Select/Deselect all list
Click on the keyboard if you do not have the correct keyboard layout.
مجمع اللغات
انگلیسیپښتومعنینوعیت کلمهریشۀ لغتتلفظاسم یا کلمه
??? 

(يلَه) رها، خلاص ـ عبث و بي سبب ـ گويند ايلا آمدم
عبدالله افغانی نویس​ 

اسمدری ایلا
Assignable, Transferable

​خلاصېدونکی، خوشې‌کېدونکی

​رها کردنی، خلاص شدنی . "ایلا دادنی" به معنای چیزی است که قابل انتقال یا بخشیدن باشد. این اصطلاح بیشتر در متون حقوقی و ادبیات قدیمی به کار می‌رود و به دارایی‌ها یا حقوقی اشاره دارد که می‌توان آنها را به دیگری واگذار کرد.

اسم مصدر مرکبترکیب دری و دری/ey.laa.daa.da.nee/ایلا دادنی
Tribes, Ethnic groups

​د /ایل/ جمع بڼه: قومونه او قبیلې

​ جمع ایل -  به معنی مجموع عشایر و قبایل مختلف و مجزا که بطور مستقل و یا لااقل اسماً تابع حکومت مرکزی میباشند و در نقاط مختلف مملکت تحت ریاست مطلق اقوام خویش زندگی میکنند و غالباً به تربیت احشام و چادرنشینی و گاه به زراعت معیشت کرده اند و میکنند. کلمهٔ "ایلات" به معنای "قبیله‌ها" یا "اقوام" است و به گروه‌های بزرگی از مردم که دارای خصوصیات  فرهنگی، اجتماعی، و نژادی مشترک هستند، اشاره دارد. این کلمه معمولاً برای توصیف گروه‌های مردمی که به صورت اجتماعی و اقتصادی با یکدیگر مرتبط هستند، به کار می‌ رود.

اسم جمع - اسم فاعل - صفتترکی/ie.laat/ایلات
Additional consumption

​بېځایه مصرف، بېځایه پیسې لگول

​​​مصرف بیجا، پول بیجا مصرف کردن، خرج کردن از عاید زیادتر

اسم مرکب - صفتترکیب دری و دری/ey.laa.khar.chee/ایلاخرچی
Village, countryside

​ښارونو ته ورڅیرمه د اوړي او گرمۍ په موسم کې د اوسیدو مؤقت استوگنځی، تفریحي ځایونه

​اَیلاق- کلمۀ ترکی که / ییلاق/ نیز تلفظ و نوشته میشود - محل سکونت موقت در قریه ها و اطراف شهر ها در موسم تابستان، چونکه هوای سرد و ​خوشگوار دارد - اقامتگاه تفریحی در تابستان.

اسم مکانترکی/ai.laaq/ایلاق
???

​لنډغر، بې‌پروگرامه شخص، هغه څه چې د کارولږ یا استفادې وړ نه وي

​فرد ولگرد و بی سرو پا، اشیای غیر قابل استفاده و دور انداختنی

اصطلاح عامترکیب دری و دری/ee.laa.iee.bay.ta.lee/ایلایی بیتلی
مختصات افغانستان
نوع محتواشرحردیفلسانضرب المثل ها، مقولات، کنایات و گفته ها
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​آزاد، رها، ناقص، بیهوده

اصطلاح عامیانهدریایلا
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​بی دلیل، بدون موجب، بی جهت، بدون سبب

اصطلاح عامیانهدریایلا به ایلا
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​اسراف کننده، اسراف گر، خراج، مبذر، آنکه پول را بیمورد بمصرف رساند

اصطلاح عامیانهدریایلا خرچ/ ایله خرچ
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​رها کردن، آزاد کردن، طلاق دادن، خلاص کردن، رهانیدن، نجات دادن

اصطلاح عامیانهدریایلا دادن
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​همان ایلا گوی است به معنی ایلا گوی مراجعه شود

اصطلاح عامیانهدریایلا دهان/ایله دهان
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​یاوه سرای، هذیان گوی، پوچ گوی، آنکه بیهوده، اراجیف گوید و نا مرتبط گفتار کند

اصطلاح عامیانهدریایلا گوی/ایله گوی
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​بیشتر اطفال در برابر حریف بازنده ادا میکنند و با انگشت آنرا از بازی منتفی میگردانند

اصطلاح عامیانهدریایلالای
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​نا کارآمد، بیهوده، بی حاصل، بی خاصیت، واهی، مهمل، نا سودمند، هرزه، هرجایی

اصطلاح عامیانهدریایلایی
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​ناکار آمد، هرزه، لاوبالی، بی سروپا، فاسد و عیاش

اصطلاح عامیانهدریایلایی بیتلی/ایلا بیتلی
جغرافیه
معرفی مختصرکتگوریاسم یا کلمه

​قریه ایست که به فاصله ۲۰ کیلومتر در علاقه داری درجه ۳ چهار کنت مربوط حکومت درجه می نمایند نهر شاهی متعلق ولایت مزار شریف واقع شده است.(قاموس جغرافیای افغانستان)

قریهقریهٔ ایلاق