| انگلیسی | پښتو | معنی | نوعیت کلمه | ریشۀ لغت | تلفظ | اسم یا کلمه |
| Colonialism | له چا نه د آبادۍ غوښتل، په ظاهري بڼه جوړول خو په اصل کې لوټل او چور کول، د نورو ملکونو او خلکو نیول او له هغو نه ناجایزه گټه اوچتول
| از کسی عمران و آبادانی طلبیدن، آبادانی خواستن، آباد کردن کشور به ظاهر و غارت و چپاول آن در نهان.
سیاست تصرف سرزمین دیگران و ایجاد جامعۀ مقیم در آن برای سود جوئی از منابع و بهره کشی از مردم آن سرزمین
| مصدر متعدی - اسم مصدر | عربی | /es.te'.maar/ | استعمار |
| New colonialism | اِستِعمار عربي کلمه ده د ابادۍ غوښتنې ته وايي خو نن سبا د ابادۍ او دیموکراسۍ په پلمه په نورو هېوادونو کې د ځواکمنو هېوادونو لاسوهنې ته ویل کېږي چې د هغوی د شتمنیو د لوټ له پاره ورځي
|
اِستِعمار در اصل کلمه ای عربی بوده و
در بُن به معنای آبادی و عمران است، اما در ادبیات سیاسی مفهوم تسلط یک کشور بر
کشور دیگر و غارت منابع طبیعی و ثروت آنکشور را میرساند. یعنی نفوذ و دخالت ممالک قدرتمند در ممالک
ناتوان و کم قدرت به بهانه آباد سازی و سازندگی. ولی در حقیقت تاراج هستی و
دارایی ممالک دیگر بوده میباشد.
استعمار نو که به انگلیسی آنرا نیو کلونیالیزم Neocolonialism
میگویند که پس از استعمار کهن کشور های مقتدر روش ها و اقداماتی را به منصه اجرا
گذاشتند تا تسلط سیاسی و اقتصادی خویش را بر ممالک ضعیف تر بمنظور تاراج منابع
طبیعی شان حفظ کنند. مانند طرح لوایح گمرکی، سرمایه گذاری های خارجی در ساحات
منفعت بار آنکشور ها .
| اسم مرکب - صفت | ترکیب دری و عربی | /es.te.maar.e.naw/ | استعمار نو |
| Old colonialism | زوړ استعمار، په پخوانۍ بڼه د نورو خلکو او ملکونو د شتو لوټل او پر هغو باندې حکومت کول
| شیوه‌ای استعماری بوده که قدرت‌های بزرگ با اعمال زور بر کشورهای دیگر سلطه پیدا می‌کردند و خود در رأس آن کشورها حکمرانی می‌کردند و به چپاول ثروت آنها می پرداختند. برای نمونه می توان به دوران حکومت بریتانیا بر هندوستان در اواخر قرن ۱۶ و اوایل قرن ۱۷ میلادی اشاره کرد. در این نوع استعمار، کشورهای استعمارگر از راه نظامی یا سیاسی، سرزمین‌های دیگر را تحت سلطه خود قرار داده و حکومت‌های محلی را سرنگون می‌کردند یا به شدت تحت کنترل خود درمی‌آوردند. آنها سپس شروع به بهره‌برداری از منابع طبیعی و انسانی آن مناطق می‌کردند. این بهره‌برداری اغلب شامل استخراج مواد معدنی، کشاورزی تجاری، و استفاده از نیروی کار ارزان یا بردگان بود. | اسم مرکب - صفت | ترکیب دری و عربی | /es.te.maar.e.ko.han/ | استعمار کهن |
| Colonizer | استفاده کونکی، لاسوهونکی، مداخله کونکی، په مستعمره پسې گرځیدونکی
| ترکیب عربی و دری، به معنی استفاده جو -غارت گر - مداخله گر - مستعمره جو - امپریالیست | اسم فاعل - صفت | ترکیب دری و عربی | /es.te.maar.gar/ | استعمارگر |
| colonialists | ناوړه استفاده کونکي، لوټونکي، مداخله کونکي او لاسوهونکي
| جمع استعمارگر، به معنی استفاده جویان -غارت گران - مداخله گر ان- مستعمره جویان - امپریالیستان | اسم جمع - اسم فاعل - اسم مرکب - صفت | ترکیب دری و عربی | /es.te.maar.ga.raan/ | استعمارگران |
| Colonial | لاسوهنه، مستعمره پیدا کونه، ابادونه
| ترکیب عربی و دری ، به معنی مداخله گری - استعمار شده، مستعمره جویی - استفاده جویی - آبادانی | اسم مفعول - صفت | ترکیب دری و عربی | /es.te.maa.ree/ | استعماری |
| Colonialists | استعماریون، د مستعمر جمع ده چې په فارسي ژبه کې استعمالیږي او په عربي ورځنۍ محاوره کی ددی معادل کلمه المستعمرون ده. د لغت له مخې هغه چاته ویل کیږي چې د آبادۍ او عمران غوښتنه ورڅخه وشي، البته په دري ژبه کې د مستعمر جمع په استعمارچیانو سره زیات شهرت لري کارول کیږي: هغه ځواکمن هیواد چې بل وړوکې مملکت د خپلې قبضې لاندی راولي، د یو قوي هیواد لخوا په یو کمزوري هیواد بلوسه کول، په پوځي یا کلتوري ډول یو هیواد د خپل اغیز او ولکې لاندی راوستل، د هیواد خپلواکي او تمامیت پخپل لاس کې نیول
| اِستِعماریون، جمع مذکر بوده و مفرد آن استعماری می باشد که در محاوره دری رائح است. ولی در عرف و مصطلحات روز مره دري، استعمارچیان زیادتر استعمال میشود و معادل آن در زبان عربی المستعمرون می باشد که عین همین معنی را افاده می کند: کسانیکه از آنها طلب و خواهش آبادی و عمران می شود. کشورهای قوی که ممالک ضعیف و غریب را بخاطر مصالح اقتصادی و سوق الجیشی خویش زیر تسلط خود می آورند، تصرف کشورهای دیگران از طریق زور و یا فرهنگ، کشورهای دخالت کننده در امور ممالک ناتوان از طریق زور و یا دسیسه، تصرف خاک یک کشور از طرف یک دولت متجاوز
| اسم جمع - اسم فاعل - صفت | عربی | /es.te'.maar.yoon/ | استعماریون |
