Select/Deselect all list
Click on the keyboard if you do not have the correct keyboard layout.
مجمع اللغات
انگلیسیپښتومعنینوعیت کلمهریشۀ لغتتلفظاسم یا کلمه
Abbrevation for: Capable, competent, able, efficient, effective, proficient

​وړ، سزاوار، مناسب

​مخفف لایق، شایسته،  مناسب، مساعد، موافق، سازگار، یکدست، همسان، سزاوار
مثال:
لایق حسن تو گلها صف کشید  ــ   تا نگاه گرم را مبذول آنها  داشتی  

 به اهتمام مسعود فارانی

صفتدری/laaq/لاق
Carefree, unconcerned 

​ به معنای کسی یا چیزی است که به قید و بندهای خاصی مقید نیست و آزاد از محدودیت‌ها و تعهدات می‌ باشد. این کلمه اغلب به معنای بی‌تفاوت بودن نسبت به قوانین، اصول، یا هنجارهای اجتماعی استفاده می‌ شود.

صفت مرکبترکیب عربی و عربی/laa.qaid/لاقید
unconcern

​پام نه کونه، خیال نه ساتنه، بې بند و باري، د قوانینو خیال نه ساتل

​بی‌ قیدی، بی‌ بند و باری، بی اعتنایی، بی خیالی، بی غمی، سهل انگاری، لاابالیگری

اسم مصدر مرکبترکیب دری و عربی/laa.qai.dee/لاقیدی
مختصات افغانستان
نوع محتواشرحردیفلسانضرب المثل ها، مقولات، کنایات و گفته ها
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​فرق مانند تالاق سر، تالاق کوه = سرِ كوه، قُلۀ كوه/ به تالاق خوردن

اصطلاح عامیانهدریتالاق
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​کلاه چادری، عرق چین زنانه که بر سر گذارند

اصطلاح عامیانهدریتالاقی
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

چار دانگ ، واز ولنگ ، بی قاعده ، بی نظم چیزی افتاده ای بی اراده ​/تخته به پُشت خوابیدن
عبدالله افغانی نویس

اصطلاح عامیانهدریچار پلاق/چار پلاق افتادن
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​سیلی که به روی کسی زنند.
عبدالله افغانی نویس

اصطلاح عامیانهدریچپلاق
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

پارچه های بزرگ ساقه و شاخه های درخت که جهت سوخت قطع و آماده شده باشد. غیر از شاخه های خورد و ریزه که جنگل نامیده می شود.
عبدالله افغانی نویس

اصطلاح عامیانهدریچوب الاقی
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

جملۀ نفرینیه که زنان به کسی گویند. یعنی (دستانت خشک و فلج شود)
عبدالله افغانی نویس

اصطلاح عامیانهدریچولاق شده
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

پریشان و سرگردان شدن
عبدالله افغانی نویس

اصطلاح عامیانهدریسربه تالاق گشتن
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​معکوس، سر چپه، پا به هوا سربه زمین، حرکت با سر به زمین ماندن و با پشت به زمین خوردن را نیز سرملاق گویند

اصطلاح عامیانهدریسرملاق
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

دل و جگر و گردۀ گوسفند. [اصطلاح قصابان]
عبدالله افغانی نویس

اصطلاح عامیانهدریسلاقی
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

شخصی که بسیار بی باک بنشیند و نزاکت مجلس را مراعت نکند​.
عبدالله افغانی نویس

اصطلاح عامیانهدریشش پلاق
جغرافیه
معرفی مختصرکتگوریاسم یا کلمه

​چشمه ایست به فاصله ۲۳ کیلومتر در شمال غرب میمنه که بین ۶۴ درجه  ۳۷ دقیقه  ۳۳ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶ درجه  ۹ دقیقه  ۲۱ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است. (قاموس جغرافیای افغانستان)

چشمهچشمهٔ پشپلاق

دره ایست در علاقه حکومت کلان غورات مربوط ولایت هرات که رویهمرفته خط طول البلد ۶۵ درجه - ۳۶ ثانیه مشرقی و عرض البلد ۳۳ درجه - ۵۹ دقیقه - ۴۸ ثانیه بین شمالی واقع شده است.(قاموس جغرافیای افغانستان) ​

درهدرهٔ اسپی بولاق

 در علاقه دارى چهاردهى ٣٢ قريه جات ذيل شامل ميباشد :
قلعه وزير، ده مبارک، افشار نانکجى، قلعه مرغگيران، قريه علاء والدين، قلعه شاده، گلخانه  افشار دارالمان، ده مرادخان، قلعه مسلم، سراسياب، قلعه بختيار، چهلستون، قلعه فتوح، قلعه قاضى، ريشخور سفلى، چهار قلعه، چهار قلبه، آقا على شمس، ده دانا، واصل آباد، قلعه  غيبى، جنگلک، فاضل بيگ، ده قنلدر، انچى باغبانان، قلعه کاشف، قلعه موسى، ده بورى، قلعه واحد، قلعه نظر و قلعه معروف ./حامد فارانی

علاقه داریعلاقه دارى چهاردهى

​علاقه داری درجه سوم متعلق به حکومت درجه اول مقر از مربوطات حکومت اعلی عزنی است که به فاصله ۵۸ کیلومتر به طرف جنوب غزنی و قو عداشته، اراضی آن هموار و اکثراً دشت و بائر است و بعضاً رود غزنی ازین علاقه میگذرد. خاک آن حاصل خیز بوده و حاصلات مزروعی آن عبارة از گندم ،جو جواری خربزه و تربوز است که بطور آبی و للمی زرع میشود، پیشه مهم اهالی آن غالباً دهقانی و گلیم بافی است. (قاموس جغرافیای افغانستان)

علاقه داریعلاقه داری آب بند

​علاقه وسیعی است از مربوطات ولایت قندهار که شامل یک حکومت کلان بوده و موقعیت آن بین خطوط ۶۶ درجه - ۵۵ دقیقه - ۳۰ ثانیه و ۶۶ درجه - ۱۴ دقیقه - ۷ ثانیه طول البلد مشرقی و ۳۲ درجه - ۵۶ دقیقه - ۲۵ ثانیه و ۳۲ درجه - ۳۴ دقیقه و ۵ ثانیه عرض البلد شمالی می باشد. طرف شرق آن دایه چوپان و طرف جنوب آن قلات غلزائی و ترین و طرف غرب آن موسی قلعه و طرف شمال آن علاقه گزاب .واقعست. نهرترین از وسط آن عبور نموده و آنرا آبیاری مینماید ارزگان نسبتاً کوهسار و هوای آن در تابستان معتدل و در زمستان خیلیها سرد است ساکنین آن اغلباً اچکزائی، کاکر و هزاره های پولاده و ارزگانی بوده و مالداری مینمایند و یک لومتر بجنوب باب مکتب ابتدائی در آن تاسیس شده که بنام مکتب شاه زمان معروف است . (قاموس جغرافیای افغانستان)

علاقه داریعلاقه داری ارزگان

​علاقه داری درجه اول است مربوط حکومت کلان قلات متعلق ولایت قندهار که مشتمل بررسی قریه است زمین علاقه داری ارغنداب حاصل خیز و آب و هوای آن خوشگوار است در ماه جدی و دلو درین منطقه برف میبارد پیشه اهالی اینجا دهقانی است پیداوار مهم این منطقه بادامست که برای تجارت بخارج برده میشود اما زرد ،آلو شفتالو انگور، توت نیز زیاد پیدا میشود دریای ارغنداب از اینجا عبور نموده زمینهای این منطقه را آبیاری میکند یک دریای دیگر بنام دریای چله گر که از علاقه داری دایه چوپان گذشته بعلاقه داری ارغنداب داخل و در حصه قریه فقرای به دریای ارغنداب وصل میشود. (قاموس جغرافیای افغانستان)

علاقه داریعلاقه داری ارغنداب

​علاقه داری درجه اول مربوط حکومتكلان قلات ولایت قندهار و به فاصله ۵۲ کیلومتر به طرف شمال غرب مرکز حکومتی واقعست پیشه اهالی غالباً مالداری و زراعت میباشد.(قاموس جغرافیای افغانستان)

علاقه داریعلاقه داری ارغنداب

​علاقه داری درجه ۲ مربوط به حکومت درجه اول کوهدا من متعلق (ولایت کابل) است که بین خطوط ۶۹ درجه - ۴ دقیقه - ۸ ثانیه طول البلد مشرقی و ۳۴ درجه - ۴۹ دقیقه - ۳۸ ثانیه عرض البلد شمالی واقع و دره ایست که در دامنه سلسله کوه یغمان موقعیت داشته و ارتفاع آن از سطح بحر ۲۳۰۰ متر میباشد و از حیث ارتفاع و قشنگی یک صیفیه خوبی را تشکیل داده زیرا یک قطعه سرسبز و شاداب بوده دور نما و منظره بس قشنگی دارد درین موضع باغهای میوه به کثرت موجود بوده و اهالی آن غالباً زارع و هنر پیشه اند در تربیه و نگاه داشت اشجار و مواشی مهارت بسزا دارند بالخاصه در فن آهنگری، نجاری، بافندگی و کلالی مشهوراند.

منطقه مذبور دارای چهار هزار و شصت و پنج . و بیست و سه قریه خورد و بزرگ میباشد. یک باب مکتب ابتدائیه در آنجا تاسیس شده است بنای هوتل عصری نیز تحت تعمیر است که هنوز انجام نیافته یک چشمهٔ آب معدنی هم در آنجا میباشد که برای علاج بسا امراض جلدی مفید است.(قاموس جغرافیای افغانستان)

علاقه داریعلاقه داری استالف

​علاقه ایست که در شرق بلچراغ در علاقه درزاب و گرزیوان مربوط حکومت اعلی (میمنه) و قو عداشته و بین خطوط طول البلد ۶۵ درجه - ۴۰ دقیقه - ۲۴ ثانیه و ۶۵ درجه - ۵۲ دقیقه مشرقی و عرض البلد ۳۵ درجه - ۴۶ دقیقه - ۴۸ ثانیه و ۳۵ درجه - ۴۹ دقیقه - ۱۱ ثانیه شمالی موقعیت دارد.(قاموس جغرافیای افغانستان)

علاقه داریعلاقه داری استراب

​علاقه داری درجه ۳ است که مربوط حکومت درجه اول چخانسور، متعلق حکومت اعلی فراه می باشد. (قاموس جغرافیای افغانستان)

علاقه داریعلاقه داری اصل چخانسور