نوع محتوا | معلومات مکملتر | کارکرد ها | بیوگرافی مختصر | تصویر | اسم |
قاموس بایوگرافیکی افغانستان | سید نور محمد شاه خان فوشنجی | در ياد داشت های مرحوم حافظ نور محمد کهگدای می خوانیم که: «منتخبات اوراق مطبعۀ لندن که به سال ١٨٧٩ م به پارلمان پيش شده بود : 1 - سيد نور محمد شاه در کنفرانس امباله در 1869 م با امير شير علي خان يک جا بوده و با «ستين کار» وزير خارجۀ هند مذاکرات جدا گانه کرد، نام برده سواد قرار داد را بمواد ذيل ترتيب کرده بود: اول - دوست شناختن دوستان افغانستان و دشمن شناختن دشمنان آن از طرف برتانيه مثل تعهدي که امير دوست محمد بطور يک جانبه در قرار داد سال 1857 م کرده بود. دوم – عقد يک معاهدۀ اتحاد دفاعی و اعانت افغانستان، وقتي که امير مطالبه کند. سوم – دادِنِ امداد معين و زياد «پول و اسلحه» برای تقويۀ افغانستان بطور متمادی و معين . چهارم – شناختن امير شير علي خان، وليعهد او و خاندانش برسميت و صرف نظر از ديگر سران و سرداران افغانستان. پنجم – عدم مداخله در امور داخلی افغانستان، اّلاّ به خواهش امير و به مقابل رقبای او. |
متاسفانه
فراز و نشیب های تاریخ کشور ما، مصلحت ها و مصلحت اندیشی محافظه کاران، عقده های
درون فامیلی، رقابتهای شدید، دشمنی، مخالفتهای خانوادگی ، موجودیت برادر اندر های
بی شمار به دلیل تعدد زوجات برادران محمد زائی و دشمنی شان با همدیگر، نقش پشت
پرده و آشکار هزاران جاسوس داخلی و خارجی اجنبی و ...
بعضاً ممانعت های جدی و علنی
سبب شده تا در بسیاری موارد شخصیتهای برجسته کشور ناشناخته مانده آرا و نظرات شان
به ما روشن نباشد که بخشی از تاریخ کشور دستخوش این فاجعه گردید از آ ن جمله برهان
الدین بلخی، قاضی عبدالسلام، تلمیذ صوفی و... کی ها بودند و چرا اثر یا آثاری حتی سوانح
و بیوگرافی از آنها نداریم در این جمع سید نور محمد شاه خان فوشنجی و مرزا
عبدالعلی محرر شمس النهار هم میباشد، که تذکار نهایت مختصر در آثار مورخین ما در
مورد شان موجود است درحالی که باید میدانستیم که "حکومت ملی" آن دوره و
هم محرر شمس النهار تا چه حد تاثیر پذیر از نظرات پیشرو مترقی آن عصر بودند. | | نور محمد شاه خان فوشنجی |