Select/Deselect all list
Click on the keyboard if you do not have the correct keyboard layout.
مختصات افغانستان
نوع محتواشرحردیفلسانضرب المثل ها، مقولات، کنایات و گفته ها
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

قوماندۀ عسكری ـ به اصطلاح اوباش حرفهای بيهوده ـ آواز قبول مزائده در فروش
عبدالله افغانی نویس

اصطلاح عامیانهدری بولی / بُولِی
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​به میلهٔ چلم گفته میشود،معمولاً از نی ساخته شده که یک سر آن در آبدان چلم و سر دیگر آن در سر خانهٔ چلم وصل میباشد.
عبدالله افغانی نویس

اصطلاح عامیانهدریآب نی / او نی
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​پس انداز کردن، همچنان ناز و تمکین کردن، کنایه گفتن.
عبدالله افغانی نویس

اصطلاح عامیانهدریآسره کردن/پاسره کردن
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

آنرا آلوی سبز نیز گویند که خواص دارویی داشته و باعث تعادل اسید معده می شود.این میوه اثرات قابل توجهی در جلوگیری از بیماری هایی مانند سرطان، چربی خون بالا و پیری سلولی دارد و در مقابله با میکروب ها و عفونت ها موثر است.فیبر موجود در آن باعث بهبود سیستم گوارشی می شود. آلوی سبز تازه سرشار از ویتامین C است که نقش آنتی اکسیدان دارد.

خشک شده این میوه که دارای فیتونوترینت است کارکرد آنتی اکسیدانی دارد و برای درمان اعصاب و کم خونی مفید است.
مصرف آلوی سبز برای درمان شب کوری، بیماری های نقرس، روماتیسم و تصلب شرایین مفیداست. این میوه همچنین ادرارآور است و عملکرد کلیه هاگرده را تنظیم می کند.
آلو سبز منبع‌ ویتامین های گروهB است که باعث کاهش استرس و افسردگی می شود و برای سلامتی پوست و اعصاب مفیداست
اصطلاح عامیانهدریآلویی کوک سلطان/آلوی سبز
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​عواید، مداخل یا منافع

اصطلاح عامیانهدریآمدگی/درآمد
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​کبوتر بسیار مقبول دم سفید را گویند را گویند از عبدالله افغانی نویس

اصطلاح عامیانهدریآمری/عامری
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​ آهوی مار خور در حقیقت همان بُزکوهی یا Capra falconeri حیوانی است عظیم الجثه که وزن متوسط آنها بین چهل تا یکصد و ده کیلوگرام برنگهای قهوه ای مایل به زردی با زیر شکم برنگ سفید که گفته میشود نیای بز های خانگی میباشد دارای شاخ های دراز مارپیچ بوده و در مناطق شمالشرقی افغانستان، شمال پاکستان، مناطق کشمیر و جنوب تا جکستان زندگی دارد و در این اواخر به نسبت شکار غیر قانونی نسل آن رو به انقراض میباشد مردمان محل به این باور اند که این حیوان مار را کشته و از آن تغذیه میکند بناً نام آنرا آهوی مارخور گذاشته اند

اصطلاح عامیانهدریآهوی مار خور/بُزکوهی
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​شیشه بُر به آلهٔ گویند که بوسیلهٔ ان آینه را قطع میکنند

اصطلاح عامیانهدریآينه بر/شیشه بر
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​کاغذ پوش کتاب یا کتابچه را گویند از عبدالله افغانی نویس

اصطلاح عامیانهدریابری/اوری
ضرب المثل ها، مقولات، کنایات و اصطلاحات عامیانه

​کلوپ پهلوانی، محل تمرین پهلوانی

اصطلاح عامیانهدریارکاره/هرکاره
جغرافیه
شرحمعرفی مختصرکتگوریاسم یا کلمه
مولانا قبولی قندوزی است . (مجالس النفایس ص 242) قبولي از شعراي قرن نهم قندوزی است که در آسياي صغير و در دربار سلاطين عثماني شهرت و اهميت وافر داشت. ديوان قبولي اولين بار به سال 1948 ميلادي با مقدمه پروفسور اسماعيل حکمت ارتيلان در استانبول چاپ عکسي شده است​
معرب یا عربی شدۀ کهن دز است ، نام شهری بوده که به امر یما پادشاه پیشدادی های پارتی بلخ بامی احداث شده است، بر اساس روایات شفاهی زمانی پای تخت فریدون هم بوده است، این شهر تاریخی هم اکنوز بنام قندوز یا قندز در شمال افغانستان قسمت قطغن زمین موجود و حیات دارد ویکی از شهر های سرسز و حاصل خیز افغانستان میباشد لطفا ً به کهن دژ مراجعه شود ​
ولایتولایت قندز / کندز

​​هلمند یکی از جملۀ 34 ولايت افغانستان است که بخش دهم کشور را تشکيل کرده است که با ٦٠ درجه و ٦١دقيقه طول البلد و ٢٩ درجه و ٣٠ دقيقه عرض البلد در جنوب غرب کشور موقعيت دارد .مساحت ولايت هلمند ٦١٨٢٩ کيلومتر مربع است . نفوس آن يک و نيم ميليون نفوس تخمین شده است . اين ولايت در شرق با کندهار ، در شمال با ارزگان، غور و دايکندى ، در غرب با نميروز و فراه و درجنوب با خط ديورند همسرحد است که  خط ديورند ١٦٢ کيلومتر سرحد را تشکيل کرده است . در بخش شمال آن سلسلۀ کوه ها حقله زده و درجنوب آن مناطق ريگستانى موقعيت دارد . هوا و اقليم آن در فصل زمستان معتدل و در فصل تابستان گرم است . شهر لشکرگاه مرکز اين ولايت است که در ٦٧١ کيلومترى کابل پايتخت کشور موقعيت دارد. ولایت هلمند از آن جهت که بزرگترین رودخانه کشور یعنی هلمند از وسط آن میگذرد و سبب آبیاری و سرسبزی زمین های دو طرف خود میگردد، بنام هلمند(مطابق تلفظ عامیانه) مسمی شده است.
نام اصلی این رودخانه درمتون اوستائی «هیتومنت» آمده ومعنی آن (سد مند یا رودخانه دارای سد وبند) است. همین کلمه در زبان دری «هیرمند» شده و عوام آنرا امروز بصورت «هلمند یا هیلمند» تلفظ میکنند​.

ولایتولایت هلمند / هیرمند

​خاطرات حکومت هندوشاهان درکابل به نام کوهی دربالای زیارت شاه دو شمشیره ثبت تاریخ است . کوه اسمایی یک نام بسیار باستانی که از دوره هندو شاهی به جا مانده است. جامعه  ، به نام الهه آسمایی یا الهه بزرگ طبیعت هندوئی کابل هنوز در معبد باستانی آسمایی به این الهه که در نزدیکی زیارت شاه دوشمشیره قرار دارد عبادت می کنند.
به اهتمام شاه محمود محمود

کوه آسمائی (آسه مائی) در حقیقت دیواری است بین غرب و شرق کابل که قسمت اول آن به همین نام یاد میشود و ادامه آن در ساحه کارته سخی بنام (کوه سخی) و در جوار علی آباد به (کوه علی آباد) شهرت یافته است. در سالهای قدیم فقط در همواری های شرقی کوه آسمائی تنها (ده افغانان) واقع بود، ولی امروز چهار اطراف این کوه را از دهمزنگ و تا گردنه باغ بالا منازل رهایشی پر کرده که هیچ محل خالی در آن سراغ نمی شود. قسمت های جنوبی آن بنام (دهمزنگ)و (بالا کوه دهمزنگ) و ارتفاعات شرقی آن بنام (بالاکوه ده افغانان) یاد میگردد​​

کوهکوه آسمایی / آسه مائی
 

ادامه کوه آسمائی بعد از یک همواری نسبی در (گردنه باغ بالا) به سمت شمال غرب تا ساحات (بندقرغه) امتداد می یابد که در آغاز یک شاخه فرعی آن به سمت شمال در حواشی کارته پروان بطرف کوتل خیرخانه رفته بنام (کوه هزاره بغل) یاد شده و شاخه فرعی دیگر بطرف غرب جانب (افشار) خمیده میشود که به (کوه افشار) مسما میباشد​​

کوهکوه هزاره بغل / هزار بغل