Select/Deselect all list
Click on the keyboard if you do not have the correct keyboard layout.
مجمع اللغات
انگلیسیپښتومعنینوعیت کلمهریشۀ لغتتلفظاسم یا کلمه
Yes

هو، بلې

​اَری- تلفظ عامیانۀ کلمۀ /آری/ است که در ولایات غزنی، لوگر و هزاره جات بیشتر شنیده میشود.

قیددری/a.ray/اری
Wise, sober, sage, canny, gash, oracular

​هوښیار، با معلوماته، ماهر، پوه

​کلمۀ عربی به معنی ماهر - پُر معلومات - ذکی وهوشیار -عاقل -خردمند. / هاشمیان

صفتعربی/a.reeb/اریب / اَریب
A line cut across fabric that is not stright, angles to a side of a fabric, influence in an unfair way

کږه، منحني

​کلمۀ هندی /سانسکرت/ به معنی کج - خمیده - تکه پارچه یا کاغذ یا هر چیز دیگری که سرکج داشته باشد - درخیاطی دامن /وریب/ نیز رایج است

اسم - صفتسانسکریت/u.rayb/اریب / اُریب
Aromatic

​معطر، ښه بوی

بوی خوش دادن، خوشبو، معطر، بوی خوش​

صفتعربی/a.reej/اریج
Ariza 

​شهر کوچکی است در اسپانیا، داخل در حدود ارگن ، و در حوالی این شهر غارهائی است که در قدیم مسکون بوده است و بخش غالب این شهر صخره است و رنگ خاک آن سرخ سیاهی دار میباشد و نهر شلون از آن می گذرد و آب آن مائل بسرخی است و بین اریزه و شنتامر  یه خرابه های مدینه ٔ ایبریه قدیم است که گمان برده میشود که شاید همان مدینۀ ارکوبریقه باشد

اسم مکان - اسم خاصدری/a.ri.za/اریزه
The crown

​واک، اختیار، د واک لوړه څوکۍ یا پلاز، په نقشونو سینگار شوی پلاز یا تخت

 ​کلمۀ عربی به معنی تاج - تاج و تخت - چوکی یا تخت بلند مرتبت - تخت مزین و منقش.​​/ هاشمیان

اسم معنیعربی/a.ree.ka/اریکه
فارسی ایران به دری افغانستان
اصطلاح دریعنوان
اصلیاریژینال
مختصات افغانستان
نوع محتواشرحردیفلسانضرب المثل ها، مقولات، کنایات و گفته ها
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​انسان گونه، مانند انسان، انسانی از عبدالله افغانی نویس

اصطلاح عامیانهدریآدم واری
خوراکه و نوشیدنی افغانی   آش ترکاری
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​توانایی اجرای کاری را داشتن، توانایی بحث با مخالفین و دفاع از خود را داشتن

اصطلاح عامیانهدریاز زیر باری کاری یا کسی بر آمدن
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​اصطلاح گلکاران است که قبل زا رویه کاری یا پلستر دیوار ها و سقف ها و یا سمنت سطوح غرض هم سطح ساختن دیوار و سقف و سطح بامخلوط ریگ، چونه و سمنت انجام میدهند. 

اصطلاح عامیانهدریاستر کاری
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه گفتهدریاگر للو للو یاد داری چرا خوابت نمیبرد
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​خدا حافظ، به امان خدا، خداحافظی از عبدالله افغانی نویس

اصطلاح عامیانهدریالله یار/الله یاری
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​تابوت یا جنازه

اصطلاح عامیانهدریامباری
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​انتقال جنازه یا تابوت بطرف قبرستان

اصطلاح عامیانهدریامباری بردن
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​دشمنی خانوادگی، اختلافات فیمابین پسران کاکا، خانوادهٔ همراه با اختلافات ذات البینی

اصطلاح عامیانهدریاندر داری
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​ولادت فرزند اول، فرزند اول متولد شده

اصطلاح عامیانهدریاول باری
جغرافیه
شرحمعرفی مختصرکتگوریاسم یا کلمه
 

​دره ایست به فاصله ۱۵ کیلومتر در جنوب شرق بلچراغ در علاقه داری درجه اول در زاب گرزیوان (مربوط حکومت اعلی میمنه) که بین طول البلد مشرقی ۶۵ درجه - ۳۰ دقیقه، ۳۶ ثانیه و عرض البلد شمالی ۳۵ درجه - ۲۹ دقیقه - ۵۶ ثانیه واقع میباشد.(قاموس جغرافیای افغانستان)

درهدرهٔ آب باریک دره
 

​دره ایست به فاصله ۵،  ۹۴ کیلومتر در جنوب غرب تکزار در علاقه سنگ چارک مربوط حکوما کلان شبرغان ولایت مزار شریف که بین ۶۵ درجه  ۴۷ دقیقه  ۳۲ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵ درجه  ۳۲ دقیقه  ۵ ثانيه عرض البلد شمالی واقعست. (قاموس جغرافیای افغانستان)

درهدرهٔ تاریک
 

​دریائیست به فاصله ۵۵ کیلومتر در جنوب شرق برجمان در علاقه گلستان مربوط حکومت درجه ۲ بكواه متعلق حکومت اعلی فراه که بین ۶۴ درجه ۱۴ دقیقه ۳۶ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲ درجه ۵۸ دقیقه ۴۵ ثانیه عرض البلد شمالی واقع و برودسپی وش می ریزد.(قاموس جغرافیای افغانستان)

دریادریای برزاری

​انهار چاریکار ذریعهٔ چهار نهر ذیل آبیاری می شود

۱  نهر ازین:  که از همه بالاتر واقع و سربندان از دریای غوربند در پایان پل آشوه است ولی بعلت اینکه نسبتاً کوچک می باشد تنها زمین های تتمدره علیا را آبیاری می کند و قبل از رسیدن به شهر استهلاک می گردد.

۲  نهرچاریکا:  سربند این نهر از نهر ازین پایان تر و به دریاچه غوربند می باشد این نهر که نزد اهالی به نام جوی بالاغیل معروف است بزرگ بوده و از بین شهر چاریکار میگذرد و اراضی و باغ های زیادی را آب یاری کرده در حصص چیکل و رباط تخمین در ۱۰ کیلومتری جنوب چاریکار به انجام می رسد

۳ نهر خواجه یا اجمیر:  سربند این نهر از نهر بالاغیل پایانتر بر دریای غوربند است اراضی و باغهای تتمدره سفلی و بعضی حصص قریۀ سعدالله را آبیاری می کند و به طرف جنوب سیر کرده و قریه، بایان ده ملا، یوسف قریه، دو، لانه، قلعچه پشیان و میان شاخ را در حوالی چاریکار آب می دهد و اخیراً در حصۀ دولت شاهی قریۀ غلام علی ده ملا،  قلعه خواجه و قلعه بازید را که از مربوطات حکومت بکرام است آبیاری می کند.

۴  نهر ماهیگیر سربند این نهر چند متر بالاتر از پل متک است و قراء سعدالله عبدی بای،  ده قاضی و بایان سفلی را در مربوطات چاریکار آبیاری می کند و سپس داخل منطقه بگرام می شود.

معابر دو سرک از بین چاریکار گذشته یکی سرکیکه از کابل آمده به جانب غوربند و قطعن میرود این سرک چاریکار را شمالا جنوبا قطع می نماید و سرک دیگری در مرکز از موضع ایستگاه پولیس ازین سرک جدا گردیده به طرف گلبهار، پنجشیر جمال، آقا،  تکاب و نجراب رفته است. این سرک شهر چاریکار شرقا غربا قطع کرده است یک سرک کوتاه از حد بازار چاریکار شروع شده به نزدیکی گل غندی منتهی می گردد گل غندی عمارت کوچکی است بر فراز تپه ئی در انتهای غربی چاریکار که از لحاظ بلندی بر تمام حصص چاریکار و کوهستان حاکمیت دارد در موسم بهار هنگامیکه گلهای ارغوان اطرافش شروع به شگفتن می نماید منظره قشنگ و زیبائی را به روی کار میآورد اهالی چاریکار درین، فصل هر جمعه میله برپا کرده تمام اشیای خوردنی و نمایشی خود را در آنجا حاضر می نمایند بقدر صد متر پایان بجانب غرب گل غندی در یک میدان وسیع سینمای پیروان واقع گردیده این سینما در سال ۱۳۳۳ از طرف ریاست شاروالی پروان بنا یافته که نمونه خوبی از پیشرفت تمدن آن دیار محسوب شده می تواند چاریکار با شمول مربوطات آن از قبیل، اوپیان، توپدره، تتمدره، بایان ده ملایوسف،  دولانه،  میان شاخ دولت، شاهی، پشیان ده، خواجه غلام علی، و بگرام خواجه سیاران،  لغمانی،  چیکل،  ده، مسکین استرغچ و قره باغ حوزه وسیعی را حاوی می باشد که ما مختصراً حالات بعضی از آنها را درینجا تذکر میدهیم از فیضان نهرها و استعداد طبیعی خاک آن،  چاریکار حاصل خیزترین مناطق شمالی است هر نوع غله و اشجار مناطق معتدله در اینجا به خوبی نمو کرده میتواند مخصوصاً انگور آن اهمیت خاصی را حائز گردیده،  اقسام انگور این منطقه عبارت است از کشمشی حسینی، سایبی کندهاری چشم، گاو منقه و آبجوش،  اما زیادترین و پر منفعت ترین ان انگور کشمشی است که هم تازه و هم خشک آن بمقدار زیادی بخارج فرستاده می شود و یکی از اقلام بزرگ صادراتی مملکت ما را تشکیل می دهد تنها از منطقه چاریکار و بگرام و قره باغ تخمین ده لک سیر کشمش سبز و سرخ بخارج میرود. دو نوع کشمش در اینجا پیدا می شود،  یکی کشمش سایگی و دیگری کشمش آفتابی توت و زردالو نیز در باغ ها یافت می شود اکثراً به صورت تازه از آن استفاده می گردد در اوپیان توپدره و لغمانی توت را خشک کرده در زمستان به طور غذا از آن کار می گیرند در بعضی جاها آن را آرد کرده به نام تلخان از آن استفاده می کنند.

حاصلات زمینی، گندم، جو، جواری، ارزن، ماش، شالی، پنبه شرشم شفتل،  رشقه خربزه،  تربز،  کدو،  خیار، تره، ملی، گندنا، پیاز، سیر، گشنیز، لبلو، زردک،  شلغم،  پالک،  کچالو بادنجان رومی و بانجان سوسنی و مرچ سرخ در اینجا بوفوت پیدا می شود که بر علاوه خوراک مردم بدیگر مناطق مملکت نیز بفروش می رسد. خصوصاً مرچ سرخ چاریکار مشهور است.

صنائع و پیشه چاریکار چاریکار چون بسر راه کابل، قطغن بدخشان،  مزار و میمنه واقع گردیده ازین جهت در تمدن پیشرفت کرده مردم این سرزمین در تجارت و صنعت ذوق سرشاری دارند صنعت چاقوسازی و پایزار دوزی ان ترقی خاصی نموده،  نساجان ده مسکین در بافتن پتو مهارت خوبی از خود نشان می دهند در اینجا چرم خوب پخته و آش داده می شود. آهنگری،  مسگری و نجاری ان ترقی خوبی نموده در او پیان کرباس اعـلـی بافته می شود،  دکانهای مزین چاریکار که بدو طرف سرک واقع گردیده خیلی ها جالب نظر است.

صنائع چاقوسازی، چرم، گری، آهنگری زرگری، پیزار دوزی کلالی سازی،  پتوبافی هم زیاد معمول است خصوصاً صنعت چاقوسازی طوری پیش رفته که یک قبضه چاقوی خوب ساخت چاریکار تا ۲۰۰ افغانی هم ارزش مییابد هکذا یک دانه پتوی ده مسکین تا ۱۰۰۰ افغانی خرید و فروش می شود همچنان چرمهای پخته از چاریکار بکابل و دیگر نقاط صادر می گردد. ارباب پیشه این شهر از قبیل زرگر مسگر و پیزار دوز بازارهای جداگانه دارند و صنائع ایشان بنقاط دوردستی مثل کابل و جلال آباد می رسد.

قومیت و زبان عموم این مردم تاجک اند و بزبان فارسی تکلم می کنند،  در قره باغ و چیکل و بعضی حصص بگرام از قوم افغان نیز خال خال پیدا می شود و بزبان فارسی و پنبتو متکلم میباشند ولی با برادران تاجک خود در کمال محبت و علاقه برادرانه بسر برده در غم و شادی شریک اند.

حیوانات اهلی حیوانات اهلی از قبیل گاو گوسفند مرکب و بز در اینجا تربیه می شود در قره باغ شتر را برای بارکشی استعمال، می کنند اسپ نیز برای سواری و کش کردن عراده های گادی مستعمل، است در قره باغ مادیان را برای سواری و نسل گیری تربیه می کنند. تربیه قوچ ها برای جنگ انداختن در میله ها نیز رواج دارد.

دوائر حکومتی در مرکز چاریکار حاکم، اعلی مستوفی،  قوماندان امنیه قرار دارند. مدیریتهائیکه شعبات مختلفه را اداره می کنند عبارتاند از شعبات مرکزی حکومتی اعلی مانند مدیریت تحریرات مدیریت محاسبه و نمایندگیهای وزارات مانند مدیریت گمرک،  مدیریت، معارف مدیریت فوائد عامه مدیریت صحیه مدیریت مکلفیت عسگری مدیریت مخابرات مدیریت مطبوعات مدیریت، برق مدیریت، زراعت مدیریت بانک مدیریت اطاق تجارت محاکم عدلیه ابتدائیه و مرافعه اداره حمل و نقل اداره انحصارات دولتی درین شهر یک دستگاه آخذه رادیو یک شفاخانه یک دستگاه تیلفون و تیلگراف یک مخزن پترول و یک استیشن برق وجود دارد که منازل را تنویر می کند هکذا ریاست به ناروالی که در هر چار سال از طرف اهالی انتخاب می شود وکلای مشوره از طرف پروان در مرکز اجتماع می کنند شهر چاریکار یکنفر وکیل در شوری ملی و یکنفر وکیل در شوری ایالتی خود انتخاب و میفرستد یک روزنامه در اینجا نشر می شود که موسوم بروزنامۀ پروان، است این روزنامه در انکشاف روحی مردم تأثیر بزرگی انداخته است.

مکاتب در چاریکار و مربوطات ان مكاتب ذیل تأسیس گردیده

مکتب: لیسه این مکتب در مرکز چاریکار است در اول یک مکتب ابتدائی بوده در سنه ۱۲۹۹ تأسیس گردیده بود سپس وسعت یافته صورت مکتب متوسطه را بخود گرفت و به آن اسم یاد میشد صنوف آن تا به ۷ میرسید. بعد از زمانی چون خوبتر توسعه پیدا کرد و صنوف ان متقاضی بلندتر از آن، گردید از متوسطه به لیسه تبدیل یافت،  عمارت این مکتب به ساختمان عصری بنا شده در همین عمارت یک مکتب ابتدائی نیز وجود دارد که شاگردان آن از مرکز چاریکار، اوپیان توپدره و خواجه سیاران میباشند مکتب تتمدره مکتب ابتدائی شاگردان این مکتب از تتمدره علیا و سفلی و پایان می باشد. مکتب میان شاخ نیز ابتدائی بوده و شاگردان این مکتب از میان شاخ،  لغمانی،  دولت شاهی و پشیان می باشد مکتب، بگرام ابتدائی است شاگردان آن از، بگرام قریه غلام علی،  قلعه هزاره و ده خواجه میباشند. بدل یک مکتب دهاتی نیز در استرغچ تأسیس یافته است.

زيارتها زیارت خلیفه میرجان و سید جعفر مجرد در اوپیان، است کسانی را که سگ دیوانه گزیده باشد در زیارت سید جعفر مجرد آمده از زنجیر آن میگذرند از کرامت این مرد بزرگ به زودی شفا حاصل، می کنند زیارت صادقی علیه الرحمه در مرکز چاریکار در موضعی که به نام چرم گری یاد می شود موجود است از آثار قدیمه در بگرام که مرکز شهنشاهان بزرگ کوشانی های افغانستان بوده است بسیار دیده می شود،  بعضی اماکن آن حفریات گردیده و برخی بحال خود باقی مانده است. یک برج توپ در توپدره وجود دارد که تخمیناً دارای ۵۰ مـتـر ارتفاع می باشد.

مذهب و دیانت مردم چاریکار سنی و به مذهب حنفی میباشند،  در هر محله یک مسجد آباد است در بعضی از مساجد مدرسین علوم دینی موجود بوده شاگردان برای فراگرفتن علوم به اطراف آنها جمع می شوند. ۱ مضمون چاریکار ذریعهٔ بناغلی عبدالحلیم معلم مکتب نوشته شده که از اهالی پنجشیر می باشد. (قاموس جغرافیای افغانستان)

​چاریکار مرکز حکومت اعلای پروان و در ۶۴ کیلومتری شمال کابل بین تخمین ۶۹ درجه  ۲۴ دقیقه  ۶ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵ درجه  ۳ دقیقه  ۴۴ ثانیه عرض البلد شمالی در دامنه کوهی واقع است که اصلاً از شاخه های هندوکش بوده و به طرف استالف،  و پغمان امتداد می یابد این کوه را در حصهٔ چهاریکار کوه چاریکار در حصه استالف کوه استالف و در حصه پغمان کوه پغمان میخوانند حدود اربعه چاریکار عبارت است از شرقا حکومت بگرام و قراء مربوطه ان غربا برج گل جان شمالا دریاچه غوربند و جنوبا علاقه داری قره باغ و دهات.ان چاریکار از سطح بحر ۱۶۰۳ متر ارتفاع داشته هوای آن در زمستان سرد و برفگیر و در بهار و تابستان ملائم و گوارا است. گرچه از مطالعات تاریخی چنین استنباط می شود که چاریکار در عهد سلطنت پادشاهان یونانو باختری موقعیکه اوپیان موجوده یک شهر بزرگ و وسیعی بود در گوشه از آن شهر و یا در حوالی قریب ان واقع بوده اما تا حال در اوپیان و چاریکار کشفیات و حفریاتی به عمل نیامده است.

وجه تسمیه چاریکار را مخفف چاریکه کار میگویند وجه تسميه ان حسب بيان موسفیدان آن دیار این است که در زمان سابق یکی از میرهای اوپیان نهر بزرگ موجوده چاریکار را که از بین شهر میگذرد حفر نموده پاره از آب دریای غوربند را از بالای متک و پایان عشقابه آشوه در آن جاری ساخت و زمین های چاریکار را که قبل بران یک میدان لامزروع و دشت بی آب بود بواسطه این نهر قابل زراعت و کشت گردانید و حاصل آن را از روی چاریکه از زارعين اخذ مینمود به طوریکه سه حصه برای زارع و یک حصه بمیر موصوف داده می شد. از ان وقت به بعد این سرزمین به لفظ چاریکه کار یعنی زمینی که بقسم چاریکه کشته می شود شهرت یافت و به همان نام مسمی گردید و به مرور زمان و سهولت در لسان «ک» و «ه» آن حذف شده چاریکار گردید و تا امروز بهمین اسم باقی ماند. (قاموس جغرافیای افغانستان)

شهرشهر چاریکار
 

​شیله ایست به فاصله ۱۵ کیلومتر در غرب قلعه شهرک مربوط ولایت هرات که بین ۶۴ درجه  ۱۴ دقيقه  ۳۷ ثانيه طول البلد شرقی و ۳۴ درجه  ۶ دقیقه  ۵۸ ثانیه عرض البلد شمالی واقع بوده و آب آن به نهر ارسلان می ریزد. (قاموس جغرافیای افغانستان)

شیلهشیلهٔ کاریز
 

​علاقه داری درجه سوم متعلق به حکومت درجه اول مقر از مربوطات حکومت اعلی عزنی است که به فاصله ۵۸ کیلومتر به طرف جنوب غزنی و قو عداشته، اراضی آن هموار و اکثراً دشت و بائر است و بعضاً رود غزنی ازین علاقه میگذرد. خاک آن حاصل خیز بوده و حاصلات مزروعی آن عبارة از گندم ،جو جواری خربزه و تربوز است که بطور آبی و للمی زرع میشود، پیشه مهم اهالی آن غالباً دهقانی و گلیم بافی است. (قاموس جغرافیای افغانستان)

علاقه داریعلاقه داری آب بند
 

​علاقه وسیعی است از مربوطات ولایت قندهار که شامل یک حکومت کلان بوده و موقعیت آن بین خطوط ۶۶ درجه - ۵۵ دقیقه - ۳۰ ثانیه و ۶۶ درجه - ۱۴ دقیقه - ۷ ثانیه طول البلد مشرقی و ۳۲ درجه - ۵۶ دقیقه - ۲۵ ثانیه و ۳۲ درجه - ۳۴ دقیقه و ۵ ثانیه عرض البلد شمالی می باشد. طرف شرق آن دایه چوپان و طرف جنوب آن قلات غلزائی و ترین و طرف غرب آن موسی قلعه و طرف شمال آن علاقه گزاب .واقعست. نهرترین از وسط آن عبور نموده و آنرا آبیاری مینماید ارزگان نسبتاً کوهسار و هوای آن در تابستان معتدل و در زمستان خیلیها سرد است ساکنین آن اغلباً اچکزائی، کاکر و هزاره های پولاده و ارزگانی بوده و مالداری مینمایند و یک لومتر بجنوب باب مکتب ابتدائی در آن تاسیس شده که بنام مکتب شاه زمان معروف است . (قاموس جغرافیای افغانستان)

علاقه داریعلاقه داری ارزگان
 

​علاقه داری درجه اول است مربوط حکومت کلان قلات متعلق ولایت قندهار که مشتمل بررسی قریه است زمین علاقه داری ارغنداب حاصل خیز و آب و هوای آن خوشگوار است در ماه جدی و دلو درین منطقه برف میبارد پیشه اهالی اینجا دهقانی است پیداوار مهم این منطقه بادامست که برای تجارت بخارج برده میشود اما زرد ،آلو شفتالو انگور، توت نیز زیاد پیدا میشود دریای ارغنداب از اینجا عبور نموده زمینهای این منطقه را آبیاری میکند یک دریای دیگر بنام دریای چله گر که از علاقه داری دایه چوپان گذشته بعلاقه داری ارغنداب داخل و در حصه قریه فقرای به دریای ارغنداب وصل میشود. (قاموس جغرافیای افغانستان)

علاقه داریعلاقه داری ارغنداب
 

​علاقه داری درجه اول مربوط حکومتكلان قلات ولایت قندهار و به فاصله ۵۲ کیلومتر به طرف شمال غرب مرکز حکومتی واقعست پیشه اهالی غالباً مالداری و زراعت میباشد.(قاموس جغرافیای افغانستان)

علاقه داریعلاقه داری ارغنداب
 

​علاقه داری درجه ۲ مربوط به حکومت درجه اول کوهدا من متعلق (ولایت کابل) است که بین خطوط ۶۹ درجه - ۴ دقیقه - ۸ ثانیه طول البلد مشرقی و ۳۴ درجه - ۴۹ دقیقه - ۳۸ ثانیه عرض البلد شمالی واقع و دره ایست که در دامنه سلسله کوه یغمان موقعیت داشته و ارتفاع آن از سطح بحر ۲۳۰۰ متر میباشد و از حیث ارتفاع و قشنگی یک صیفیه خوبی را تشکیل داده زیرا یک قطعه سرسبز و شاداب بوده دور نما و منظره بس قشنگی دارد درین موضع باغهای میوه به کثرت موجود بوده و اهالی آن غالباً زارع و هنر پیشه اند در تربیه و نگاه داشت اشجار و مواشی مهارت بسزا دارند بالخاصه در فن آهنگری، نجاری، بافندگی و کلالی مشهوراند.

منطقه مذبور دارای چهار هزار و شصت و پنج . و بیست و سه قریه خورد و بزرگ میباشد. یک باب مکتب ابتدائیه در آنجا تاسیس شده است بنای هوتل عصری نیز تحت تعمیر است که هنوز انجام نیافته یک چشمهٔ آب معدنی هم در آنجا میباشد که برای علاج بسا امراض جلدی مفید است.(قاموس جغرافیای افغانستان)

علاقه داریعلاقه داری استالف
حقوق و قضاء
پښتوشرحتعریفمنبع قانونتلفظعنوان

​هيڅوك د قانون له حكمونه پرته تعقيبيداى، نيول كيداى او يا توقيفيداى نه شي.

​این اصل در ماده بیست وهفت قانون اساسی ۲۰۰۴ افغانستان تسجیل شده است

​هيچ شخص را نمي توان تعقيب، گرفتار و يا توقيف نمود مگر بر طبق احکام قانون

قانون اساسیasl.e.qa.no.niat.e.ge.ref.ta.riاصل قانونیت گرفتاری

​د نيونې (ګرفتاری) امر: كه چېرې مطلوب شخص د مؤجه عذر له لرلو پرته د احضار له امر څخه سرغړونه وكړي يا په روښانه قرائنو سره د هغۀ د اخفاء (پټیدو) يا تېښتی وېره مدللـه وي او ياد هغه آزادي د جرمي آثارو او علايمو د ضايع كېدو باعث شي او يا په پـام وړ حوزه كې د اوسېدلو ټاكلى ځاى ونلري، د څارنوال يا محكمې لخوا له احوالو سره سم، د هغۀ د نيونې امر صادر او يا پوليس په جزائی اجرآتو قانون كې د درج شوو حكمونو پر بنسټ دهغهٔ په نیولو لاس پـورې کوی 

 

​هرگاه شخص مطلوب بـدون داشـتن عذر مؤجـه ازقبـو ل امـر احضـار سر پیچی نماید یا خـوف اخفـاء یـا فرار وی با قرائن روشن مـدلل باشـد و یا آزادی وی باعـث ضـیاع آثـار وعلایم جرمی گـردد ویـا در حـوزۀ مورد نظر محل سکونت معین نداشـته باشـد، امـر گرفتـاری وی حسـب احوال از طرف څارنوال یـا محکمـه صادرویا پولیس به اساس احکام مندرج  قـانون اجراآت جزائی بـه گرفتـاری او اقـدام  نماید.

قانون اجرآت جزائی افغانستانam.re.ge. ref.ta.riiامر گرفتاری

اداري تصمیم: د اداری اجراآتو دقانون په دریم فصل کې دپیشبیني شوو اجراآتو له بشپړولو وروسته  د اړوندو تقنیني سندونو د حکمونو په پام کې نیولوسره، صادرېږي

 

​تصمیم اداری بعد از تکمیل اجراآت پیش بینی شده  در فصل سوم قانون اجراآت اداری با در نظرداشت احکام اسناد تقنینی مربوط، صادر می گردد

سائر منابعtas.mi.me.e.da.riتصمیم اداری

د مظنون د نيولو محضر: پوليس او د ملي امنيـت مؤظـف مكلف دي د مظنون د نيولو لـه بهيـر څخه محضر ترتيب كړي. نوموړى محضر د لاندې مطلبونو لرونكى وي: د نيولو علت، دنیولو نیټه او وخت،  د نيونې ځاى، د نيول شـوي شـخص لـومړني بيانونه او د واقعې د شرحې څرنګوالى

 

پولیس و مؤظف امنیت ملی مکلف اند از جریان گرفتاری مظنون، محضـر (گزارش) ترتیب نمایند. محضـر مـذکورحاوی مطالب ذیل می باشد: علت گرفتاری، تاریخ گرفتاری، محل گرفتاری، اظهارات ابتدائی شخص گرفتـار شده و چگونگی شرح واقعه.

قانون اجرآت جزائی افغانستانmah.za.re.ge.ref.ta.riiمحضرگرفتاری