​در عرب بعدها ترتیب اصلی الفباء را تغییر دادند یعنی، حروفی را که از حیث شکل با هم شباهت دارند دسته دسته کردند مثلاً ب ، ت ، ث را با هم ، و ج ، ح ، خ را با هم دسته بندی کردند و تنها سه حرف هَ ، و، ی را که با هیچ حرف شباهت کافی نداشتند در آخر الفباء گذاشتند و به احتمال قوی این دسته بندی و ترتیب تازه هم پیش از اسلام به عمل آمده و عین این ترتیب که اندکی با ترتیب فعلی معمول در مشرق یعنی عربستان و بین النهرین افغانستان و غیره تفاوت دارد، در الفبای مغربی (ممالک شمالی افریقا به جز مصر) هنوز هم به ترتیب ذیل محفوظ است.

-  ا ب ت ث ج ح خ د ذ ر ز ط ظ ک ل م ن ص ض ع غ ف ق س ش هَ و ی. از قرار  معلوم بعداً به مناسبت بعضی نظریات که اغلب گویا مستند به صوت و مخرج صوت بوده در ترتیب فوق باز تبدیلات و تغییراتی داده اند و ترتیب حروف الفباء را به شکلی درآورده اند که اکنون در ممالک مثل افغانستان و ایران و غیره متداول است.

(حاشیۀ برهان قاطع معین از جمال زاده مجلۀ کاوه سال پنجم شمارۀٔ 10 «نمبر مسلسل 45) اصطلاحاً حروف هجایی عربی را که بترتیب الف ، ب ، ت ، ث مرتب شده و به ی ختم میگردد ابتث نامند، در مقابل ابجد. دسته بندی حروف به ترتیب ابجد بسیار قدیمتر از ابتث است ، چه آن در خط فینیقی و عبری و سریانی و ارامی و نبطی نیز موجود است . رجوع  شود به ابجد