Select/Deselect all list
Click on the keyboard if you do not have the correct keyboard layout.
مجمع اللغات
انگلیسیپښتوشرحمعنینوعیت کلمهریشۀ لغتتلفظاسم یا کلمه
hundardtausend

سل زره  (100.000) عدد 

 
صد هزار​ = 100.000
اسم عدددری/lak/لک
Stork, a very tall long-legged wading bird with a long heavy bill and typically with white and black plumage

​داسې الوتونکی چې اوږده غاړه او جگ لینگي ولري معمولاً سپين او تور رنگ لري او ډېره اوږده ټونگه لري

 

​لَکْ لَکْ یا لگ لگ پرنده ایست با رنگ سفید و سیاه، پاها و گردن دراز و منقار بسیار دراز که در صخره های بسیار بلند و نقاط مرتفع آشیانه ساخته زندگی میکند، همچنان لک لک سخنان هرزه و یاوه را نیز گویند

اسمدری/lak.lak/لک لک
؟؟؟

​پر لاره باندې د تگ په وخت کې توازن نه درلودل مثلاً د نشې په حالت کې

 

لَکاتْ: دری است و حالتی کسانی را گویند که در رفتار توازن شان کاملاً از کنترول خارج باشد که گویند لکات میخورد یا لکات میرود مثلا در حالت نشهٔ زیاد و یا بی خوابی

اصطلاح عامدری/la.kaat/لکات
Lecture  
سخنرانی, درس, خطابه, کنفرانس, نطق, خطابت
اسمانگلیسی/lek.char/لکچر
luxury

​الف ــ خوند اخیستل، عیش، نعمت، نیکمرغي، خوښي

ب ــ په لوکس او عالي ډول ژوند

​کلمۀ لکچری که بعضاً لوکسری هم تلفظ میکنند تازه از زبان انگلیسی  وارد زبان دری شده است. در موقع مختلف معانی مختلفی را افاده میکند مثلاً شبکه های اجتماعی لکچری را خودنمائی ترجمه میکنند اما اگر در مقالات بلند پایه ترجمه و معنی مهم این کلمه احساس لذت بردن را افاده مینماید . بطور مثال اگر کاری را انجان داده باشید که در آن احساس لذت کرده باشید. آنرا لکچری مینامند

لکچری یا همان سبک زندگی فاخر، نوعی رفتار نهادینه شده در خود فرد است که حتی ممکن است آن را از نیاکانش به ارث برده باشد. در واقع پوشش و سبک زندگی فرد در جامعه نمادی از اصالت و ریشه های او می باشد که بدون خودنمایی و از طریق خود او به نمایش در می آید. 
 مثلا شخصی که مرسدس بنز سوار می­شود و برای آن هزینه می­نماید تنها به خاطر اصالت و قدمت دیرینه بنز از آن استفاده می­کند نه به خاطر خودنمایی و کسب اعتبار ظاهری. البته این موضوع فقط در مورد افراد لوکس و اصیل صدق می کند

​الف - لذت، عیش، عیاشی، نعمت، خوشبختی، خوشحالی، لوکس، لذت بردن
ب -لوکس بودن به معنی واقعی آن،  سبک زندگی فاخر،  تجملات، اشرافی بودن

اسمانگلیسی/lak.chu.ree/لکچری
Luxury  

لُکس- شیک، عالی، مجلل، نفیس، کالای تجملی

صفتانگلیسی/lux/لکس
Stork

یوډول وحشي مارغه دی چې اوږدې پښې او اوږده ټونگه لري او له ماران یې خوراک دی

 

​مرغی حرام گوشت و از جمله ٔ طیور وحشی است، دارای گردن و منقار و پای دراز و مار شکار کند و چندان از هوا بر روی خار و سنگلاخ بیفکند که مجروح و هلاک شود پس به آشیانه برد و بخورد.


اسمدری/lak.lak/لکلک
Lisp, stammer, stumble

د خبرو په ترڅ کې د ژبې نښتل، د څه ویلو په وخت کې د ژبې ستونزه

 

​زبانپریشی، زبانگرفتگی، گرفتن زبان هنگام حرف زدن

اسم مصدردری/lak.nat/لکنت
Stain, fleck

​داغ، خاپ، چاپ، تور، عیب

 

​داغ و خال، نقطه, لکه, محل, مکان, نشان، علامت، خال اثری که از چربی و کثافت یا مواد رنگین در روی لباس و یا چیز دیگر پیدا شود

اسم مفرد مؤنث - صفتدری/la.ka/لکه
Mottled

​ناولی، داغ لرونکی

 

داغ دار، نشان دار، پُرلکه، کثیف، رنگ شده، خالدار​

اسم مرکب - صفتترکیب دری و دری/la.ka.daar/لکه دار
فارسی ایران به دری افغانستان
اصطلاح دریعنوان
تپه، داغ و تپه افتادنلک لک افتادن
مختصات افغانستان
نوع محتواشرحردیفلسانضرب المثل ها، مقولات، کنایات و گفته ها
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​اَتکَلَکِی تخمینی، قیاسی، تقریبی، برآوردی، حدسی، گمانی

اصطلاح عامیانهدریاتکلکی
جغرافیه
معرفی مختصرکتگوریاسم یا کلمه

​تپه ایست در جنوب جوین مربوط حکومت اعلی فراه که تخمین بین ۶۱ درجه  ۳۴ دقیقه  ۲۶ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۱ درجه  ۲۴ دقیقه  ۳۶ ثانیه عرض البلد شمالی واقعست. (قاموس جغرافیای افغانستان)

تپهتپهٔ شاگلک

​تنگی ایست به فاصله ۵۹ کیلومتر در جنوب شرق قلعه هزار ارقدم در علاقه ارزگان مربوط ولایت کندهار که بین ۶۶ درجه  ۴۹ دقیقه  ۲۴ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲ درجه  ۵۱ دقیقه  ١ ثانيه عرض البلد شمالی واقعست و آب آن به نهر چله خور می ریزد. (قاموس جغرافیای افغانستان)

تنگیتنگی الکزار

​دره ایست به فاصله ۲۲ کیلومتر در علاقه نیک مربوط حکومت کلان دایزنگی ولایت کابل که بین ۶۶ درجه  ۴۸ دقیقه  ۱۸ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴ درجه  ۵ دقیقه  ۲۸ ثانیه عرض البلد شمالی واقعست. (قاموس جغرافیای افغانستان)

تنگیتنگی باغ الک

​تنگی ایست به فاصله ۲۶ کیلومتر در غرب قلعه پای کوتل در علاقه دایزنگی مربوط ولایت کابل که بین ۶۶ درجه  ۳۳ دقیقه  ۳۵ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴ درجه  ۲۲ دقیقه  ۲۴ ثانیه عرض البلد شمالی واقعست. (قاموس جغرافیای افغانستان)

تنگیتنگی تربولک

​آبیست که به فاصله ۴۴ کیلومتر در شمال غرب قریه خانان، در علاقه سپین بولدک مربوط ولایت قندهار در ریگستان واقع و بین خطوط طول البلد ۶۵ درجه - ۳۷ دقیقه - ۳۶ ثانیه مشرقی و عرض البلد ۳۰ درجه - ۵۳ دقیقه - ۶ ثانیه شمالی موقعیت دارد. اچه قریه ایست در شمال دریای تالقان که مربوط حکومت کلان تالقان ولایت قطعـن بـوده قسمت های شرق و غرب آن برای زراعت للمی مساعد است.. (قاموس جغرافیای افغانستان)

جهیلجهیل اچلک (اچلک دند)

​چاهیست به فاصله ۴.۵ کیلومتر در جنوب غرب قلعچه چخانسور مربوط حکومت اعلی فراه که بین ۶۲ درجه  ۴۸ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۱ درجه  ۹ دقیقه  ۲۴ ثانيه عرض البلد شمالی واقع است. (قاموس جغرافیای افغانستان)

چاهچاه میلک

​چشمه ایست به فاصله ۷۱ کیلومتر در غرب غوریان مربوط ولایت هرات که بین ۶۰ درجه  ۵۴ دقیقه  ۳۰ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴ درجه  ۱۲ دقیقه  ۵۶ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است. (قاموس جغرافیای افغانستان)

چشمهچشمهٔ جنگلک

​چشمه ایست به فاصله ۳۱ کیلومتر در جنوب شرق غوریان مربوط ولایت هرات که بین ۶۱ درجه  ۴۴ دقیقه  ۴۹ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴ درجه  ۱۵ دقیقه  ۴۹ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.( قاموس جغرافیای افغانستان)

چشمهچشمهٔ چهلکاوه

​خرابه نیست به فاصله ۳ کیلومتر در جنوب قلعه چهار برجک مربوط حکومت درجه اول چخانسور متعلق حکومت اعلی فراه که بین ۶۲ درجه  ۳ دقیقه  ۳۵ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۰ درجه  ۱۶ دقیقه  ۲۳ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است. ( قاموس جغرافیای افغانستان)

خرابهخرابهٔ چهار شکلک

​خرابه ایست که به فاصله ۱۷ کیلومتر در جنوب غرب شهر اند خوی (مربوط حکومت اعلی میمنه) متصل سرک واقع گردیده و به خط طول البلد ۶۵ درجه – ۴۲ ثانیه مشرقی و عرض البلد ۳۶ درجه - ۴۹ دقیقه – ۴۲ ثانیه شمالی کائن شده است.(قاموس جغرافیای افغانستان)

خرابهخرابهٔ‌ اله میلک
قاموس بایوگرافیکی افغانستان
نوع محتوامعلومات مکملترکارکرد هاترجمهٔ دریبیوگرافی مختصرتصویراسم
قاموس بایوگرافیکی افغانستانتکمله ای برکتاب: حبیب الله کی بود،عیاری از خراسان یا دزدی از کلکان؟

زمانیکه افغانها استقلال شانرا بعد از سه جنگ به زور مردم بدست آوردند  کمپنی انگلیسی برای تخریب افغانستان دزد و جنایتکاری را از زندان  پیشاور  بنام بچۀ سقو آزاد کرده با پول واسلحه به افغانستان کسیل داشت  وبه پشتیبانی کمپنی شرقی انگلستان این دزد برسر قدرت آمد  انگلیس ها بوسیلۀ اوتمام نهاد های دوره امانی را  با پیشروی نهضت روشنفکری   دوره امانی که در  ایجاد ترقی و تعالی افغانستان سهم بارز داشت  ویران کرد. لطفآ برای معلومات مزید  به لینک که بطرف چپ قرار دارد مراجعه کنید. ​

 
په کوهدامن کې سرای خواجه ته نـېـږدې د کلکانو د کلي یو تاجیک دئ. د امین الله زوی د ۱۸۹۰ز کال په شاو خواوو کې زېـږېـدلی دئ؛ پلار ﺌـې امین الله یو سقاو وو نو ځکه د سقاو د زوی یا بچـﮥ سقاو په نوم هم ډېـر یادېـږي. ویل کـېـږي مخکې له دې چې په ۱۹۱۹ز کال کې په کابل کې د جمال پاشا د کنډک په غړیتوب کې شامل سي، بـېـلابـېـلې نوکرۍ ﺌـې کړې وې.
 په ۱۹۲۴ز کال کې د منگلو له بغاوت سره د همدردۍ په پار ﺌـې دنده خوشې کړه. څو موده وروسته پـېـښـور، هندوستان، ته وتښـتـېـد. په ۱۹۲۸ز کال کې د ننگرهار د بغاوت پر مهال ﺌـې اعلیحضرت امان الله ته د خپل خدمت وړاندیز وکړ خو وروسته وتښـتـېـد او د دسمبر په ۱۴ نـېـټې ﺌـې د اعلیحضرت امان الله پر ضد د کوهستاني ځواک مشري وکړه. په لومړیو کې په شا وتمبول سو؛ حبیب الله خپلې هڅې بیا له سره ونیولې او د ۱۹۲۹ز کال د جنورۍ د میاشتې په ۱۸ نــېـټې د اعلیحضرت عنایت الله له تسلیم کـېـدلو وروسته د افغانستان د امیر په توگه اعلان سو. د غازي امیر حبیب الله خان، خادم دین رسول الله لقب ﺌـې خپل کړ او د ۱۹۲۹ز کال د اکتوبر تر میاشتې پورې ﺌـې د افغانستان پر یو شمـېـر برخو خپله واکمني خپره کړه خو په همدې میاشت کې د شاه ولي خان له پلوه له ارگ څخه وشړل سو. د ۱۹۲۹ز کال د نوامبر د میاشتې په لومړۍ نـېـټې تسلیم او اعدام سو. د سید حسین په نوم د چاریکارو یو شتمن ځمکوال د حبیب الله کلکاني د دفاع وزیر، عطاء الحق د باندنیو چارو وزیر او ورور ﺌـې شیرجان د دربار وزیر سو.
د حبیب الله کلکاني د نیکونو او اجدادو په هکله معلومات لا تر اوسه روښانه نـﮥ دي خو خپلو کوهستاني ملاتړو ته رابن هود وو او نورو ته یو لوټمار او غل وو. د هغـﮥ په غلطه ادعا سوي ژوند لیک (آتو بایوگرافي) [ ] کې چې (زما ژوند : له داړه مارۍ تر پادشاهۍ) [ ] نومـېـږي (چاپ لندن : ۱۹۳۶ز کال) له دﮤ څخه د یوﮤ شوکمار او قطاع الطریق تصویر وړاندې کوي چې د کورنۍ جگړې په گډوډۍ کې واکمني قبضه کوي. په دې وروستیو کې د خلیل الله خلیلي له پلوه د حبیب الاسلام په نوم لیکل سوی کتاب له حبیب الله کلکاني څخه یو مجاهد او د یوﮤ کافر پادشاه پر وړاندې د مقدسې جگړې جنگیالی جوړوي.  حبیب الاسلام هڅه کوي د کلکاني واکمنۍ ته په دې ډول د مشروعیت جامه ور په تن کړي چې واکمني ﺌـې ددﮤ په ډول له نورو واکمنو سره په یوﮤ تصویر کې وړاندې کړي (لکه عثماني سلطان بایزید، مغولي سلطان اورنگ زیب او «شهزاده هنري» [ ] چې له گڼو پـېـښو وروسته د انگلستان پادشاه کـېـږي) دغه سلاطین ټول له یوې مخې قاتلین، قماربازان او د لویو لارو شوکماران ول.   
لیکوال: لودویگ آدمک
ژباړونکي: رحمت آریا

حبیب الله مشهور به بچه سقاو در تاریخ کشور به حیث  یک دزد، راهزن، جاهل، ضد تمدن وفرهنگ، ضد دانش و مکتب و کسب تحصیل و نوکر ارتجاع و آلۀ دست انگلیس تثبیت شده است و هیچکس او را منحیث یک عیار و یک جوانمرد و حافظ ناموس و جان و مال خود نشناخته اند، و برای مردم کابل و هیچ یک از اهالی کوهدامن مایه افتخار نیست. او با دسایس انگلیس در تبانی با عناصر مرتجع و همکاری روحانیون وابسته به انگلیس برضد رژیم مترقی امانی اغتشاشی را در دسمبر 1928 براه انداخت ودر17 جنوری آنرا سقوط داد​.
فیض محمدکاتب هزاره ، اغتشاش  پسرسقو را «انقلاب  فجیعت بار» نامیده علاوه میکند که  « بين ملت مخالفت لاينحلی را حادث ساخته، توليد نفاق و شقاق نمود و اساس تخريب بلاد و تقاتل عباد نهاده، بغض و فحشاء را پديدار کرد وجمهور سکنه در ورطه مشقت و قتل وغارت واسارت افتاد
حبیب الله کلکانی
قاموس بایوگرافیکی افغانستانملک خان شخصیت ملی، وزیر مالیه و کفیل وزارت اقتصاد   

​په ۱۹۱۴ز کال کې په لوگر کې زېـږېـدلی دی؛ د عبدالرحیم زوی؛ (د لوگر د کوزې درې عبدالرحیمزي ادرام زي تلفظ کـېـږي). په تورکیې کې ﺌـې د وسله وال ځواک لپاره د لوژیستیک د افسر په توگه زده کړې کړي دي. په ۱۹۵۳ز کال کې د مالیې وزیر. په ۱۹۵۶ز کال کې د امریکا متحده ایالاتو ته د لیدنې لپاره وبلل سو. په ۱۹۵۷ز کال کې (له باندنیو ځواکونو سره په همکارۍ د یوې کودتا په تور) زنداني سو. له زندان څخه له راوتلو ﺌـې انکار وکړ ان کله چې په ۱۹۶۳ز کال کې کله چې داؤود له دندې لیرې سو دی بیا هم له زندانه نـﮥ راووت او ټینگار ﺌـې کاوﮤ چې داؤود باید محکمه سي. په ۱۹۷۸ز کال کې کله چې مارکسیستانو واک ونیو دی له زندانه راووت خو د مارکسیست رژیم یو منتقد پاتې سو. په ۱۹۸۲ز کال کې وفات سو. ورور ﺌـې ډاکټر عبدالاحمد په ویانا کې تحصیلات کړي دي او له ۱۹۵۰ز کال را په دېخوا هماغلته ژوند کوي.
لیکوال: لودویگ آدمک
ژباړونکي: رحمت آریا

عبدالملک عبدالرحیم زی (مشهور به ملک خان) فرزند عبدالرحیم خان در سال ۱۹۱۴م در گمران ولایت لوگر چشم به جهان گشود. ملک خان مکتب را در لوگر خوانده و در کابل داخل اداره استخبارات شد. وی به تشبث شخصی شامل یک کورس محاسبه شده و نسبت انجام کاری مورد توجه داود خان که در آن زمان وزیر دفاع بود، قرار گرفت. داود خان وی را به حیث مدیر لوازم مکتب حربیه مقرر نمود.
ملک خان با استفاده از یک بورس تحصیلی در کشور ترکیه به تحصیل در رشته لوژستیک (لوازم) حربی پرداخت و بعد از عودت به وطن ابتدا به حیث معاون و سپس به حیث رئیس لوژستیک وزارت حربیه تؤظیف شد.
در آنزمان در مکتب حربیه استادان ترکی حضور داشتند و چون ملک خان با لسان و طرز تدریس استادان ترکی آشنا بود، زمانی که معلم غیرحاضر می بود، وی به تدریس شاگردان می پرداخت.
سیستانی

رحیم زی عبدالملک
قاموس بایوگرافیکی افغانستانعبدالملک عبدالرحیم زی وزیر اقتصاد ملی)سرپرست ( طی سالهای ۱۳۳۲ - ۱۳۳۳ در کابینۀ سردار محمد داؤد صدر اعظم  

عبدالملک عبدالرحیم زی پسر مرحوم عبدالرحیم در سال ١٢٩٣ در دهکده شاداب گمران لوگر که در ۳۰ کیلومتری کابل موقعیت دارد، متولد و پس از ختم تحصیلات ابتدائی در داخل کشور، عازم ترکیه گردیده، تحصیلات عالی را در پوھنځی لوازم ترکیه، و لوژستیک را در اکادمی ترکیه تکمیل نمود. عبدالملک عبدالرحیم زی با وجود آنکه رشتۀ اصلی شان نظامی بوده و درمسلک اصلی و قدم بقدم تا رتبه فرقه مشری ثانی (برید جنرال  ) رسید،  (Degree )  دیگری را در رشته اداره عامه از ایالات متحده امریکا بدست آورد.

عبدالرحیم زی بشکل کتاب، رساله و مقاله درموارد اموراداری، لوازم (لوژستیک موجوده  ) آثار زیادی دارند. طور مثال ...

رحیم زی عبدالملک
قاموس بایوگرافیکی افغانستان   

​حمیرا ملکیار سلجوقي د عبدالله ملکیار ناسکه خور او د برگټ عبدالاحمد لور په ۱۹۱۳ز کال کې په غزني کې زېـږېـدلې ده. خصوصي زده کړې لري.  له ۱۹۶۵ تر ۱۹۶۹ز کال پورې د مشرانو جرگې (سنا) غړې.

له صلاح الدین سلجوقي (په ۱۹۵۵ز کال کې د قاهرې له سفیر) سره ﺌـې وادﮤ کړی او تر ۱۹۶۳ز کال پورې په قاهرې کې پاتې سول. حمیرا  په یو شمـېـر کنفرانسونو کې د افغانستان استازیتوب کړی لکه په ۱۹۵۸ز کال کې په کولمبو کې د افریقا – آسیا د ښځو کنفرانس، په ۱۹۵۹ز کال کې د ملگرو ملتونو د عمومي اسامبلې په درییمې کمـېـټې کې او نورو کې گډون کړی دئ. د ښځو د حقوقو فعاله.

لیکوال: لودویگ آدمک
ژباړونکي: رحمت آریا

سلجوقي ملکیار حمیرا
قاموس بایوگرافیکی افغانستان  

​بارکزی بود. (در زمان امیر حبیب الله خان زنده ګی داشت، پسر قاضي القضاة) قاضي سعدالدین خان بود.  از فبروری سال ۱۹۰۳م. الی اوایل  ۱۹۰۵ ناﺌـب الحکومه جلال آباد بود که  بعدً به کابل احضار وروانه زندان شد. بعداً در کابل بحیث سرمُفـَـتـش معارف مقرر ګردید.

 درسال ۱۹۱۴والی هزاره جات ګردید ودرسال ۱۹۱۷ بیکار ګردید. در سال ۱۹۱۹در قندهار زنده ګی داشت. درپه ۱۹۲۱به رتبه( ملکي بریگیدییر) ګردید وبحیث حاکم / والي غزني مقرر ګردید. درجنوری  ۱۹۲۲والی ولایت مشرقي وبعداً درسال ۱۹۲۳م. حاکم ترکستان ګردید. درنوامبر ۱۹۲۸ حاکم قندهار و درمارچ ۱۹۲۹م. عازم هزاره جات ګردید و از مردم هزاره یک نیروی را تشکیل داد.

دربهار ۱۹۳۲به کابل نمود ومحکوم به حبس تعلیقي ودر منزلش نظربند ګردید. درمارچ ۱۹۳۳ آزاد و جایداد و دارایی اش دوباره برایش اعاده شد. در ۱۹۴۸م. وفات یافت. او جدعبدالواحد کریم میباشد.

مترجم دری:  پوهاند محمد بشیر دودیال

​عبدالکریم علومي بارکزی دئ. ( د امیر حبیب الله خان د واکمنۍ پر مهال د قاضي القضاة) قاضي سعدالدین خان زوی دئ.  د ۱۹۰۳ز کال د فبرورۍ له میاشتې د ۱۹۰۵ز کال تر لومړیو پورې د جلال آباد ناﺌـب الحکومه وو چې د کابل ته وغوښتل سو او زندان ته واچول سو. په پای کې نوموړی په کابل کې د معارف سرمُفـَـتـش مقرر سو.

په ۱۹۱۴ز کال کې د هزاره جاتو والي وگومارل سو. په ۱۹۱۷ز کال کې بیکار وو. په ۱۹۱۹ز کال کې په کندهار کې وو. په ۱۹۲۱ز کال کې ورته د ملکي بریگیدییر رتبه ورکړل سوه او د غزني د حاکم / والي په توگه مقرر سو. د ۱۹۲۲ز کال د جنورۍ په میاشت کې د مشرقي د ولایت والي سو.

 په ۱۹۲۳ز کال کې د تورکستان حاکم سو. د ۱۹۲۸ز کال په نوامبر کې د کندهار حاکم. د ۱۹۲۹ز کال د مارچ په میاشت کې هزاره جات ته لاړ او د هزاره گانو له منځه ﺌـې یو ځواک جوړ کړ. د ۱۹۳۲ز کال په پسرلي کې کابل ته راستون سو او په تعلیقي حبس په کور کې نظربند کښـېـنول سو. د ۱۹۳۳ز کال د مارچ په میاشت کې آزاد سو او جایداد او شتمني ﺌـې ورته بـېـرته اعاده سوه. په ۱۹۴۸ز کال کې وفات سو. د عبدالواحد کریم نیــکــﮥ دې.
لیکوال: لودویگ آدمک
ژباړونکي: رحمت آریا

 علومی عبدالکریم
قاموس بایوگرافیکی افغانستانبانو ثریا خانم امیر امان الله خان، دختر محمود طرزی   
بانو ثریا خانم امیر امان الله خان، دختر محمود طرزی در ۲۴ نوامبر ۱۸۹۹ در دمشق بدنیا آمد.
پدرکلان او که سردار غلام‌محمد خان طرزی نام داشت‌ بمناسبت خدمت در دوره ی امیر شیرعلیخان ،امیر عبدالرحمن خان با وی از در خصومت پیش امده نامبرده را همراه با خانواده‌اش به هند بریتانوی تبعید نمود. چندی بعد، آنها به قلمرو ترکیه عثمانی رفتند و در سوریه می‌ زیستند.
وقتی امیر عبدالرحمن خان درگذشت، امیر حبیب الله راه ملایم تری با مخالفان پدر در پیش گرفته و در نتیجه، محمود طرزی هم با خانواده ‌اش به کابل باز گشتند.
ازدواج‌ بانو ثریا صبیه اش در سال ۱۹۱۲ میلادی با شهزاده امان‌الله خان عین الوله طی محفل عروسی در عمارت شهر آرای کابل صورت گرفت
ملکه ثریا
قاموس بایوگرافیکی افغانستان   

​نصرت الله ملکیار د مهمندو له قبیلې څخه د گل احمد زوی په ۱۹۲۹ز کال کې په کابل کې زېـږېـدلی دئ. په ۱۹۴۸ز کال کې د حبـیـبـیې له لیسې فارغ. له ۱۹۴۹ تر ۱۹۵۰ز کال پورې د مریلند پوهنتون او په ۱۹۵۵ز کال کې ﺌـې لیسانس تر لاسه کړ او په ۱۹۶۱ز کال کې ﺌـې خپله ماستري په الکتریکل انجنیرینگ کې د سویلي کالیفورنیا له پوهنتون څخه ترلاسه کړه. 

 له ۱۹۵۵ تر ۱۹۵۹ز کال پورې د مخابراتو په وزارت کې د ورکشاپونو او ټیلیفونونو مدیر. په ۱۹۶۱ز کال کې انجنیرینگ سوپروایزر. په ۱۹۶۲ز کال کې د مخابراتو د وزارت مرستیال وزیر. په ۱۹۶۳ز کال کې په پوځي ښوونځي کې د احتیاط افسر. په ۱۹۶۸ز کال کې د بامیان والي. په ۱۹۷۰ز کال کې د کاپیسا والي. په ۱۹۷۱ز کال کې د (ډاکټر ظاهر په کابینې کې) د مخابراتو وزیر او په ۱۹۷۲ز کال کې (د موسی شفیق په کابینې کې) د مخابراتو وزیر. په ۱۹۷۷ز کال کې د کانونو او صنایعو د وزارت مرستیال وزیر. (د جنرال محـمد قاسم شریف له لور) جمیلې سره ﺌـې وادﮤ کړی او د طوبی او مرل په نومونو دوې لوڼې لري. له ۱۹۸۰ز کال را په دېخوا د امریکا په متحده ایالاتو کې استوگن دی.

لیکوال: لودویگ آدمک

ژباړونکي: رحمت آریا

ملکیار نصرت الله
قاموس بایوگرافیکی افغانستان   

​جنرال عبدالاحد ملکیار د عبدالاحمد خان په نوم هم شهرت لري. د بریگیډییر عبدالاحمد زوی په ۱۹۰۲ز کال کې په غزني کې زېـږېـدلی دئ. د حبـیـبیې په لیسې او د کابل په حربي پوهنتون کې ﺌـې زده کړي کړي دي. په ۱۹۲۱ز کال کې د قطعې بولندوی. له ۱۹۲۳ تر ۱۹۲۴ز کال پورې درستیز وال. په ۱۹۲۴ز کال کې په سویلي ولایت/ جنوبي کې وو. غنډ مشرۍ ته ﺌـې ارتقاء وکړه. تورکیې ته لاړ چې د هغـﮥ ځای په حربي پوهنتون کې تحصیلات وکړي. په ۱۹۲۹ز کال کې بـېـرته افغانستان ته راستون سو.

د حبیب الله کلکاني د ځواکونو پر ضد ﺌـې په کندهار کې جگړه وکړه. یو ځل بیا له هـېـواده دباندې لاړ.  ددرستیزوالۍ غړی او د نادر شاه یاور. په ۱۹۳۰ز کال کې د لویدیځ ولایت تنظیمیه رﺌـیس. تر ۱۹۳۴ز کال پورې د کندهار پوځي بولندوی؛ له ۱۹۳۴ تر ۱۹۳۷ د هرات؛  له ۱۹۳۷ تر ۱۹۳۹ز کال پورې د غزني. له ۱۹۴۶ تر ۱۹۴۹ز کال پورې ستر  جنرال. له ۱۹۴۹ تر ۱۹۵۱ز کال پورې د مشرقي تنظیمیه رﺌـیس.  له ۱۹۵۱ تر ۱۹۵۳ز کال پورې د کورنیو چارو وزیر. ویل کـېـږي چې جنرال ملکیار له گوډ ملا او د صافیانو د اله گولې پرمهال د پوځي تقابل پر ځای ﺌـې د جرگې له لارې د حل لاره غوره بلله. په ۱۹۵۳ز کال کې ﺌـې د ناﺌـب سالار درجې ته ارتقاء وکړه. د صداقت او سردار اعلی مډالونه ﺌـې اخیستي دي.

لیکوال: لودویگ آدمک
ژباړونکي: رحمت آریا

ملکیار عبدالاحد
قاموس بایوگرافیکی افغانستان   

​  عبدالقهار ملکیار د جان مـحـمد زوی په ۱۹۲۳ز کال کې په غزني کې زېـږېـدلی دئ. په ۱۹۴۳ز کال کې له حربي لیسې څخه او په ۱۹۴۶ز کال کې له حربي پوهنتون څخه فارغ سوی دئ. د توپچي ځواک بریدمن، د پوځي روزنې په ښوونځي کې د ښوونکي اسیستانت.  د هند (پونې) ته د لوړو زده کړو لپاره ولـېـږل سو او بیا په ۱۹۴۷ز کال کې د هندوستان د ډکن سکندر آباد ته لاړ.  دوهم بریدمن ته ﺌـې ترفیع وکړه او د کابل په قول اردو کې د کندک په بطریې کې د پرسونل په توگه وگومارل سو. په ۱۹۵۰ز کال کې ﺌـې لومړي بریدمن ته ترفیع وکړه. په ۱۹۵۳ز کال کې د تورن رتبې ته لوړ سو، د پرسونل او تحرکاتو/ عملیاتو مسؤول. 

 په ۱۹۵۴ز کال کې د توپچي د کنډک د بطریې بولندوی. په ۱۹۵۵ز کال کې تورکیې ته د لوړې روزنې لپاره واستول سو. په ۱۹۵۶ز کال کې ﺌـې د تورکیې د «پولت لي» په ښار کې ﺌـې د توپچي کورس ولوست او په ۱۹۵۸ز کال کې ﺌـې په استانبول کې د الوتکې ضد په ښوونځي کې درس ولوست. په ۱۹۵۹ز کال کې ﺌـې (پوځي تقویتي) کورس ولوست. افغانستان ته راستون سو او په ۱۹۵۹ز کال کې ﺌـې د جگړن رتبې ته ارتقاء وکړه. د مرکزي ځواکونو / قوای مرکز د الوتکې ضد واحد بولندوی، او په حربي پوهنتون کې نیمه وخته استاد. په ۱۹۶۰ز کال کې په کابل کې د هوايي مدافعې د ځواک بولندوی. په ۱۹۶۱ز کال کې شوروي اتحاد ته د لوړې روزنې لپاره واستول سو. په دغو اکاډیمیو کې ﺌـې درس ولوست :

د «پولتاوار د الوتکې ضد ښوونځي» ؛ د (کالینن د هوايي مدافعې یوه څانگه) د (ویرستیل انستیتیوت) ؛ د کالینن د هوايی مدافعې پوهنتون؛ (بریدیانسکي) [ ]؛ په ۱۹۶۵ز کال کې اوکراﺌـین ته د عملي روزنې لپاره لاړ. د ډگرمن رتبې ته ﺌـې ارتقاء وکړه.  په ۱۹۶۵ز کال کې د الوتکې ضد د مدافعې د ځواک غړی. د الوتکې ضد د مدافعې د لیوا  سرپرست او درستیزوال.  په ۱۹۶۹ز کال کې د ډگروالۍ رتبې ته ﺌـې ارتقاء وکړه. په ۱۹۷۳ز کال کې د پوځي پرسونل احتیاط ته تبدیل سو (میوندوال ددﮤ اوښی وو، او دا د میوندوال د وژل کـېـدلو له کبله یوه سیاسي پرېکړه وه.) په ۱۹۷۶ز کال کې د دفاع د وزارت د هوايي مدافعې د مشر په توگه وگومارل سو . تقاعد سو. په ۱۹۸۱ز کال کې پاکستان ته لاړ او په ۱۹۸۱ز کال کې د امریکا متحده ایالاتو ته راغی. دی د جبار او سلام ملکیار ورور دئ چې دواړه د اردو جنرالان ول او تش په نامـﮥ د میوندوال د توطـﺌـې په کړس کې له کاره برطرفه سول.

لیکوال: لودویگ آدمک
ژباړونکي: رحمت آریا

ملکیار عبدالقهار
قاموس بایوگرافیکی افغانستان 

​عبدالله ملکیار له غزني څخه د بریگیدییر عبدالاحمد خان زوی په ۱۹۰۸ز کال کې په کابل کې زېـږېـدلی دئ. د استقلال په لیسې کې ﺌـې زده کړي کړي او د لیسې دوره ﺌـې په تهران کې لوستې ده.

په ۱۹۳۴ز کال کې د صدارت عظمی د دریم دیپارتمنت مدیر. په ۱۹۳۷ز کال کې په اروپا کې د سوداگرۍ د ډلې مشر چې مرکز ﺌـې په جرمني کې وو. په ۱۹۳۷ز کال کې د افغانستان بانک مرستیال رﺌـیس او په عین وخت کې د ملي اقتصاد د وزارت دریم مرستیال وزیر. په ۱۹۴۴ز کال کې د هرات والي. په ۱۹۴۸ز کال کې د مخابراتو وزیر. په ۱۹۴۹ز کال کې د هرات والي (او همدلته ﺌـې د کابل پام د مینار جام شتون ته راواړاوﮤ.) په ۱۹۵۳ز کال کې د هلمند ددرې او د ارغنداب د پرمختگ د پروژو رﺌـیس. په ۱۹۵۷ز کال کې د سوداگریزو چارو وزیر. په ۱۹۵۸ز کال کې د مالیې وزیر. په ۱۹۶۳ز کال کې مرستیال صدراعظم. په ۱۹۶۳ز کال کې د سپتمبر په میاشت کې ﺌـې د امریکا متحده ایالاتو ته د اعلیحضرت محـمد ظاهر شاه د سفر ملگرتیا وکړه.  په ۱۹۶۴ز کال کې په لندن کې، په ۱۹۶۶ کې په واشنگټن کې او ۱۹۷۶ز کال کې په تهران کې افغان سفیر. له ۱۹۸۰ز کال راهیسې د امریکا په متحده ایالاتو کې ژوند کوي.

لیکوال: لودویگ آدمک
ژباړونکي: رحمت آریا

ملکیار عبدالله