Select/Deselect all list
Click on the keyboard if you do not have the correct keyboard layout.
مجمع اللغات
انگلیسیپښتوشرحمعنینوعیت کلمهریشۀ لغتتلفظاسم یا کلمه
Connection, liason, contact, touch, relationship, link

​اړیکي، تگ راتگ لرل، خپلوي، د ملگرتیا اړیکي

تماس برقرار کردن با کسی از طریق وسیله‌ای مخصوص​

رابطه داشتن؛ رفت‌وآمد داشتن، بستگی، پیوستگی، پیوند، تماس، دلبستگی، رابطه، ربط، سروکار، علایق، مراوده، مناسبت​

مصدر - اسم مصدرعربی/er.te.baat/ارتباط
Mass media, mass communication (TV, press, radio, electonic media, information media)

​د اړیکو وسیلې، لکنۍ، غږیزې، تصویري او انترنتي رسنۍ

 

​ترکیب عربی به معنی وسیلۀ تماس جمعی - رسانه های کتبی، صوتی و تصویری، تماس مخابراتی یا تیلفونی و تلگرامی با مردم به داخل یک کشور و برون از آن - -همه وسایل پخش اخبار، معلومات و اطلاعات تلویزوینی، انترنتی و غیره

اسم معنی - اسم مرکبترکیب عربی و عربی/er.te.baa.te.ja.me'.ee/ارتباط جمعی
Community relations

​له عامو خلکو سره د اړیکو وسایل

 

ترکیب عربی به معنی همه وسائلی که به دسترس دولت برای تماس و مخابره با مردم قرار دارد / هاشمیان​

اسم مرکبترکیب عربی و عربی/er.te.baa.te.aa.ma/ارتباط عامه
Communications  

​جمع ارتباط، پیوند ها، مجموعة عمل ها و وسیله هائی که ارتباط را برقرار می کنند

اسم جمع - اسم معنیعربی/er.te.baa.taat/ارتباطات
Associate, link, ( associate or relate (something) in some respect)

​هغه څوک یا څه چې اړیکي نښلوي

 

منسوب به ارتباط، آن چه که بستگی به ارتباط داشته باشد - ترکیب عربی و دری به معنی همه وسایل تماس دهنده - مخابره وی - بهم پیوسته - همه وسایل ارتباطی - راه های ارتباطی - طریقه های ارتباطی​

صفت نسبتیترکیب دری و عربی/er.te.baa.tee/ارتباطی
stretch, restitution

​پخواني نظام یا افکارو ته ورگرځېدل، زاړه پالي، له نوي سره مخالفت، په سیاست کې له تجدد او نويوالي سره ضدیت یا مخالفت 

 

​اِرتِجاع- کلمۀ عربی به معنی برگشت به شکل یا نظام قدیمی - تحجر، کهنه گرایی، محافظه کاری، نوستیزی، انفعال نشان دادن- درسیاست به معنی ضدیت ومخالفت با تجدد و تمایل به اوضاع کهنه و قدیمی

اسم مصدرعربی/er.te.jaa'/ارتجاع
Backward, reactionary, recessive, resilient

​په /ارتجاع/ پورې اړوند: هغه سیاست چې د استثمارونکې قشر په گټه د ټولنې له پرمختگ سره مخالفت کوي او د نویو افکارو منخه نیسي، دوه مخي، منافقت

 

​ترکیب عربی و دری. منسوب به ارتجاع -  به معنی شخص مرتجع - شخص سست عنصر - شخص سست اراده. کهنه گرا، متحجر، محافظه کار، نوستیز، واپسگرا،  آن که به بازگشت به اصول پیشین معتقد است ، آن که با جهش و پیشرفت مخالف باشد

صفت نسبتیترکیب دری و عربی/er.te.jaa.yee/ارتجاعی
Resiliency, resilience, lexibility, pliability,

​بدلېدل، ژرباورکول

 

​اِتِجاعیَت- ترکیب عربی به معنی انحنا پذیری - تغییر پذیری - زود باوری - رام شدنی

مصدر جعلی - اسم مصدرعربی/er.te.jaa.y'at/ارتجاعیت
Spontaneous

​سمدلاسه څه ویل، پرته له فکرکولو نه یو څه ویل، حاضر جوابي  

 

​کلمۀ عربی به معنی بی اندیشه و فی البدیهه چیزی گفتن - حاضر جوابی - بدیهه گویی - آناً و بدون آمادگی چیزی گفتن

اسم مصدرعربی/er.te.jaal/ارتجال
Impromptu, unrehearsed, unprepared, unscripted, extempore, snap

​ناڅاپه، دفعتاً

 

​ترکیب عربی به معنی آناً، مرتجلاً، بدیهةً، اقتبالاً، دفعتاً، به ارتجال، به بدیهه، بی درنگ، بی تفکر، بی تأخیر، بی اندیشه و فی البدیهه سخن راندن - حاضر جوابانه

قیدترکیب عربی و عربی/er.te.jaa.lan/ارتجالاً
فارسی ایران به دری افغانستان
ملاحظاتاصطلاح دریعنوان
 ﺑﻰ اﻧﺪیشه ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻦارﺗﺠﺎل

​مدارج نظامی

اردو، فوج، قشونارتش
 سپهسالارارتش سالار
 لوی درستیزارتشبد
 نظامیارتشی
 ناآرامی - اضطرابارتعاد
مختصات افغانستان
نوع محتواشرحردیفلسانضرب المثل ها، مقولات، کنایات و گفته ها
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​با فتح اول و کسر سوم، مردمان شمال افغانستان به آدم بی حیا و پرروی گویند

اصطلاح عامیانهدریارتغ
جغرافیه
معرفی مختصرکتگوریاسم یا کلمه

​ دره ایست به فاصله ۵،  ۷ کیلومتر در جنوب غرب قلعه سرکاری علاقه حکومت درجه ۲ دره صوف مربوط حکومت کلان سمنگان ولایت مزار شریف که بین ۶۷ درجه  ۱۴ دقیقه  ۴۱ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵ درجه  ۵۷ دقیقه  ۵۳ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است. (قاموس جغرافیای افغانستان)

قریهدرهٔ چهارتگ

​دره ایست به فاصله ۲ کیلومتر در جنوب غرب قلعه سرکاری امتداد شمال شرق در علاقه دره صوف مربوط حکومت کلان سمنگان متعلق ولایت مزار شریف که بین ۶۷ درجه  ۱۵ دقیقه  ۳۸ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵ درجه  ۵۴ دقیقه  ۲۴ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است. (قاموس جغرافیای افغانستان)

درهدرهٔ چهارتوی

​زیارتیست معروف که به فاصله ۳۸ کیلومتر در جنوب قلعه سرکاری، مربوط حکومتی درجه ۲ ارغستان متعلق (ولایت قندهار) واقع و بین خطوط طول البلد ۶۷ درجه - ۱۳ دقیقه ۱۸ ثانیه مشرقی و عرض البلد ۳۱ درجه - ۱۹ دقیقه - ۵۵ ثانیه شمالی موقعیت دارد. (قاموس جغرافیای افغانستان)

زیارتزیارت آصف نیکه

​زیارتیست به فاصله ۵ کیلومتر در جنوب قریۀ هزار جفت در علاقه زمین داور مربوط حکومت اعلی گرشک که موقعیت آن بین خط ۶۴ درجه ۸ دقیقه – ۴۱ ثانیه طول البلد مشرقی و خط ۳۱ درجه - ۳ دقیقه - ۲۷ ثانيه عرض البلد شمالی می باشد.(قاموس جغرافیای افغانستان)

زیارتزیارت امیر بلند

​زیارتیست در شمال شرق میان پشته در علاقه پشت رود (مربوط حکومت اعلی گرشک که به فاصله ۱۸ كيلومتر بين خط طول البلد مشرقی ۶۴ درجه – ۸ دقیقه – ۲۴ ثانیه وعرض البلد شمالی ۳۰ درجه - ۵۲ دقیقه - ۵۴ ثانیه واقع گردیده است.(قاموس جغرافیای افغانستان)

زیارتزیارت امیر سلال

​زیارتیست به فاصله ۱۸ کیلومتر در شمال شرق شبرغان مربوط ولایت مزار شریف که بین ۶۵ درجه  ۵۴ دقیقه  ۴۶ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶ درجه ۴۶ دقیقه ۱۰ ثانيه عرض البلد شمالی واقعست.(قاموس جغرافیای افغانستان)

زیارتزیارت بابه عبدل

​زیارتیست به فاصله ۶ کیلومتر در جنوب شرق چار برجك مربوط حكومت اعلی فراه که بین ۶۲ درجه  ۲۴ دقیقه  ۵۵ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۰ درجه  ۱۰ دقیقه  ۴۴ ثانیه عرض البلد شمالی واقعست. (قاموس جغرافیای افغانستان)

زیارتزیارت پنجکش زیارت

​زیارتیست به فاصله ۵،  ۳۸ کیلومتر در شمال شرق قریه دوست آباد مربوط حکومت اعلی فراه که بین ۶۱ درجه  ۳۶ دقیقه  ۴ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲ درجه  ۳۷ دقیقه  ۳۷ ثانيه عرض البلد شمالی واقع است. (قاموس جغرافیای افغانستان)

زیارتزیارت پیر سرخ

زیارت ایست به فاصله ۳۷ کیلومتر در شمال شرق بوزای گنبد متصل سرک در علاقه واخان پامیر مربوط حکومت اعلی بدخشان که بین ۷۴ درجه  ۲۱ دقیقه طول البلد شرقی و ۳۷ درجه  ۲۰ دقیقه عرض البلد شمالی واقعست. (قاموس جغرافیای افغانستان)

زیارتزیارت تاس تره بیت

​زیارت قریه ایست به فاصله ۴۷ کیلومتر در غرب ده تیتان مربوط حکومت کلان غورات ولایت هرات که بین ۶۳ درجه  ۲۵ دقیقه  ۶ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳ درجه  ۱۸ دقیقه  ۶ ثانیه عرض البلد شمالی واقعست. (قاموس جغرافیای افغانستان)

زیارتزیارت تخت خراسان
حقوق و قضاء
پښتوشرحتعریفمنبع قانونتلفظعنوان

​نه مهارت: هغه دی چې شخص په اړوند فن کې د پوهې او تجربې د نه لرلو د داسی عمل مرتکب شی چې له هغه څځه بل ته زیان ورسیږی

 

​آنست که شخص نسبت نداشتن دانش و تجربه در فن مربوط مرتکب عملی گردد که از آن به دیگری زیان برسد

قانون جزاء افغانستانaad.am.e.ma ha.ra.tعدم مهارت

څارنه (نظارت): دجرم دكشف په پړاوكې دپوليسو لخوا په لنډ مهاله توګه دمظنون ساتنه او تر نظر لاندې درلودل دي، په هغۀ ځاى كې چې دقانون د حكم مطابق يې هغۀ تـه اختصـاص مونـدلى دى

​اگر به اصطلاح نظارت پسوند خانه اضافه گردد، آنچه بدست می آید نظارتخانه است که به معنی حل نظارت استعمال میگردد

​نگهداری و تحـت نظـر داشــتن مؤقــت مظنــون اســت از طــرف پــولیس در مرحلــۀ كشــف جــرم در محلــی کــه طبــق حکــم قــانون، بــه آن اختصــاص یافتــه است

قانون اجرآت جزائی افغانستانne.za.ratنظارت
تأریخ
نوع محتوامعلومات مکملترمعرفیعنوان
آبدات تأریخیپل هارتن کابل

اولین پل بالای دریای کابل که از خشت سنگی اعمار گردید . ۱۰۰ سال قبلپل هارتن کابل شاه امان الله هدایت داد تا دوطرف دریای کابل در قسمت کوره گاه ( نقاره بزرګ)پل اعمار گردد . قبلا در سالهای ۱۳۰۱ و ۱۳۰۲ هـ ش بنا به درخواست شاه کبیر امان الله به تعداد ۳۲ نفر مهندس و متخصصین تعمیرات المانی وارد کابل شده بودند و در ساختمان قصر های دارالامان سهم به سزایی داشتند ضمنا ساختمان خشت سنگی برای تعمیرات پل ها و کتاره های دریای از همین وقت شروع شد.

باوجودیکه درسال ( ۱۱۶۰ هـ ق =۱۶۵۰ م) در هنگام حکمروایی شاه جهان این قسمت به شیردروازه مسما ګردید و بین هر دو کوه ( آسمایی و شیردراوازه )پل چوبی بالای دریای کابل اعمار ګردید و بنابر گفته فوفلزایی از قدیم معمور بود و هنګامیکه در هنګام تأسیس ماشین خانه در زمان عبدالرحمن خان در ساحه عالم ګنج (علم گنج) پل ګوره ګاه از پایه های آهنین تعمیر یافت . تااینکا به اثر توجه شاه امان الله انجنیر والتر هارتن (آرتل) آمانی بصورت اساسی اعمار ګردید (۱۳۰۳ هـ ش)شاه موصوف به ریس تعمیرات دارالامان محمودړخان بارکزایی یاورملکی هدایت داد که برای سرافزاری مهندس مذکور پل را به نام وی مسما نموده و نوشته ذل را در دیوار سمت شرقی آن حک نماید:

پل هارتن