Select/Deselect all list
Click on the keyboard if you do not have the correct keyboard layout.
مجمع اللغات
انگلیسیپښتومعلومات بیشترشرحمعنینوعیت کلمهریشۀ لغتتلفظاسم یا کلمه
25e day of th month Hegira-helical

​الف ــ د لمریز کال د هرې میاشتې پنځه ویشتمه نېټه چې ښه ورځ گڼل کېږيب ــ په فرانسه کې د کون نهر په څنگ کې د یوې سیمې نوم دیج ــ د اوستا له اَرِتَه او اِرِتَه څخه راوتلی توری دی او په سانسکریت کې ریښتیا ـ پاکي او تقدس ته ویل کېږي

  

الف - روز بیست‌و ‌پنجم از هر ماه شمسی،  ارد روز فرخ و میمون است
ب - ناحیه ای است در فرانسه که در کنار نهر کون موقعیت دارد،  به فاصلۀ 20 هزار گز از جنوب غرب اسوار قرار دارد و در آن مواد آتشفشانی یافت شود و محصول آن گوسفند و پشم است (اسم مکان)
ج - مأخوذ از اَرْتَه و اَرِتَه و اِرِتَه اوستائی و رتَه در سانسکریت به معنی درستی و راستی و پاکی و تقدس و مجازاً مقدس​ - (اسم معنی)

قید زماناوستائی/ard/ارد / اَرد
Akin, similar, related, look-alike

په شان، رقم، لکه، سره ورته، یوشان

  

مثل، مانند، شبیه، رقم، نظیر، همشکل، همسان

صفتدری/urd/ارد / اُرد
؟؟؟   

چاهی بزرگ با یک وسیلهٔ انتقال آب از تهٔ چاه به بالا، چاهی بزرگی است که بوسیلهٔ یک میخانیزم متشکل از میلهٔ آهنی، دستهٔ گرداننده و دولچه های متعدد متصل هم که با میلهٔ آهنی وصل بوده و دراثر حرکت دورانی میله دولچه های خالی در طی آب داخل شده و پر گشته و غرض استفاده برای آشامیدن و زراعت به بالا منتقل میگردد

اسم آلتدری/a.rad/ارد/هرت
Weight Scale   

پیمانه ای است که مساوی به بیست و چهار «صاع » و یا شش «وَیبات» و یا سی و هفت «رطل» و بیست و دو «مدّ» می باشد.

اسممعرب/ar.dab/اردب / اَردَب
Ditch, moat, trench, fosse

​لوی خندک چې له پخو خښتو یا تیږو نه جوړ شوی وي

  

خندق بزرگ که از خشت و مانند آن ساخته شود - خشت پختۀ بزرگ، آجر یا خشت پختۀ بزرگ، تابه یا طابق​

اسم - صفتعربی/er.dab/اردب / اِردَب
A soldier who carries out orders or performs minor tasks for an officer

چوپړ یا خدمت کونکی، ملازم

  

کلمۀ روسی به معنی نفر خدمت، ملازم، نوکر که در عسکری رائج است​

اسم فاعل - صفتروسی/ar.da.lee/اردلی
A - Urdu (the Hind and Pakistan language) B - Army

الف - د هند او پاکستان مکالمې ژبه
ب - ​لښکر، پوځ، پلتن، د یوه هیواد د دفاعي قوې پرسونل او تجهیزات، لښکر له خپلو تجهیزاتو سره

کلمۀ ترکی می باشد که در زبان دری به وام گرفته شده. وقتی، که نظام عسکری مطابق نورمھای مدرن اروپائی ايجاد گرديد، کلمۀ (اردو) رسماً بر
مجموعۀ قوای عسکری به شمول قطعات و افراد و صاحبمنصبان و افسران و ادوات جنگی و غيرجنگی ايشان اطلاق گرديد. امروز کلمۀ (اردو) در زبان خاص و عام ما افتاده است و کسی در افغانستان پيدا نمی شود، که اين مقولۀ کاملاً مأنوس را نشناسد​

الف - زبان مکالمۀ ممالک پاکستان و هندوستان (اسم خاص)
ب - مجموعۀ عساکر با تجھيزات جنگی​ (ترکی) (اسم جمع)

اسم جمعترکی/ur.doo/اردو
Encamp, to settle in a camp on a journey

​اوسېدنه، چېرې د اوسېدو له پاره ځاي پر ځای کېدل

  

اقامت کردن؛ مستقر شدن در جایی در سفر​

مصدر مرکبترکیب ترکی و دری/ur.doo.za.dan/اردو زدن
Camp, encampment, bivouac, cantonment, barracks, base, station, post

​الف ــ عسکري کلوب، نطامي قطعه، د نظاني خلکو د اوسېدو ځای
ب ــ د یو شمېر هېوادونو ټولگه چې اقتصادي او فکري گټې یې شریکې وي
ج ــ د اسیرانو،بندیانو یا پناه غوښتونکو د ساتلو ځای

  
الف- کلوپ عسکری، کمپ نظامی، کمپ جائی که عساکر میباشد، قاغوش. محلی که اردو در آن جا تشکیل می شود
ب- (سیاسی) مجموعه ای از کشور ها و حکومت ها که با توجه به اشتراک منافع اقتصادی یا ایدئولوژیکی یا سیاسی دریک جبهه قرار می گیرند مانند اردوگاه امپریالیزم، اردوگاه سوسیالیزم، اردوگاه کمونیسم
ج- محلی برای نگه داری پناهندگان یا اسیران جنگی​
اسم مکان - اسم معنیترکیب ترکی و دری/ur.doo.gaah/اردوگاه
؟؟؟

​د یوه هېواد ځمکني او هوايي نظامي دفاعي ځواکونه

  

​اردو و قوای هوایی جدید افغان با شکل و محتوای امروزین، پس از یازده سپتامبر و مداخله غرب در افغانستان به وجود آمد. نیروهای مذکور در همکاری با حکومت افغانستان و حمایت مالی و تخنیکی کشور های بین المللی ایجاد شد. چنین چیزی از پیامد های ناگزیر حضور غرب در افغانستان بوده و به همین خاطر موضوع پایداری و بیرون شدن از قید کمک های خارجی به عنوان یک سوال مهم مطرح است.  

اسم مرکبترکیب دری و عربی/ur.doo.ye.qoo.wa.ye.ha.waa.yee/اردوی قوای هوایی
فارسی ایران به دری افغانستان
ملاحظاتاصطلاح دریعنوان
 نفرخدمت نظامیاردنانس
 مرغاوی (مرغ آبی)اردک
 ﻣﺮﻏﺎﺑﻰاردک
 ماهی خال داراردک ماهی

​معنی آن بهترین حقیقت میباشد

دومین ماه نظام شمسی - اکنون هنوز هم در ایران رایج بوده و 31 روز داردت آریانای باستان رایج بوداردی بهشت
 ماه ثوراردیبهشت
مختصات افغانستان
نوع محتواشرحردیفلسانضرب المثل ها، مقولات، کنایات و گفته ها
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​در قدیم ها به لوای احتیاطی گارد شاهی میگفتند

اصطلاح عامیانهدریاردل
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​آله ای است که بوت دوزان و ترمیم کاران بوت از آن استفاده میکنند

اصطلاح عامیانهدریاردم کش
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​بازار همركابي پادشاه در اوقات سفر
عبدالله افغانی نویس

اصطلاح عامیانهدریاردو بازار
جغرافیه
شرحمعرفی مختصرکتگوریاسم یا کلمه

​دره انار دره اضافه از سه کیلومتر طول و یک کیلومتر عرض دارد دارای مناظر زیبای طبیعی می باشد،  آبشار خروشان آن خیلی فرحت بخش است علت تسمیه آن به انار دره از باعث و فرت میوه انار است دیگر از حاصلات مهم زراعتی موضع مذکور روین است که برای رنگ دادن گلیم و قالین بکار میرود آب دریای انار دره از کوه و دشت های شمال شرق و شمال غربی انار دره جمع شده از وسط انار دره می گذرد سلسله کوه انار دره اگر چه در چند موضع از همدیگر مجزی می شود لیکن سلسلۀ آن خیلی دراز است و تا قریب حکومتی اعلی فراه امتداد دارد در انار دره یک باب مکتب ابتدائی نیز موجود است.(قاموس جغرافیای افغانستان)

​حکومتی است درجه دوم به فاصله ۶۸ کیلومتر در شمال غرب مرکز فراه مربوط حکومت اعلی (فراه که بین خطوط ۶۱ درجه - ۲۸ دقیقه - ۱۲ ثانیه و ۶۱ درجه – ۵۰ دقیقه - ۲۷ ثانیه طول البلد مشرقی و خط ۳۲ درجه - ۳۹ دقیقه - ۴۹ ثانیه و ۳۲ درجه - ۵۶ دقیقه – ۳۷ ثانية عرض البلد شمالی موقعیت داشته دارای در علاقه داری خاک سفید و قلعه کاه می باشد. حکومتی انار دره چنانچه از نام آن مستفاده می شود در بین دره کوهی واقع گردیده از طرف شمال به حکومت شین دند هرات و از طرف غرب به خاک ایران و علاقه داری قلعه کاه و از طرف شرق به علاقه داری خاک سفید و حکومت شیندند و از طرف جنوب به دشت بابوس محاط و محدود است اهالی انار دره اکثراً به کار تجارت مشغولیت دارند برخی به زراعت و بافندگی کفش دوزی، خیاطی،  دباغی،  آهنگری هم مصروف اند.(قاموس جغرافیای افغانستان)

درهدرهٔ انا (اناردره)
 

​دره ایست به فاصله ۲۹ کیلومتر در شمال غرب کشک در علاقه حکومت درجه ۲ کشک مربوط حکومت کلان بادغیسات ولایت هرات که بین ۶۲ درجه  ۱۵ دقیقه  ۳۶ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴ درجه  ۵۷ دقیقه عرض البلد شمالی واقع است. (قاموس جغرافیای افغانستان)

درهدرهٔ چهاردره
 

​دشتی است که بشمال مرکز هرات در علاقه انجیل مربوط ولایت هرات کائن و بین خطوط ۶۲ درجه - ۳۸ ثانیه و ۶۲ درجه - ۹ دقیقه - ۵۴ ثانیه طول البلد مشرقی و خط ۳۴ درجه - ۳۰ دقیقه - ۴۸ ثانیه و ۳۴ درجه - ۳۳ دقیقه - ۳۸ ثانیه عرض البلد شمالی واقع شده است. (قاموس جغرافیای افغانستان)

دشتدشت اردیوان
 

 در علاقه دارى چهاردهى ٣٢ قريه جات ذيل شامل ميباشد :
قلعه وزير، ده مبارک، افشار نانکجى، قلعه مرغگيران، قريه علاء والدين، قلعه شاده، گلخانه  افشار دارالمان، ده مرادخان، قلعه مسلم، سراسياب، قلعه بختيار، چهلستون، قلعه فتوح، قلعه قاضى، ريشخور سفلى، چهار قلعه، چهار قلبه، آقا على شمس، ده دانا، واصل آباد، قلعه  غيبى، جنگلک، فاضل بيگ، ده قنلدر، انچى باغبانان، قلعه کاشف، قلعه موسى، ده بورى، قلعه واحد، قلعه نظر و قلعه معروف ./حامد فارانی

علاقه داریعلاقه دارى چهاردهى
 

​قریه ایست به فاصله ۲،۵ كيلومتر بشمال مرکز سرپل مربوط حکومت کلان شبرغان متعلق ولایت مزارشریف كائن و به خط طول البلد مشرقی ۶۵ درجه - ۵۶ دقیقه - ۴۳ ثانیه و عرض البلد شمالی ۳۶ درجه - ۱۴ دقیقه - ۵۹ ثانيه وقوع دارد.(قاموس جغرافیای افغانستان)

قریهقریهٔ اپارده
 

​قریه ایست به فاصله ۱۰ کیلومتر در غرب قلعه کشک در علاقه حکومت درجه ۲ کشک مربوط حکومت کلان بادغیسات ولایت هرات که بین ۶۲ درجه  ۲۳ دقیقه  ۱۲ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴ درجه  ۵۲ دقیقه  ۲۲ ثانيه عرض البلد شمالی واقع است. (قاموس جغرافیای افغانستان)

قریهقریهٔ چهاردباگ
 

​قریه ایست به فاصله ۸، ۵ کیلومتر در جنوب شرقی سمنگان مربوط ولایت مزار شریف که بین ۶۸ درجه  دقیقه طول البلد شرقی و ۳۶ درجه  ۱۱ دقیقه  ۵۹ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است. (قاموس جغرافیای افغانستان)

قریهقریهٔ چهاردرتپه
 

​قریه ایست به فاصله ۲۵.۵کیلومتر در جنوب مرکز تالقان مربوط ولایت قطغن که بین ۶۹ درجه  ۲۱ دقیقه  ۵۴ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶ درجه  ۳۴ دقیقه  ۵۳ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است. (قاموس جغرافیای افغانستان)

قریهقریهٔ چهاردره
 

​قریه ایست به فاصله ۱۰ کیلومتر در غرب کندز مربوط ولایت قطغن که بین ۶۸ درجه  ۴۴ دقیقه ۳۱  ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶ درجه  ۴۴ دقیقه  ١ ثانيه عرض البلد شمالی واقع است. (قاموس جغرافیای افغانستان)

قریهقریهٔ چهاردریا
 

​موضعیست به فاصله ۵،  ۳۶ کیلومتر به طرف جنوب غرب دوشی به ارتفاع ۲۰۳۰ متر مربوط ولایت قطغن. (قاموس جغرافیای افغانستان)

موضعموضع چهاردر