Select/Deselect all list
Click on the keyboard if you do not have the correct keyboard layout.
قاموس بایوگرافیکی افغانستان
نوع محتوامعلومات مکملترکارکرد هابیوگرافی مختصرتصویراسم
قاموس بایوگرافیکی افغانستانتکمله ای برکتاب: حبیب الله کی بود،عیاری از خراسان یا دزدی از کلکان؟

زمانیکه افغانها استقلال شانرا بعد از سه جنگ به زور مردم بدست آوردند  کمپنی انگلیسی برای تخریب افغانستان دزد و جنایتکاری را از زندان  پیشاور  بنام بچۀ سقو آزاد کرده با پول واسلحه به افغانستان کسیل داشت  وبه پشتیبانی کمپنی شرقی انگلستان این دزد برسر قدرت آمد  انگلیس ها بوسیلۀ اوتمام نهاد های دوره امانی را  با پیشروی نهضت روشنفکری   دوره امانی که در  ایجاد ترقی و تعالی افغانستان سهم بارز داشت  ویران کرد. لطفآ برای معلومات مزید  به لینک که بطرف چپ قرار دارد مراجعه کنید. ​

په کوهدامن کې سرای خواجه ته نـېـږدې د کلکانو د کلي یو تاجیک دئ. د امین الله زوی د ۱۸۹۰ز کال په شاو خواوو کې زېـږېـدلی دئ؛ پلار ﺌـې امین الله یو سقاو وو نو ځکه د سقاو د زوی یا بچـﮥ سقاو په نوم هم ډېـر یادېـږي. ویل کـېـږي مخکې له دې چې په ۱۹۱۹ز کال کې په کابل کې د جمال پاشا د کنډک په غړیتوب کې شامل سي، بـېـلابـېـلې نوکرۍ ﺌـې کړې وې. په ۱۹۲۴ز کال کې د منگلو له بغاوت سره د همدردۍ په پار ﺌـې دنده خوشې کړه. څو موده وروسته پـېـښـور، هندوستان، ته وتښـتـېـد. په ۱۹۲۸ز کال کې د ننگرهار د بغاوت پر مهال ﺌـې اعلیحضرت امان الله ته د خپل خدمت وړاندیز وکړ خو وروسته وتښـتـېـد او د دسمبر په ۱۴ نـېـټې ﺌـې د اعلیحضرت امان الله پر ضد د کوهستاني ځواک مشري وکړه. په لومړیو کې په شا وتمبول سو؛ حبیب الله خپلې هڅې بیا له سره ونیولې او د ۱۹۲۹ز کال د جنورۍ د میاشتې په ۱۸ نــېـټې د اعلیحضرت عنایت الله له تسلیم کـېـدلو وروسته د افغانستان د امیر په توگه اعلان سو. د غازي امیر حبیب الله خان، خادم دین رسول الله لقب ﺌـې خپل کړ او د ۱۹۲۹ز کال د اکتوبر تر میاشتې پورې ﺌـې د افغانستان پر یو شمـېـر برخو خپله واکمني خپره کړه خو په همدې میاشت کې د شاه ولي خان له پلوه له ارگ څخه وشړل سو. د ۱۹۲۹ز کال د نوامبر د میاشتې په لومړۍ نـېـټې تسلیم او اعدام سو. د سید حسین په نوم د چاریکارو یو شتمن ځمکوال د حبیب الله کلکاني د دفاع وزیر، عطاء الحق د باندنیو چارو وزیر او ورور ﺌـې شیرجان د دربار وزیر سو.
د حبیب الله کلکاني د نیکونو او اجدادو په هکله معلومات لا تر اوسه روښانه نـﮥ دي خو خپلو کوهستاني ملاتړو ته رابن هود وو او نورو ته یو لوټمار او غل وو. د هغـﮥ په غلطه ادعا سوي ژوند لیک (آتو بایوگرافي) [ ] کې چې (زما ژوند : له داړه مارۍ تر پادشاهۍ) [ ] نومـېـږي (چاپ لندن : ۱۹۳۶ز کال) له دﮤ څخه د یوﮤ شوکمار او قطاع الطریق تصویر وړاندې کوي چې د کورنۍ جگړې په گډوډۍ کې واکمني قبضه کوي. په دې وروستیو کې د خلیل الله خلیلي له پلوه د حبیب الاسلام په نوم لیکل سوی کتاب له حبیب الله کلکاني څخه یو مجاهد او د یوﮤ کافر پادشاه پر وړاندې د مقدسې جگړې جنگیالی جوړوي.  حبیب الاسلام هڅه کوي د کلکاني واکمنۍ ته په دې ډول د مشروعیت جامه ور په تن کړي چې واکمني ﺌـې ددﮤ په ډول له نورو واکمنو سره په یوﮤ تصویر کې وړاندې کړي (لکه عثماني سلطان بایزید، مغولي سلطان اورنگ زیب او «شهزاده هنري» [ ] چې له گڼو پـېـښو وروسته د انگلستان پادشاه کـېـږي) دغه سلاطین ټول له یوې مخې قاتلین، قماربازان او د لویو لارو شوکماران ول.   
لیکوال: لودویگ آدمک
ژباړونکي: رحمت آریا
حبیب الله مشهور به بچه سقاو در تاریخ کشور به حیث  یک دزد، راهزن، جاهل، ضد تمدن وفرهنگ، ضد دانش و مکتب و کسب تحصیل و نوکر ارتجاع و آلۀ دست انگلیس تثبیت شده است و هیچکس او را منحیث یک عیار و یک جوانمرد و حافظ ناموس و جان و مال خود نشناخته اند، و برای مردم کابل و هیچ یک از اهالی کوهدامن مایه افتخار نیست. او با دسایس انگلیس در تبانی با عناصر مرتجع و همکاری روحانیون وابسته به انگلیس برضد رژیم مترقی امانی اغتشاشی را در دسمبر 1928 براه انداخت ودر17 جنوری آنرا سقوط داد​.
فیض محمدکاتب هزاره ، اغتشاش  پسرسقو را «انقلاب  فجیعت بار» نامیده علاوه میکند که  « بين ملت مخالفت لاينحلی را حادث ساخته، توليد نفاق و شقاق نمود و اساس تخريب بلاد و تقاتل عباد نهاده، بغض و فحشاء را پديدار کرد وجمهور سکنه در ورطه مشقت و قتل وغارت واسارت افتاد
حبیب الله کلکانی