| شرح | معرفی مختصر | کتگوری | اسم یا کلمه |
منابع آبى افغانستان با درنظر داشت جغرافياى طبيعى و موقعيت کوه هاى آن به سه حوزه آبى ذيل تقسيم نموده ميشود:
۱- حوزه آبى پامير وشمال هندوکش،
۲- حوزه آبى جنوب هندوکش وسفيدکوه،
۳- حوزه آبى هلمند وهريرود.
3-در حوزه آبى سوم( هلمند وهريرود) : رودخانه های متعددى در جريان ميباشند که اين درياها عمدتاً از دامنه هاى کوه بابا در مناطق مرکزى کشور سرچشمه ميگيرند. دراين حوزه آبى هم استفاده از آب رودخانه هاى آن به تناسب نياز هاى محيطى محدود بوده و اين آبها بدون استفاده پس از طى مسافت نسبتاً طولانى در خاک افغانستان، وارد کشور ايران شده و مناطق وسيعى را در ولایات های سيستان و بلوچستان وخراسان آنکشور آبيارى مينمايند. هلمند وهريرود مهمترين رودخانه هايى ميباشند که درين حوزه آبى درجريان هستند که ما دراينجا بنابر اهميت سياسى و اقتصادى آنها هريکى را به صورت جداگانه و به صورت مختصر مورد بررسى قرار ميدهيم. | رود ديگري که مربوط حوزه آبى هلمند وهريرود می باشد، به نام سنگ فسان در موازات فراه رود سراغ داده مي شود كه از كوه هاي ناراهوك سرچشمه گرفته و پس از مشروب نمودن منطقه ناراهوك و انشعاب نهرهاي كوچك از آن بعضاً آبهايش را تا هامون سواران (هامون پوزک)مي رساند.
امروز از آب اين رودخانه كه فقط در فصل باران هاي موسمي جريان دارد و از ميان دشت هاي حاصل خيز و پهناور بكوا گذشته خود را به هامون پوزك مي رساند ، استفاده نمي شود ولي در گذشته هاي دور كه جزو زمانهاي قرون وسطي شود چنان مي نمايد كه از آب اين رودخانه براي زراعت استفاده مي شد. زيرا در دو جناح مسيل دلتاي اين رود آثار و بقاياي اماكن و قلعه ها و روستاهاي ديده مي شود كه حتماً به مردم آن سامان آب و ناني تهيه مي داشته است ولي ظاهراً چنان مي نمايد كه اماكن وقت بيشتر به منظور استفاده از چراگاه هاي مصب اين رودخانه بوجود آمده باشد. تخت رستم در چند كيلومتري شمال «شند» (بزبان بومي سيستان زمين مملو از گل و ماسه را گويند) در مصب همين رود واقع است
| دریا | دریا سنگ فسان |
