| انگلیسی | پښتو | شرح | معنی | نوعیت کلمه | ریشۀ لغت | تلفظ | اسم یا کلمه |
| First, to start with, to begin with, at first, in the first place | حسابي ارقام: لومړی، لومړنی
| | کلمۀ عربی، به معنی نخست - یکم - عدد اول ارقام حسابی که از آن ترکیبات اولین - اولتر - اولاً - اولیه - اول و آخر و غیره ساخته میشود. / هاشمیان اول در عربی صفت تفضیلی است و آوردن پسوند "تر" با آن، که نشانه صفت (comparative degree) برتر در زبان دری است، نادرست میباشد. به این جمله بنگرید: "اولتر از همه باید گفت که
در این جمله به جای اولتر که نادرست است، میتوانیم "پیشتر از همه" بنویسیم
| اسم عدد | عربی | /a.wal/ | اول |
| The first mentioned | | | ذکر و اظهار شده در اول، مقابل/ آخر الذکر
| اسم مرکب - صفت | ترکیب عربی و عربی | | اول الذکر |
| coming before all others in time or order; earliest; 1st | لومړی، ترټولو مخکې، په پیل کې
| | نخست، در اول، پیش از همه، از همه نخست تر، در آغاز، در شروع
| قید | عربی | /a.wa.lan/ | اولاً |
| Children | د ولد جمع بڼه، ماشوم یا ماشومان، فرزند، خو په پښتو او دري ژبو کې اولاد د مفرد په بڼه کارول کیږي لکه: احمد زما اولاد دی | | کلمۀ عربی، جمع /ولد/، به معنی فرزندان، اما درزبان دری به معنی مفرد استعمال میشود، مثلاً احمد اولاد من است = احمد فرزندم است -در زبان عربی اولاد جمع ولد است یعنی معنی فرزندان را افهام میکند اما در زبان دری «اولاد» را در مکالمه به شکل مفرد استفاده نموده آنرا با «ها» جمع میکنند. مثلاً اولاد ها = اطفال، فرزندان. /هاشمیان.
- فرزندان، احفاد، آل، اخلاف، اسباط، ذریه، زادگان، زاده، فرزندان، نتیجه، نسب، ولد.
| اسم جمع | عربی | /aw.laad/ | اولاد |
| ؟؟؟ | | | خانوادهٔ صاحب فرزندان یک یا بیشتر از آن
| صفت مرکب | ترکیب دری و عربی | /aw.laad.daar/ | اولاد دار |
| Ultimatum | | در حقوق بین المللی شرایط قطعی و نهایی که دولتی برای قبول یا رد فوری بدولت دیگر تسلیم میکند چون امتناع از قبول شرایط ممکن است منجر به جنگ یا اقدامات خصمانه شود | اخطاریه، آخرین شرط، اتمام حجت، شرایط حتمی و قطعی تغییرناپذیر
| اسم - صفت | | | اولتیماتوم |
| Confiscated, siezed | | | اٌلجَه- کلمۀ ترکی، به معنی غنیمت - قبض - غصب - اسیر جنگ - در زبان عوام / ولجه/ تلفظ میشود | اسم - صفت | ترکی | /ul.ja/ | اولجه |
| ؟؟؟ | | | | اسم مصدر | دری | /ol.ja/ | اولجه |
| ؟؟؟ | | | اولجه کردن با ضم اول و فتح سوم غنیمت گرفتن، غصب کردن، با جبر، زور و فشار ستانیدن
| مصدر مرکب | ترکیب دری و دری | /ol.ja.kar.dan/ | اولجه کردن |
| handcuffs | ولچک، زولنې، هتکړۍ، لاس و پښې تړلی، ځانګړې آله چې د هغې په وسیله د مظنونو یا محکومو خلکو لاس یا پښې تړل کیږي | | این کلمه شاید مأخوذ از /اولجه/ باشد، اما به معنی /دست و پا بسته/ هم استعمال میشود - زندانیان سیاسی و خطرناک را با /اولچک/ = دست و پا بسته، در زندان نگه میدارند - آلۀ مخصوصی که توسط آن دست و پا را می بندند نیز /الچک/ خوانده میشود. / هاشمیان. زولانه هم گفته شده است و در زبان ترکی آنرا بخاو گویند | اسم ذات - اسم آلت | ترکی | /ul.chak/ | اولچک |
