Select/Deselect all list
Click on the keyboard if you do not have the correct keyboard layout.
مجمع اللغات
انگلیسیپښتومعنینوعیت کلمهریشۀ لغتتلفظاسم یا کلمه
Father

​پلار بابا، والد

کلمۀ عربی به معنی پدر - درقدیم به حیث اسم کنیه استعمال میشد، مثلاً ابوعلی که اسم کنیۀ دیگری برای (ابن سینا) بود- این کلمه در اختصار به دو شکل دیگر نیز استعمال میشد-/ بو/، / با /، مثلاً- بوعلی - بایزید. / هاشمیان

اسم فاعلعربی/a.boo/ابو
A. Doors B- about, in relation to, - Chapter, section of a book
د /باب/ جمع بڼه:
الف ــ دروارې، درشلونه
ب ــ په هکله، په باره کې
​کلمۀ عربی، جمع باب، به معنی دروازه ها، مَداخل، در ها
ــ باب ــ در زبان دری چندین معنی دارد که یکی آن /دروازه/ است دیگر آن درباره، در قسمت
​بجود و رای بکرده ست خلق را بی غم
به عدل و داد گشاده ست بر جهان ابواب/ مسعود سعد
به اهتمام مسعود فارانی
اسم جمععربی/a.bu.aab/ابواب
Supervision of finances / wealth & properties

​د جایدادونو او ودانیو څارنه، د شتمنیو څارنه

​ترکیب عربی به معنی نظارت جایداد ها و ساختمانها - نظارت أ​مور مالی

اسم مرکب - صفتترکیب عربی و عربی/ab.waa.be.jam.'ee/ابواب جمعی
؟؟؟

​د /بَول/ جمع بڼه: میتیازې

​اَبوال- جمعِ بَول (ادرار،  شاش)، به کلمهٔ «بول» مراجعه شود

اسم جمععربی/ab.waal/ابوال
Father of Mankind

​د بني آدم پلار

​ترکیب عربی به معنی کتابی پدر بشر - پدر آدمیزاد - کنیۀ حضرت آدم. / هاشمیان

اسم مرکبترکیب عربی و عربی/a.bul.ba.shar/ابوالبشر
???

​هرعجیب شی، پاړوگر، عجیب

​هر چیز عجیب‌ و غریب، شعبده باز، پر شگفتی، عجیب

صفت مرکبترکیب عربی و عربی/a.bo-ul-'a.jab/ابوالعجب
Sphinx

​د ډار پلار، د وېرې پلار

​ترکیب عربی به معنی کتابی پدر ترس - پدر هول که در زبانهای لاتین آنرا /اسفینکس/ گویند. ابوالهول (به عربی: أبو الهول) یک مجسمه بزرگ و معروف در مصر باستان است که در نزدیکی هرم‌های جیزه قرار دارد. این مجسمه به شکل یک موجود افسانه‌ای با بدن شیر و سر انسانی طراحی شده است. ابوالهول به عنوان نماد قدرت و حفاظت در فرهنگ مصری شناخته می‌شود.
ابوالهول به عنوان یک نماد از فرهنگ و تاریخ مصر باستان به شهرت جهانی رسیده است و به‌طور مکرر در ادبیات، هنر و سینما به تصویر کشیده شده است.

اسم مرکبترکیب عربی و عربی/a.bul.howl/ابوالهول
A- Abu Bakr (the companions of Muhammad and the first Caliph of Islam) B- Thoughts

​الف ــ د مسلمانانو د لومړنې خلیفه نوم ابوبکر صدیق
ب ــ موضوع، فکر، اندیښنه

​ترکیب عربی به معنی کتابی (پدر بکر) - کلمۀ /بکر/ در عربی چند معنی دارد - فکر، اندیشه، موضوع - اسم اولین خلیفۀ مسلمین در مکه که یار و خسر پیغمبر اسلام بود، متولد 573 متوفی 634 میلادی. / هاشمیان

اسم خاص - اسم معنیترکیب عربی و عربی/a.boo.bakr/ابوبکر
Fatherhood, a male person who begets children

​پلار، پلار کیدل

​کلمۀ عربی به معنی پدر بودن، پدر شدن

مصدر لازمعربی/u.bo.wat/ابوت
parental, paternal, fatherly, spearing

​د پلار په څیر، هغه څه چې په پلار پورې اړوند وي

​اَبَوی- ترکیب عربی و دری به معنی پدرانه - مربوط به پدر - به حیث تخلص نیز استعمال میشود- ریشۀ این کلمه / اَب/ است به معنی پدر. / هاشمیان

صفتترکیب دری و عربی/a.ba.wee/ابوی
مختصات افغانستان
نوع محتواشرحردیفلسانضرب المثل ها، مقولات، کنایات و گفته ها
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​ترانۀ محلی است که دختران هنگام بازی می خوانند. طوری که دو دختر دست های شان را به شکل چلیپا محکم گرفته، یک پا را در زمین می چسپانند و بلند نمی کنند و با پای دیگر حرکت کرده چرخ می زنند  در حالی که دست های همدیگر را محکم به دست هم دارند و این ترا نه را میخوانند. به شرح مطلب مراجعه شود:

​ابوبه جان ابوبه
دست گلم شرابه
شراب ما خوردنی
پیش حاکم بردنی

حاکم حاکم زن کده
دوله (دهله) به گردن کده
نصف نانه کم کده
جایمه ده کوشکن کده

کاشکه مه ماه جان میبودم
دختر میرجان میبودم
به پای قالین میشیشتم
به دان کلکین می شیشتم
بوتای پیرزال کونه (کهنه) شد
بابای دختر دیوانه شد

دختر به کنج خانه
بیت و غزل میخوانه

از عبدالله افغانی نویس

​ترانهدریابوبه جانه ابوبه
محققین و مؤلفین   ابوریحان بیرونی
جغرافیه
معرفی مختصرکتگوریاسم یا کلمه

​دند آبیست به فاصله ۶۴،۵ کیلومتر بجنوب غرب غفور کلی که در علاقه سپین بولدک مربوط ولایت قندهار واقع و بین خط طول البلد ۶۶ درجه - ۱ دقیقه - ۱۸ ثانیه مشرقی و عرض البلد ۳۰ درجه - ۳۱ دقیقه - ۳ ثانیه شمالی وقوع دارد.(قاموس جغرافیای افغانستان)

جهیلجهیل ابوچاه

​قریه ایست که به فاصله ،۵، ۲۱ کیلومتر بشمال شرق قلعه سرکاری معروف متصل سرک در علاقه ارغستان مربوط ولایت قندهار واقع و موقعیت جغرافی آن بین خط طول البلد ۶۷ درجه - ۱۵ دقیقه - ۱۲ ثانیه مشرقی و عرض البلد ۳۱ درجه - ۳۸ دقیقه - ۱۲ ثانیه شمالی میباشد. خط تیلفون نیز به این قریه امتداد یافته است.(قاموس جغرافیای افغانستان)

قریهقریهٔ ابوخان ثانی

​قریه ایست که بفاصلۀ ۳ کیلومتر به سمت غرب قلعه سرکاری معروف متصل دریای ارغستان در علاقه ارغستان مربوط) ولایت قندهار وقوعداشته به خط طول البلد ۶۷ درجه – ۱ دقیقه - ۱۶ ثانیه مشرقی و عرض البلد ۳۱ درجه - ۳۳ دقیقه - ۴۸ ثانیه شمالی واقع شده است.(قاموس جغرافیای افغانستان)

قریهقریهٔ ابوخان

​ قریه ایست که به فاصله ۱۴ کیلومتر بشمال غرب قرية (شو) در نورستان مربوط ولایت مشرقی کائن و بين خط طول البلد ۷۰ درجه - ۱۴ دقیقه - ۱۳ ثانیه مشرقی و خط عرض البلد ۳۵ درجه - ۳۵ دقیقه - ۴۴ ثانیه شمالی واقعست.(قاموس جغرافیای افغانستان)

قریهقریهٔ ابورک روم

​قریه ایست که به فاصله ۱۳ کیلومتر به طرف جنوب غرب قلعه حمید خان در علاقه شورابک مربوط ولایت قندهار کائن و بین خط ۶۶ درجه - ۱ دقیقه - ۲۴ ثانیه طول البلد مشرقی و خط ۳۰ درجه - ۸ دقیقه - ۲ ثانية عرض البلد شمالی وقوع دارد.(قاموس جغرافیای افغانستان)

قریهقریهٔ ابوزئی

​قریه ایست بفاصلۀ ۳۵ کیلومتر بجنوب شرق علاقه داری درجه اول الیشنگ مربوط ولایت (مشرقی که نزدیک سرک بوده و دارای خط تیلفون میباشد و از حیث موقعیت دقیقه - ۴۲ ثانیه شمالی واقعست جغرافی به خط طول البلد ۷۰ درجه - ۱۰ دقیقه - ۶ ثانیه مشرعی و عرض البلد ۳۴ درجه - ۴۰ دقیقه ۴۲ ثانیهٔ شمالی واقعست.(قاموس جغرافیای افغانستان)

قریهقریهٔ ابوسخیل

​قریه ایست به فاصله ۴۴ کیلومتر در شمال شرق قلعه نو مربوط حکومت کلان بادغیسات ولایت هرات که بین ۶۲ درجه  ۵۵ دقیقه  ۴۹ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵ درجه  ۱۹ دقیقه  ۴۸ ثانية عرض البلد شمالی واقعست.(قاموس جغرافیای افغانستان)

قریهقریهٔ بابوئی زیارت

​ قریه ایست به فاصله ۱۱ کیلومتر در جنوب غرب قریه جانی خیل حکومت درجه اول کتواز مربوط حکومت اعلی (غزنی) که بین ۶۸ درجه ۲۰ دقیقه ۴۰ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲ درجه  ۴۳ دقیقه  ۵۶ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.(قاموس جغرافیای افغانستان)

قریهقریهٔ بابوخیل

​قریه ایست در قریب ستر کلی مربوط حکومت درجه ۳ چمکنی (ولایت جنوبی).(قاموس جغرافیای افغانستان)

قریهقریهٔ بابوخیل

​قریه ایست به فاصله ۲۳ کیلومتر در شرق شیخ آباد در علاقه وردک مربوط حکومت کلان لوگر ولایت کابل که بین ۶۸ درجه  ۵۸ دقیقه  ۴۸ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴ درجه  ۴ دقیقه  ۴۳ ثانیه عرض البلد شمالی واقعست.(قاموس جغرافیای افغانستان)

قریهقریهٔ بابوس
قاموس بایوگرافیکی افغانستان
نوع محتوابیوگرافی مختصراسم
قاموس بایوگرافیکی افغانستان

​د نثار احمد زوی، په ۱۹۳۰ز کال کې زېـږېـدلی دئ، په قوم یوسف زی دئ. د اماني له لیسې څخه فارغ سوی دئ. د کابل له پوهنتون څخه ﺌـې په حقوقو او سیاسي علومو کې د فراغت سند او د «فري برگ» له پوهنتون څخه ﺌـې دکتورا تر لاسه کړې ده.  د کابل پوهنتون د حقوقو استاد او په ۱۹۶۴ز کال کې د اساسي قانون د مشورتي کمیسیون غړی. په ۱۹۶۴ز کال کې د تالقان والي. په ۱۹۶۶ز کال کې د لوگر والي.

په ۱۹۶۷ز کال کې د پروان والي. په ۱۹۷۱ز کال کې د لغمان والي. له ۱۹۷۳ – ۱۹۷۵ز کال پورې د جوزجان والي.  او د ۱۹۸۰ز کال د جنورۍ د میاشتې په لسمې نـېـټې د بلخ والي. د تره کي او امین د واکمنۍ پر مهال د پل چرخي په زندان کې زنداني. د سیمه ییزو حکومتي سازمانونو د لارښونو لپاره د مرکزي اداري» عمومي رﺌـیس. تر ۱۹۸۳ز کال پورې د «حکومتي پلان جوړونې د کمیټې» رﺌـیس. په ۱۹۸۳ز کال کې د وزیرانو د شوری مرستیال رﺌـیس. په ۱۹۸۴ز کال کې له خپل مقام څخه معزول کړل سو. وادﮤ ﺌـې کړی دئ، مـېـرمن ﺌـې د ملالۍ د لیسې ښوونکې ده.

لیکوال: لودویگ آدمک
ژباړونکي: رحمت آریا

خلیل ابوي
قاموس بایوگرافیکی افغانستان

​جنرال مـحـمد زکریا ابوي د امیر احمد زوی، په ۱۹۱۸ز کال کې په کابل کې زېـږېـدلی دئ، په قوم یوسف زی دئ. په ۱۹۳۸ز کال کې د نجات له لیسې فارغ او په ۱۹۴۱ز کال کې له حربي پوهنتون څخه فارغ سوی دئ.

له ۱۹۴۱ تر ۱۹۷۸ز کال پورې د وسلوال ځواک افسر. په ۱۹۷۳ز کال کې د وسله وال ځواک په جنرالۍ منصوب سو. په ۱۹۷۸ز کال کې د دفاعي اداري رﺌـیس. له ۱۹۷۸ تر ۱۹۸۰ز کال پورې د کابل په پل چرخي زندان کې زنداني. په ۱۹۸۳ز کال ؟ کې له هـېـواده دباندې وتـښـتـېـد.

لیکوال: لودویگ آدمک
ژباړونکي: رحمت آریا

زکریا ابوي
قاموس بایوگرافیکی افغانستان

​د محـمد ابراهیم زوی، په ۱۹۲۴ز کال کې په کابل کې زېـږېـدلی دئ. په قوم یوسف زی دئ. په ۱۹۴۶ز کال کې د اماني له لیسې څخه فارغ سوی دئ. په ۱۹۵۱ز کال کې ﺌـې د کابل له پوهنتون څخه د اقتصاد لیسانس تر لاسه کړی دئ. په ۱۹۶۰ز کال کې جرمني ته تللی او په ۱۹۶۳ز کال کې د «ارلانگن» [ ] له پوهنتون څخه فارغ سوی دئ. په ۱۹۴۷ز کال کې ﺌـې له برتانیې څخه او ۱۹۶۷ز کال کې ﺌـې له امریکا څخه لیدنه کړې ده. د کرنې په وزارت کې د کوپراتیفونو د مدیر په توگه مقرر سوی دئ. د کرنې د پرمختیا د بانک یو رسمي مأمور وو. په ۱۹۶۶ز کال کې د قره قل د سوداگرۍ د پرمختگ مرستیال اجراﺌـیوي رﺌـیس وو. له مـېـرمن شفیقې سره ﺌـې وادﮤ کړی دئ.
لیکوال: لودویگ آدمک
ژباړونکي: رحمت آریا

غفور ابـوي
قاموس بایوگرافیکی افغانستان

​محـمد یحیی ابوي د امیر احمد زوی، د ۱۹۲۹زکال د آگست د میاشتې په ۲۹ نـېـټې زېـږېـدلی دئ. په قوم یوسف زی دئ. په ۱۹۴۷ز کال کې د نجات له لیسې او په ۱۹۵۱ز کال کې د کابل له پوهنتونه د حقوقو له پوهنځي څخه فارغ سوی دئ.  له ۱۹۵۱ – ۱۹۵۳ز کال پورې په ویانا کې.

 په ۱۹۶۴ز کال کې ﺌـې د لویدیځ جرمني د «میونستر» [ ] په پوهنتون کې «په سیاسي علومو» کې خپله دکتورا تر لاسه کړه.  له ۱۹۵۱ تر ۱۹۷۸ز کال پورې د اطلاعاتو او کلتور، کرنې او د سوداگریزو چارو په وزارتونو کې دولتي مأمور. له ۱۹۶۴ تر ۱۹۷۸ز کال پورې د کابل پوهنتون استاد. له مـېـرمن حفیظې صدیق طرزي سره ﺌـې وادﮤ کړی دئ. په ۱۹۸۱ز کال کې له افغانستانه ووت او جرمني ته لاړ.

لیکوال: لودویگ آدمک
ژباړونکي: رحمت آریا

یحیی ابوي