​شاه امان ﷲ خان غازى، فرزند دوم امیر حبیب الله خان، مردى روشنفکر، صاحب نظر ورهبر گروه مشروطه طلبان بنام «جوانان افغان» بود و انسانى صميمى و ‏مردم دوست و به استقلال و اعتلاى کشور سخت دلبسته و عشق میورزید

امان الله خان غازی
رجال سیاسی و شخصیت های تاریخینائب امين الله خان لوگری در تاريخ 

​نائب امين الله خان لوگری در تاريخ معاصر کشور ما تعداد مردان بزرگ يکه شخصيت و کار نامه های در خشان ايشان طوری شايد و بايد معرفی نشده ، زياد است. از آنجمله يکی نايب امين اله خان لوگری میباشد که از شباب تا وفات درعرصه 60 سال مصالح ملت و مملکت را در نظر گرفت و با تمام قواء در مقابل بيگانگان مجادله و صرف مساعی کرده اند و نام او را به صفت غازی و مبارز ملی براي همیشه زنده و با افتخار نگاه داشته است.

 امين اله خان لوگری يکی از خوانين بزرگ قومی ، هنگام عروج بارکزایی ها و درآوان تهاجم اول انگليس بالای افغانستان ( 1839 م ) در ولایت لوګر هزاران مجاهد وسر سپرده در پهلوی خود داشت و در حدود 60 سال مورد احترام شاهان، امراء وزرآ و سران ملی قرار داشت. ولایت لوگر در جنوب کابل واقع است که مرکز آن در حدود 70 کیلومتر از پایتخت فاصله دارد مردم این ولایت مهمان نواز وپاک دل ومبارز وبدون هرنوع تبعیض در پهلوی همدیگر حیات به سر میبرند

امين الله خان لوگری
رجال سیاسی و شخصیت های تاریخیتکمله ای برکتاب: حبیب الله کی بود،عیاری از خراسان یا دزدی از کلکان؟

زمانیکه افغانها استقلال شانرا بعد از سه جنگ به زور مردم بدست آوردند  کمپنی انگلیسی برای تخریب افغانستان دزد و جنایتکاری را از زندان  پیشاور  بنام بچۀ سقو آزاد کرده با پول واسلحه به افغانستان کسیل داشت  وبه پشتیبانی کمپنی شرقی انگلستان این دزد برسر قدرت آمد  انگلیس ها بوسیلۀ اوتمام نهاد های دوره امانی را  با پیشروی نهضت روشنفکری   دوره امانی که در  ایجاد ترقی و تعالی افغانستان سهم بارز داشت  ویران کرد. لطفآ برای معلومات مزید  به لینک که بطرف چپ قرار دارد مراجعه کنید. ​

حبیب الله مشهور به بچه سقاو در تاریخ کشور به حیث  یک دزد، راهزن، جاهل، ضد تمدن وفرهنگ، ضد دانش و مکتب و کسب تحصیل و نوکر ارتجاع و آلۀ دست انگلیس تثبیت شده است و هیچکس او را منحیث یک عیار و یک جوانمرد و حافظ ناموس و جان و مال خود نشناخته اند، و برای مردم کابل و هیچ یک از اهالی کوهدامن مایه افتخار نیست. او با دسایس انگلیس در تبانی با عناصر مرتجع و همکاری روحانیون وابسته به انگلیس برضد رژیم مترقی امانی اغتشاشی را در دسمبر 1928 براه انداخت ودر17 جنوری آنرا سقوط داد​.
فیض محمدکاتب هزاره ، اغتشاش  پسرسقو را «انقلاب  فجیعت بار» نامیده علاوه میکند که  « بين ملت مخالفت لاينحلی را حادث ساخته، توليد نفاق و شقاق نمود و اساس تخريب بلاد و تقاتل عباد نهاده، بغض و فحشاء را پديدار کرد وجمهور سکنه در ورطه مشقت و قتل وغارت واسارت افتاد
حبیب الله کلکانی
رجال سیاسی و شخصیت های تاریخیعبدالله خان اچکزائی آغازگر قیام کابل در1841  

​عبدالله خان اچکزائی آغازگر قیام کابل در1841 

 عبدالله خان اچکزائی