| نوع محتوا | معلومات مکملتر | بیوگرافی مختصر | تصویر | اسم یا کلمه |
| مشروطه خواهان | مولوی واسع آخوندزاده | مولوی عبدالواسع فرزند روحانی و دانشمند سترگ اخندزاده مولوی عبدالروف خاکی و نواسه مولوی عبدالرحیم کاکر* می باشد که در سال ( 1252 ش ــ 1873 م) در قندهار متولد و تحصیلات خویش را نزد پدر دانشمند و فرزانه اکمال نمود و خود در شمار علمای برجسته روزگارش درآمد. به قول عبدالحکیم رستاقی، اخوندزاده « از جمله علمای متبحر عصر حاضر افغانستان بود. نهایت دراک و حساس و نقاد به شمار می رفت. در بلاغت و فصاحت نظیر نداشت. حسن بیانش مهیج دل ها بود… و در علم ادب و قرائت کامل با ادای تجوید، سرآمد اقران گفته می‌شد»
مولوی عبدالواسع در دوره حبیب الله کلکانی به توپ بسته شد.( جوزای 1308 ش ـ می 1929 م ) مولوی واسع در اواخر سلطنت امیر حبیب الله خان سراج سر رشته دار مکاتب ابتدائیه قندهار (معادل مدیر معارف) بوده از پرچم داران و مدافعان صادق معارف، دموکراسی و آزادی کشور میباشد. در آغاز دورهء امانیه به کابل خواسته شده و در ادارهء تقنین شورا همراه با فیض محمد کاتب و بدری بیگ ترکی در ترتیب و تنظیم قوانین و تطبیق آن کار میکرد. مولوی واسع به تاسیس مکتب قضات و حکام کوشید که خود استاد شرعیات آن بود (1300 ش ــ1921 م). جهت رشد و تقویه زبان پشتو « د پشتو مرکه » بریاست مولوی اخند زاده افتتاح گردید. او در سال (1302 ش ـ 1923 م ) رئیس محاکمات مقرر شد. در آغاز دورهء امانیه به کابل خواسته شده و در ادارهء تقنین شورا همراه با فیض محمد کاتب و بدری بیگ ترکی در ترتیب و تنظیم قوانین و تطبیق آن کار میکرد. چنانچه در اکثر قوانین منشور1920 بعد از توشیح اعلیحضرت غازی نام او هم دیده میشود. در تهیه و ترتیب اصول نامه اساسی (قانون اساسی) این دوره مولوی واسع اخندزاده، مولوی عبدالحی پنجشیری، مولوی محمد بشیر خان، مولوی محمد حسین خان و ... سهیم بودند |  | واسع آخوندزاده |
