Select/Deselect all list
Click on the keyboard if you do not have the correct keyboard layout.
مجمع اللغات
انگلیسیپښتومعنینوعیت کلمهریشۀ لغتتلفظاسم یا کلمه
Cloudy

​الف: وریځ اسمان، /ابره/ یا زرورق نازک کاغذ دی چې په ځینو  برقي آلاتو کې د حایل په ډول کارول کیږي
ب: تت، نا روڼ، مبهم، هغه شی چې واضح نه لیدل کیږي

​الف - ابر آلود - کاغذ زرورق - /ابره/ نیز تلفظ میشود- یک ورق بسیار نازک سفید یا فولادی که در صنعت و رادیو و سائر آلات برقی به حیث حایل برق مورد استفاده قرار می گیرد. / هاشمیان
ب - خیره و غیر شفاف، مبهم، آنچه که واضح نباشد و واضح به نظر نخورد

صفتدری/ab.ree/ابری
؟؟؟ 

​اِبریز- زر خالص و ناب، زر خالص و بی عیب

اسم - صفتمعرب، مٲخوذ از یونانی/eb.rayz/ابریز
Silk

​وریښم، هغه نازک سپڼسي چې د وریښمو چنجي یې تولیدوي

حریر - قز - تار ها و الیافی که از کرم پیله تولید میشود و از آن پارچه و لباس نفیس میسازند - کرم قز یا کرم ابریشم همان کرمی است که در درخت توت نشو و نما میکند و ابریشم تولید می نماید. / هاشمیان.
بریشم، پرند، پرنیان، پیله، حریر، تاره، زه، ساز، بریشمنواز، دستانساز، نوازنده، درختابریشم، شبخسب

اسم ذاتدری/ab.re.shoom/ابریشم
Silkman 

کسیکه کار پروسس تهیهٔ ابریشم را از غوزه تا تار تنیدن اجرا میکند، کسیکه ابریشم بافی میکند، جولای ابریشم، همچنان در پارچه هاییکه با ابریشم گلدوزی شده باشد نیز ابریشم کار گویند

اسم مرکب - صفتترکیب دری و دری/ab.re.shum.kaar/ابریشم کار
Silky

​وریښمین، هغه جامې یا ټوکر چې له وریښمو جوړ شوی وي

​ ( ابریشمین)​ صورت درست و ادبی  تحریر آن است. یعنی پارچه یا لباسی که از ابرشم ساخته شده باشد - حریری 

اسم مصدر - صفتدری/ab.re.shu.mee/ابریشمی
Pitcher, tankard, ewer, finger bowl

​کوزوړۍ، کوزه، داسې لوښی چې د ځان مینځلو په وخت کې د هغه په وسیله پر ځان باندې اوبه اچول کېږي

​کلمۀ عربی به معنی آفتابه - آب دستان - آبریز - در زبان عامیانه /افتاوه/. / هاشمیان. ظرف نوله دار و دسته داری که در آن آب انداخته دست خود را با آن می شویند. بدنی هم گفته شده است

اسم ظرفعربی/ab.reeq/ابریق
مختصات افغانستان
نوع محتواشرحردیفلسانضرب المثل ها، مقولات، کنایات و گفته ها
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​کاغذ پوش کتاب یا کتابچه را گویند از عبدالله افغانی نویس

اصطلاح عامیانهدریابری/اوری
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​کنایه از آدم ضعیف و ناتوان و نازدانه است از عبدالله افغانی نویس

کنایهدریابریشم نفس
جغرافیه
معرفی مختصرکتگوریاسم یا کلمه

​این فابریکه در سال ۱۳۲۷ شمسی بر روی نهر اجمیر که به طرف جنوب شهر بغلان صنعتی وقوع دارد بنا یافته است و سامان و لوازم آن بعضاً از جرمنی و بعضاً از چکوسلواکیا خریداری و ذریعه متخصصین داخلی نصب گردیده است.  این فابریکه (۶۰) کیلو وات برق تولید نموده فابریکه قند بغلان را به کار انداخته است علاوتاً بعضی آسیاب ها و پایکوب های آنجا را نیز به کار انداخته و بعضی خانه ها و جاده ها را تنویر می نماید.(قاموس جغرافیای افغانستان)

 

فابریکهفابریکهٔ برق بغلان

​در پغمان یک دستگاه برقی آبی دائر است که در سال ۱۳۰۳ شمسی بر روی دریای پغمان تأسیس و ماشین آن به طاقت (۸۰) كيلو وات برق تولید می نماید و عمارات و سرکها باغ عمومی و جاده ها را تنویر میدهد.(قاموس جغرافیای افغانستان)

فابریکهفابریکهٔ برق پغمان

​ پل خمری چون مرکز فابریکه نساجی می باشد لذا یک فابریکه برق در آنجا تأسیس شد و تمام لوازم آن از کمپنی زیمنس جرمنی خریداری و وارد گردید. در سال ۱۳۲۰ کار ساختمان و نصب فابریکه انجام یافته شروع به کار، نمود، ماشین تولید آن سه پایه است و بصورت مجموعی (۴۸۰۰) کیلو وات برق تولید میکند این فابریکه علاوه بر اینکه ماسین های فابریکه نساجی را به کار میاندازد جاده ها و خانههای پل خمری و مناطق نزدیک آنرا نیز تنویر می نماید.(قاموس جغرافیای افغانستان)

فابریکهفابریکهٔ برق پلخمری

​چون احتیاج به برق روز افزون بود لذا در سال ۱۳۱۲ شمسی ذریعه یک هیئت فنی از کمپنی زیمنس جرمنی درین موضوع شروع به تحقیق شد و در سال ۱۳۱۵ پرو گرامی ترتیب و کار تعمیر آن در سال ۱۳۱۶ در چک وردک آغاز شد که در ۱۳۱۹ به اکمال رسید. درین فابریکه سه ماشین تولید برق که آنرا (جنریتر) می گویند نصب گردیده که بصورت مجموعی باید مقدار تولید برق آنها ( ۴۲۰۰) کیلو وات باشد اما به طور عموم (۳۲۰۰) کیلو وات برق از آن گرفته می شود. (قاموس جغرافیای افغانستان)

فابریکهفابریکهٔ برق چک وردک

​علاوه از فابریکه های فوق یک فابریکه برق دیگری که نسبت به همه عمده و مهم می باشد جدیداً در حصه سروبی بر روی دریای کابل تحت تعمیر گرفته شده. کار ساختمان آن از ابتدای سال ۱۳۲۵ آغاز شده و بعضی ماشین ها و توربین های آن نیز وارد گردیده است شاید به زودی کار آن انجام یابد و سائر لوازم آن تکمیل گردیده و به کار انداخته شود. طاقت انتهائی این فابریکه (۲۴۰۰۰ کیلوات پیش بینی گردیده است .(قاموس جغرافیای افغانستان)

فابریکهفابریکهٔ برق سروبی

​اولین فابریکه پشمینه بافی در افغانستان در سال ۱۳۳۳ هجری قمری یعنی چهل سال قبل در جوار ماشین خانه تأسیس و به کار افتاد این فابریکه از طرف دولت اداره می شد محصولات آن نیز برای البسه و پوشاکه باب زمستانی و تابستانی عسکری به کار برده می شد دستگاهای مخصوصی در آن برای سورت یا تنظیم کردن، پشم، پنبه، شستشوی پشم، و ماشین های خشکاندن (خشک کردن)، ندافی، نختاپی، مالش رنگ و اتو و غیره موجود بود پارچه های این فابریکه در همان وقت خیلی نفیس بود و در اواخر محصولات آن رو به افزایش گذاشته و علاوه بر اینکه مایحتاج عسکری را تکافو می نمود برای طلاب مکاتب، دار المعلمين ها، مكتب حبيبيه، مكتب تلگراف و غیره نیز البسه تهیه می نمود مقدار اضافی آن به اهالی فروخته می شد و اخیراً این فابریکه نیز به شرکت (سهامی اقتصاد) به فروش رسیده یک قسمت از فابریکه نساجی ولایت هرات نیز بان ضمیمه گردیده و فعلاً دائر است. (قاموس جغرافیای افغانستان)

فابریکهفابریکهٔ پشمینه بافی

​این فابریکه در سنه ۱۳۲۲ شمسی در مرکز شهر قندهار تأسیس شده و دارای (۸۹) دستگاه بافندگی پشمی می باشد و ماشین های پشم تکانی، پشم شوئی،  رنگ، ریزی، ماشین فشار، ماشین خشک کن، ماشین خاک تکانی، ندافی نخ ریشی، نخ تابی، مالش شست پارچه، تنظیف، مترکردن، ماشین بخار دادن، ماشین برس، قطع و غیره به کار بوده و به صورت اتوماتیک کار می کند پارچه های نفیس این فابریکه مورد استفاده عمومی قرار می گیرد. (قاموس جغرافیای افغانستان)

فابریکهفابریکهٔ پشمینه بافی قندهار

​فابریکه در سال ۱۳۱۸ يك فابريکه پنبه کشی با تمام سامان و ادوات لازمه آن از طرف شرکت شمالی تأسیس و پنبه های که قرار تقسیم از بلخ و مربوطات آن تحویل داده می شد خریداری و صادر می گردید این فابریکه مدتی معطل گردیده حتی محل آن نیز رو به خرابی گذاشته است اما فابریکه دیگری که در سال های ما بعد تأسیس و از طرف ریاست شرکت پنبه اداره می شود داخل فعالیت می باشد.. (قاموس جغرافیای افغانستان)

فابریکهفابریکهٔ پنبه کشی

​ راجع به تأسیس این فابریکه در سال ۱۳۱۴ شمسی تصمیم گرفته شد هیئتی برای تحقیق بدانصوب اعزام گردید و بالنتیجۀ نزدیک زیارت باباولی علیه الرحمه بر روی نهری که از دریای ارغنداب جدا می شود بندی ساخته شد و یک پایه ماشین تولید (۳۳۰) كيلو اته نصب و به کار انداخته شد بوسیله این برق که از مسافه تقریباً ۴ کیلومتر بشهر وصل است شهر قندهار تنویر شد تا اکنون ماشین مذکور کار میکند و تنویر شهر بذریعه آن صورت میگیرد. (قاموس جغرافیای افغانستان)

فابریکهفابریکهٔ تولید برق قندهار

​در سنه ۱۳۱۴ یکی از تجار هرات بنام دوست محمد ایماق یک دستگاه مولد برق آبی وارد کرد که تقریباً (۹۰ کیلو وات برق تولید میکند این ماشین بر روی نهر جلو) (ارچه) که به سمت غربی شهر هرات وقوع دارد نصب شده و مسافه آن از مرکز شهر هرات تقریباً ۶ کیلومتر می باشد. سامان و لوازم فابریکه مذکور از کمپنی (زیمنس جرمنی) خریداری و ذریعه متخصصین ان نصب گردید و تا امروز از آن کار گرفته می شود.(قاموس جغرافیای افغانستان)

فابریکهفابریکهٔ جلوارچه هرات