Select/Deselect all list
Click on the keyboard if you do not have the correct keyboard layout.
مجمع اللغات
انگلیسیپښتوشرحمعنینوعیت کلمهریشۀ لغتتلفظاسم یا کلمه
You

تاسو، مخاطب نومځری یا ضمیر دی

 

ترا. [ ت ُ ] (ضمیر + حرف اضافه ) (از «تَُ »، مخفف «تو» + «را») ترکیبی باشد از «تو» و «را» که در محاورات و کتابت «واو» را حذف میکنند. کلمهٔ خطاب به مفعول ... بهر تقدیر مرکب است از لفظ تو و کلمۀ را، و لفظ تو اکثر به واو اشمام خوانده میشود و آن حکم ضمه دارد که در تقطیع واجب الحذف است بلکه در خواندن نیاید، و این واو را به حالت ترکیب ننویسند مگر در صورتی که کلمۀ  را از لفظ تو جدا واقع شود. در اصل «تو را» بود.

ضمیر مخاطبدری/tu.raa/ترا
؟؟؟

​د /تریبه/ جمع بڼه: د ټټر یا سینې هډوکي

​این کلمه بیشتر در بحث های دینی و معمولاً در تعریفی که قرآن از بسته شدن نطفه از سینه زن و کمر یا پشت مرد دارد، همراه با کلمه صلب که دارای معنی استخوان پشت یا کمر است می آید. به جناغ سینه پرندگان و طیور هم ترائب گفته شده است که با شکستن آن بعضاَ در کشور ما مردم شرط می بندند

​جمعِ تریبه، استخوانهای سینه

اسم جمععربی/ta.rra.'eb/ترائب
Dripping, an act of dripping. liquid that drips. the sound made by falling drops

په دري کې د تراوش له لغته د څېڅېدلو په معنی راغلی او د غوړیو او اوبو هغو څڅېدلو ته وايي چې د یوه لوښي له خولې کرار کرار راوڅاڅي

 

​چکه، ترشح، ترشح آب و روغن که اندک اندک از کوزه بیرون بترابد تا تراوش نماید

اسمدری/ta.raab/تراب / تَراب
Soil, earth, soft ground
خاوره : هغه څه چې له ځمکې څخه د لمر د ځلېدلو او تاوان اړولو له کبله نرم شوي وي او معتدله سړه او وچه وي
 
خاک، زمین، طین، زمین نرم
اسمعربی/tu.raab/تراب / تُراب
???

​د لیبیا هېواد پلازمېنه یا پایتخت

 

​ترابلس یا طرابلس پایتخت کشور لیبیا  و یکی از بزرگترین شهر های کشور لیبیا در منطقه شمال غربی کشور لیبیا در سواحل دریای مدیترانه قرار داشته و بیش از یک میلیون نفر جمعیت دارد

اسم مکانمعرب/ta.raab.les/ترابلس/طرابلس
؟؟؟  

بعد از وفات حضرت علی همه طرفداران وی را بنام ترابی یاد میکردند و شیعیان اصالت این لقب را تا امروز حفظ کرده اند

اسم خاص - صفتعربی/tu.raa.bee/ترابی
To drip, to leak, to trickle

​د رڼو اوبو تلل، څڅېدل، ترشح کېدل، د اوبو ضایع کېدل

 

​ رفتن آب صاف،اندک اندک، چکیدن آب از کوزه  بود. تراویدن و ترشح کردن باشد مطلقاً، اعم از آب و شراب و روغن و امثال آن از داخل یک ظروف، چکیدن آب از ظروف . (فرهنگ خطی کتابخانه ٔ سازمان ). تراویدن و ترشح کرد، تراوش کردن و بطور رشحات کوچک خارج شدن مایعی از سطح ظرفی که متخلخل باشد. رفتن آب و چکیدن آن به نرمی و آهستگی، زهیدن آب و روغن از مسام و سوراخهای خرد، از ظرف سفالین و یا  چرمین

مصدر لازمدری/ta.raa.bee.dan/ترابیدن
Soon, quickly, early, presently, anon, by and by

تراټ، چټک ځغستل، چټه ځغاسته، تېزه منډه،په تراټ تلل، ترپلل، ګړندی، تېز، چالاک، چټک، چابک

 
تَرات- در تداول عوام فوری عاجل بزودی . مثال- برادرم وقتی از حادثه خبر شد به ترات خودرا خانه رساند. ​
قید - صفتدری/ta.raat/ترات
Cress

​د تازه خوړل کېدونکو سبو یو ډول دی چې څو ډوله ویتامینونه لري

 

​سبزی یا ترکاری است که هم دارای ویتامین های متنوع میباشد و هم اشتها آور است. این گیاه به خاطر خواص تغذیه‌ای و دارویی‌اش معروف است و معمولاً به عنوان سبزی خوردنی یا در سالادها استفاده می‌ شود.

اسم - صفتدری/tra.te.zak/تراتیزک
؟؟؟  

آنچه از میت به کسی رسد، همان میراث است

اسمعربی/to.raas/تراث
فارسی ایران به دری افغانستان
اصطلاح دریعنوان
حمل و نقل - ترانسپوتترابری
صورت حسابترازنامه
تیرس - بلکانتراس
پرخچهتراشه
سرویس های برقیتراموای یا قطار برقی
آهنگترانه
کتابخانه آثار علمی و تحقیقی (حبیبه)
نوع محتوادونلود / لینکملاحظاتنویسنده/ لیکوالبخشعنوان
آثار علمی، تحقیقی و ملیدونلود
علل افغان ستیزی، نقدی بر کتاب افغان و افغانستان منتشرهٔ ماه مئ 2024 خالق لعلزاد
نور احمد خالدیمقالهتراژیدی روشنفکر تاجیک!
مختصات افغانستان
نوع محتواشرحردیفلسانضرب المثل ها، مقولات، کنایات و گفته ها
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​صدای افتادن چیزی بروی زمین، صدای ضربه دست بر سینه و پا ها

اصطلاح عامیانهدریتراپاس
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

دویدن/دویدن و گریختن
عبدالله افغانی نویس

اصطلاح عامیانهدریترات/ترات کردن
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​قاش توته شده ای خربوزه و تربوز را گوینداز عبدالله افغانی نویس

اصطلاح عامیانهدریترازه/ تریشه
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

استغنا به خرچ دادن
عبدالله افغانی نویس

کنایهدریترازو به زمین زدن
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​آنکه غله جات را وزن میکند و همه به وی اعتماد دارند از عبدالله افغانی نویس

اصطلاح عامیانهدریترازو دار
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​ترازوی کوچک زرگران و جواهر فروشان

اصطلاح عامیانهدریترازوی مثقالی
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

ازکثرت غم و اندوه لاغر شدن
عبدالله افغانی نویس

کنایهدریتراش خوردن
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

به طولۀ دست به گردن حریف زدن.[اصطلاح پهلوانی]
عبدالله افغانی نویس

اصطلاح عامیانهدریتراوُل
زراعت و مالداری
نوع محتوامعلومات بیشترمعنیمحصولات نباتیفامیلاسم بوتانیکیانگلیسیآلمانیتلفظعنوان
نباتاتمعلومات بیشتر راجع به ترائی

​ترائی از جملۀ سبزی جات مفید وصحی بوده، مانند خیار (بادرنگ) و کدو به فامیل کدوها تعلق دارد. مهین اصلی آن امریکای مرکزی می باشد که در جریان قرن 17 توسط مهاجرین به اروپا وارد شده و برای اولین بار در ایتالیا زرع و مورد استفاده قرار گرفته است. ترائی به اساس نسلگیری از یکنوع کدو بنام کدوی باغی به نام (Cucurbita pepo) بوجود آمده  که قبل از کشف امریکا در مناطق جنوب کانادا  تا  کوستاریکا زرع می گردید

سبزیجاتCucurbitaceaeCucurbita pepoCucurbitaZucchini/too.raa.yee/ترائی
نباتاتتشریح بیشتر

تراتیزک (تره تیزک) یک گیاه یک سالۀ علفی است که جایگاه اصلی آن به احتمال قوی آسیای میانه می باشد. این نبات به فامیل (Brassicaceae) تعلق دارد. مصرف این نبات سابقۀ طویل تاریخی دارد. چنانچه تخم آن در مقابر فراعنۀ مصر کشف گردیده. همچنان در یونان باستان و در عصر رومی ها پرورش و کشت آن مروج بوده است.

تراتیزک یک نبات دو جنسه بوده، یعنی هردو آلۀ تکثری مؤنث و مذکر در یک گل قرار دارند که باعث گرده افشانی خودی و یا (Self pollination)  میگردد.

تراتیزک یک نبات زود رشد بوده، نموی آن در ظرف دوهفته تکمیل می شود. مناسب ترین حرارت برای نموی آن 15 الی 25 درجه سانتی گراد است. مدت زرع آن در برون، ماه مارچ الی سپتمبر را در بر می گیرد.

مقدار زیاد ویتامین B و C ، آهن، کلسیم و غیره مواد مفیده به تراتیزک ارزش بلند صحی داده، در پهلوی مصرف خام به حیث سلات، برای تداوی امراض مختلف از قبیل لکۀ جلد، کم اشتهاهی، کم خونی، مرض شکر، امراض معده و جگر نیز مورد استفاده قرار می گیرد. 

 

سبزیجاتBrassicaceaeLepidium sativumGarden cressGartenkresse تراتیزک
جغرافیه
معرفی مختصرکتگوریاسم یا کلمه

​جهیل در شمال ولایت هرات و در بین خط ۶۲ درجه  ۲۰ دقیقه طول البلد شرقی و ۳۵ درجه  ۱۰ دقیقه عرض البلد شمالی واقع است. (قاموس جغرافیای افغانستان)

جهیلجهیل چهلدختران

​خرابه ای است به فاصله ۳ کیلومتر در شرق قلعه شاه شهید در علاقه بادغیستان مربوط ولایت هرات که بین ۶۳ درجه  ۵۹ دقیقه  ۴۴ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵ درجه  ۲ دقيقه  ۱۰ ثانيه عرض البلد شمالی واقع است.  (قاموس جغرافیای افغانستان)

خرابهخرابهٔ چهلدختران

​دره ایست به فاصله ۵، ۵۸ کیلومتر در جنوب شرق بلچراغ در علاقه درزاب و گرزیوان مربوط حکومت اعلی  میمنه که به خط طول البلد ۶۵ درجه - ۴۲ دقیقه - ۸ ثانیه مشرقی و عرض البلد ۳۵ درجه - ۴۱ دقیقه - ۶ ثانیه شمالی کائن میباشد.(قاموس جغرافیای افغانستان)

درهدرهٔ‌استراب

​زیارتی است به فاصله ۲۲ کیلومتر در جنوب قلعه پروش در علاقه شورابک مربوط ولایت کندهار که بین ۶۵ درجه  ۴۲ دقیقه  ۴۲ ثانیه طول البلد شرقی و ۲۹ درجه  ۴۴ دقیقه  ۱۸ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.  (قاموس جغرافیای افغانستان)

زیارتزیارت چهلدختران

​علاقه ایست که در شرق بلچراغ در علاقه درزاب و گرزیوان مربوط حکومت اعلی (میمنه) و قو عداشته و بین خطوط طول البلد ۶۵ درجه - ۴۰ دقیقه - ۲۴ ثانیه و ۶۵ درجه - ۵۲ دقیقه مشرقی و عرض البلد ۳۵ درجه - ۴۶ دقیقه - ۴۸ ثانیه و ۳۵ درجه - ۴۹ دقیقه - ۱۱ ثانیه شمالی موقعیت دارد.(قاموس جغرافیای افغانستان)

علاقه داریعلاقه داری استراب

​قریه ایست که به فاصله ۱۸ کیلومتر در شمال قریه شیوه در علاقه کنر مربوط حکو متکلان اسمار ولایت مشرقی واقع و به خط طول البلد ۷۰ درجه - ۳۸ دقیقه - ۳۰ ثانیه مشرقی -34 و خط عرض البلد ۳۴ درجه ۴۴ دقیقه - ۳۶ ثانیه شمالی کائن میباشد. (قاموس جغرافیای افغانستان)

قریهقریهٔ آتران

​قریه ایست به فاصله ۷۲ کیلومتر بشمال غرب قلعه اسمار مربوط حکومت کلان اسمار ولایت مشرقی واقع و بین خطوط طول البلد ۷۱ درجه - ۱۸ دقیقه - ۱۲ ثانیه مشرقی و عرض البلد ۳۵ درجه - ۲۳ دقیقه - ۱۳ ثانیه شمالی موقعیت دارد. (قاموس جغرافیای افغانستان)

قریهقریهٔ اترایجی

​قریه ایست که به فاصله ۳۲ کیلومتر در شرق قلعه اشکاشم متصل سرک متعلق علاقه داری درجه ۲ زیباک مربوط حکومت درجه ۳ اشکاشم تعلقه حکومت اعلی بدخشان وقواع داشته و بین خط طول ۷۱ درجه ۴۷ دقیقه - ۱۲ ثانیه مشرقی و عرض البلد ۳۶ درجه - ۳۸ دقیقه - ۲۶ ثانیه شمالی موقعیت دارد. (قاموس جغرافیای افغانستان)

قریهقریهٔ اشتراغ

​قریه ایست به فاصله ۱۱ کیلومتر که در مشرق تکزار در علاقه حکومت درجه اول سنگچارک مربوط حکومت کلان شبرغان ولایت مزار شریف کائن و بین خط ۶۶ درجه ۳۱ دقیقه  ۳۷ ثانیه طول البلد مشرقی و خط ۳۵ درجه  ۵۸ دقیقه  ۸ ثانیه عرض البلد شمالی واقع گردیده است.(قاموس جغرافیای افغانستان)

قریهقریهٔ ایلتراب

​قریه ایست در علاقه چخانسور مربوط حکومت اعلی فراه که بین ۱۲ درجه  ۲۵ دقيقه  ۲۹ ثانيه طول البلد شرقی و ۲۹ درجه  ۵۸ دقیقه  ۲۴ ثانیه عرض البلد شمالی واقعست. (قاموس جغرافیای افغانستان)

قریهقریهٔ تخت دختران
حقوق و قضاء
پښتوتعریفمنبع قانونتلفظعنوان

د ابتدائیه محکمې د حکم پر خلاف اعتراض: تورن یا د هغۀ قـانوني اسـتازی او څارنوال کـولای شـي دجزائی اجرآتو د قـانون د حکمونو په حدودو کې په ټولو جرمونو کې د ابتدائیه محکمې په حکـم د نـه قناعت په صورت کې، خپـل اعتـراض مستقیماً یا د حاکمې محکمې له لارې د  استیناف اړوندې محکمې تـه وړانـدې کړی

​ متهم یـا نماینـدۀ قـانونی وی و څارنوال می توانند در صـورت عـدم قناعت بـه حکـم محکمـۀ ابتدائیـه درتمام جرایم در حدود احکـام  قـانون اجراآت جزائی، اعتـراض خـود رامسـتقیماً یـا از طریـق محکمـۀ حاکمـه بـه محکمــۀ اســتیناف مربــوط تقــدیم نمایند

قانون اجرآت جزائی افغانستانe.te.raz.bar.huk.me,mah.ka.maاعتراض برحکم محکمه