Select/Deselect all list
Click on the keyboard if you do not have the correct keyboard layout.
قاموس بایوگرافیکی افغانستان
نوع محتوامعلومات مکملترکارکرد هابیوگرافی مختصرتصویراسم
قاموس بایوگرافیکی افغانستانسید نور محمد شاه خان فوشنجی
در ياد داشت های مرحوم حافظ نور محمد کهگدای می خوانیم که: «منتخبات اوراق مطبعۀ لندن که به سال ١٨٧٩ م به پارلمان پيش شده بود :
1 - سيد نور محمد شاه در کنفرانس امباله در 1869 م با امير شير علي خان يک جا بوده و با «ستين کار» وزير خارجۀ هند مذاکرات جدا گانه کرد، نام برده سواد قرار داد را بمواد ذيل ترتيب کرده بود:
  اول - دوست شناختن دوستان افغانستان و دشمن شناختن دشمنان آن از طرف برتانيه مثل تعهدي که امير دوست محمد بطور يک جانبه در قرار داد سال 1857 م کرده بود.
  دوم – عقد يک معاهدۀ اتحاد دفاعی و اعانت افغانستان، وقتي که امير مطالبه کند.
  سوم – دادِنِ امداد معين و زياد «پول و اسلحه» برای تقويۀ افغانستان بطور متمادی و معين .
  چهارم – شناختن امير شير علي خان، وليعهد او و خاندانش برسميت و صرف نظر از ديگر سران و سرداران افغانستان.
  پنجم – عدم مداخله در امور داخلی افغانستان، اّلاّ به خواهش امير و به مقابل رقبای او.

متاسفانه فراز و نشیب های تاریخ کشور ما، مصلحت ها و مصلحت اندیشی محافظه کاران، عقده های درون فامیلی، رقابتهای شدید، دشمنی، مخالفتهای خانوادگی ، موجودیت برادر اندر های بی شمار به دلیل تعدد زوجات برادران محمد زائی و دشمنی شان با همدیگر، نقش پشت پرده و آشکار هزاران جاسوس داخلی و خارجی اجنبی و ...

بعضاً ممانعت های جدی و علنی سبب شده تا در بسیاری موارد شخصیتهای برجسته کشور ناشناخته مانده آرا و نظرات شان به ما روشن نباشد که بخشی از تاریخ کشور دستخوش این فاجعه گردید از آ ن جمله برهان الدین بلخی، قاضی عبدالسلام، تلمیذ صوفی و... کی ها بودند و چرا اثر یا آثاری حتی سوانح و بیوگرافی از آنها نداریم در این جمع سید نور محمد شاه خان فوشنجی و مرزا عبدالعلی محرر شمس النهار هم میباشد، که تذکار نهایت مختصر در آثار مورخین ما در مورد شان موجود است درحالی که باید میدانستیم که "حکومت ملی" آن دوره و هم محرر شمس النهار تا چه حد تاثیر پذیر از نظرات پیشرو مترقی آن عصر بودند.

نور محمد شاه خان فوشنجی