​اندخوى منحيث شهر و من حيث علاقه در محلی افتاده که میتوان آنرا جلگه خواند دارای تپه ها و شیله های ریگی و علاوه برآن حد به حد چند نقطه مرتفع تر سنگی هم وجود دارد. رویهمرفته ارتفاع آن از سطح بحر (۱۰۸۲) متر بوده و رودخانه بزرگ آمو در زمانه که مجرای آن به طرف بحیرهٔ خزر می گذشت در قسمت شمالی این علاقه مقدار زیاد ریگ را ته نشین کرده است. تپه های که در حوالی ۴۰ کیلومتری شمال شرقی اندخوی افتاده برای للمی کاران و علف چر رمه های گوسفند خیلی مساعد است و گیاه فراوان دارد علاقه اندخوی را دو نهر یا دو رودخانه آبیاری می کند که یکی آن به نام (آب قلعه والی) و دیگری به نام (سنگلک) شهرت دارد اندخوی مانند شهر های مجاور خود، (اقچه، شبرغان، سرپل، میمنه) از خود بالاحصاری داشته که تا این اواخر بقایای آن وجود داشت قدیم ترین آثار تاریخی آن یکی زیارت (باباولی) است که مزار یکی از ایشانها می باشد و از روی لوحۀ آن معلوم می شود که ایشان صاحب مذکور در( ۷۸۷ هجری (۱۳۸۶) م) وفات کرده است همین قسم مزار (بابای سنگو) در فهرست آثار تاریخی قابل ذکر است که در (۱۰۸۸ هجری (۱۶۷۷) (م) در زمان رحمت الله خان پسر نیاز محمد خان والی ام البلاد (بلخ) که حاکم اندخوی بود تعمیر شده است زیارتی به اسم (چهارده معصوم) با گنبدی و قبور چهارده گانه در اندخوی وجود دارد که بعضی از آنها دارای لوحه ها و کیتیبه هم می باشد و متعلق به ساداتی است که سلاله نسب آنها از روی آن معلوم می شود،  موقعیت آن روی معبر تاریخی بلخ و هرات كما في السابق پابرجاست و تغییر یافتن این معبر به جاده موتر رو به اهمیت تجاری آن افزوده است. اندخوی در عصر ترقی تیموری ها و سپس در طی قرون ۱۷ و ۱۸ و ۱۹ تجارت با رونقی با شهر های آباد بخارا و سائر حصص ما وراء النهر داشت. دامنه آبادی های شهر اندخوی تا پیش از جنبش اصلاحات بلدی ۲۰ سال قبل در صفحات شمال افغانستان نسبت به شبرغان و سرپل و حتی میمنه خیلی زیاد بود و بازار های طولانی و سر پوشیده زیاد داشت و دکانها از نقطه نظر کثرت و تنوع مال التجارة مخصوصاً پوست قره قلی و قالین و ابریشم بـاب، خامک دوزی ها و سوزن دوزیها خیلی آباد و مجلل و پر رونق معلوم می شد چنانچه ازین جنبه هنوز هم بر شهر های متذکره مزیت دارد و مرکزیت تجارتی آن بیشتر تثبیت شده است.

باشندگان اندخوی عموماً مرکب از سه صنف: می باشند، (مالدار، تجارت پیشه و زارع) چون تپه ها و اراضی اطراف اندخوی برای تربیه حیوانات خیلی مساعد است گوسفند قره قلی به تعداد زیاد درین نلاحیه تربیه می شود و مالدار های کوچی گرد و نواح زمستانها بیشتر به پیرامون شهر نزدیک میشوند و آنجا را به حیث شتائيه استعمال می کنند غیر از گوسفند قره قلی گوسفند های ترکی هم به تعداد زیاد در آن حدود تربیه می شود و کثرت پشم باعث رونق بافت قالین گلیم و قاقمه درین علاقه گردیده است.

در اندخوی و اطراف آن اسپ های خوب هم نسل گیری و تربیه می شود و اهالی مانند باشندگان سائر نقاط صفحات شمالی مملکت به سواری اسپ علاقه زیادی دارند از نقطه نظر زراعت مخصوصاً زراعت للمی خاک اندخوی مستعد است. میوه دارد ولی فالیز کاری آن بهتر است تعداد نفوس این شهر تا یک قرن قبل در حدود (۱۵) هزار نفر بود و امروز اقلاً مضاعف شده است و تجار آن که سابق به تجارت محلی منتها با ماوراء النهر علائق داشتند روابط خویش را با سائر بازار های افغانستان و دنیای خارج توسعه داده اند فاصله اندخوی از کابل از راه مزار شریف (۸۱۹) کیلومتر از هرات (۵۸۷) کیلومتر و از شهر مزار شریف (۲۱۴) کیلومتر و از میمنه مرکز حکومت اعلی (۱۳۶) کیلومتر فاصله دارد.

در حکومت اندخوی علاقه داری های ذیل نیز مربوط می باشد

۱ - علاقه داری درجه اول قرمقول

۲ - علاقه داری درجه اول خان چهارباغ

- علاقه داری درجه ۲ قرغان

همچنین چهار باب مکتب ابتدائی دارد که یکی آن در شهر اندخوی و سه باب دیگر که یکی در علاقه داری قرمقول و دیگر در علاقه داری خان چهارباغ و دیگر آن در علاقه داری قرغان دائر می باشد. (قاموس جغرافیای افغانستان)