نوع محتوا | معلومات مکملتر | کارکرد ها | بیوگرافی مختصر | تصویر | اسم |
قاموس بایوگرافیکی افغانستان | محمد حسین خان صافی (مستوفی الممالک) | «میرزا محمدحسین خان» در زمان امارت
عبدالرحمن خان سر دفتر سنجش کوتوال کابل و «ميرزا عبدالروف خان» نائب او
مقرر شدند. در این دوره ادارۀ ساخته شد که مردم آنرا شش کلاه میگفتند «که عبارت از
تشکیل یک اداره سنجش محاسبات امور مالی و تعیین دارایی محکومین بود که سررشته دار
آن میرزا «محمد حسین خان» کوتوال بود و اعضایش «میرزا عبدالروف خان»، «میرزا محمد
قاسم خان» روز نامچه، «میرزا محمود خان» قندهاری، «میرزا شیر علی خان» و «غلام حسن
خان» بودند. اینها برای ابراز خدمت به امیر بسی خانواده ها و مردم بیگناه را به
عناوین باقی داری و تحریف محاسبات و غیره برباد نمودند. امیر حبیب الله خان بعد از سال 1907 میلادی امور مالی
را به «میرزا محمد حسین خان» "مستوفی الممالک" تفویض کرد، و بعد از
واقعه فیر تفنگچه در شوربازار کابل بر امیر مستوفی مسئول کوتوالی و کشف قضیه هم
گردید. مستوفی یکی از سرسخت ترین مخالفین جنبش مشروطیت بوده چنانچه طبق عادت معمول
گماشته ها و جواسیس را با وعده و وعید و پول مامور راپور دهی از آنها نموده بود. | «محمدحسین خان» مستوفی الممالک فرزند «رحمدل
خان» از خوانین قوم صافی، سید خیل ولایت پروان است. نوشت و خوان را از خانوداهً
خود آموخت و کارش از کتابت عادی در چهار چوب کوتوالی کابل آغاز گردید.
نخستین کوتوال (قوماندان پولیس) شهر کابل «نائب میر سلطان» و معاون او «میرزا محمد
حسین خان» بود، سپس مقام کوتوالی به وی داده شد که تا اخیر امارت عبدالرحمن خان
دوام نمود. در این زمان یک اداره سنجش محاسبات امور مالی و تعیین
دارایی محکومین تشکیل شد که سررشته دار آن میرزا «محمد حسین خان» کوتوال
بود. در دوره «امیر حبیب الله خان» کوتوالی و پست مستوفیت یا وزارت مالیه هم برایش
داده. بعد از کشته شدن امیر حبیب الله خان با اعلان سلطنت چند روزه سردار
نصر الله خان با او همدست گشته و بر علیه امان الله خان قرار گرفت، در قیام
سربازان قطعه عسکری جلال آباد و استعفای سردار از ادعای سلطنت مستوفی دستگیر و به
کابل ارسال و بعد از محاکمۀ دربار و مشورۀ تمامی مشروطه خواهان اعدام شد. | | حسین خان صافی |